Ludwik Ferdynand de France: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kelvin (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, poprawa linków
m poprawa linków do przek., WP:SK, - ilustracja (za dużo), drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2011-12 }}
{{Dopracować|źródła=2011-12}}
{{Władca kraju infobox
{{Władca kraju infobox
| król = Ludwik Ferdynand Burbon
| król = Ludwik Ferdynand Burbon
| tytulatura =
| tytulatura =
| grafika = [[Plik:Portrait dauphin louis france hi.jpg|250px]]
| grafika = [[Plik:Portrait dauphin louis france hi.jpg|250px]]
| herb grafika =
| herb grafika =
| sygnatura grafika =
| sygnatura grafika =
| dewiza =
| dewiza =
| tytuł = [[delfin Francji]]
| tytuł = [[delfin Francji]]
| data koronacji =
| data koronacji =
| od = [[4 września]] [[1729]]
| od = [[4 września]] [[1729]]
| do = [[20 grudnia]] [[1765]]
| do = [[20 grudnia]] [[1765]]
| poprzednik =
| poprzednik =
| następca =
| następca =
| dynastia =
| dynastia =
| urodzony = [[4 września]] [[1729]]<br />[[Wersal]]
| urodzony = [[4 września]] [[1729]]<br />[[Wersal]]
| zmarł = [[20 grudnia]] [[1765]]<br />[[Fontainebleau]]
| zmarł = [[20 grudnia]] [[1765]]<br />[[Fontainebleau]]
| Miejsce pochówku =
| Miejsce pochówku =
| ojciec = [[Ludwik XV]]
| ojciec = [[Ludwik XV]]
| matka = [[Maria Leszczyńska]]
| matka = [[Maria Leszczyńska]]
| żona = 1. [[Maria Teresa Rafaela Burbon]],<br />2. [[Maria Józefa Wettyn (1731-1767)|Maria Józefa Wettyn]]
| żona = 1. [[Maria Teresa Rafaela Burbon]],<br />2. [[Maria Józefa Wettyn (1731-1767)|Maria Józefa Wettyn]]
| dzieci = z Marią Teresą:<br />Maria Teresa;<br />z Marią Józefą:<br />[[Maria Zefiryna Burbon|Maria Zefiryna]],<br />Ludwik,<br />Ludwik-Ksawier,<br />[[Ludwik XVI]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Ludwik XVIII]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Karol X Burbon|Karol X]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Maria Klotylda Burbon|Maria Klotylda]],<br />[[Elżbieta Burbon (1764-1794)|Elżbieta]]
| dzieci = z Marią Teresą:<br />Maria Teresa;<br />z Marią Józefą:<br />[[Maria Zefiryna Burbon|Maria Zefiryna]],<br />Ludwik,<br />Ludwik-Ksawier,<br />[[Ludwik XVI]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Ludwik XVIII]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Karol X Burbon|Karol X]] [[Plik:Icone histoire de France.png|16px]]<br />[[Maria Klotylda Burbon|Maria Klotylda]],<br />[[Elżbieta Burbon (1764–1794)|Elżbieta]]
| rodzeństwo =
| rodzeństwo =
| odznaczenia =
| odznaczenia =
| commons = Category:Louis, Dauphin of France (1729–1765)
| commons = Category:Louis, Dauphin of France (1729–1765)
| source =
| source =
| quote =
| quote =
}}
}}
'''Ludwik Ferdynand Burbon''', [[Język francuski|fr.]] ''Louis, dauphin de France'' lub ''Louis de France'' (ur. [[4 września]] [[1729]], w [[Wersal]]u, zm. [[20 grudnia]] [[1765]], w [[Fontainebleau]]) – najstarszy syn króla [[Francja|Francji]] [[Ludwik XV|Ludwika XV]] i jego żony [[Maria Leszczyńska|Marii Leszczyńskiej]].
'''Ludwik Ferdynand Burbon''', [[Język francuski|fr.]] ''Louis, dauphin de France'' lub ''Louis de France'' (ur. [[4 września]] [[1729]], w [[Wersal]]u, zm. [[20 grudnia]] [[1765]], w [[Fontainebleau]]) – najstarszy syn króla [[Francja|Francji]] [[Ludwik XV|Ludwika XV]] i jego żony [[Maria Leszczyńska|Marii Leszczyńskiej]].


Urodził się jako czwarte dziecko i pierwszy długo wyczekiwany syn pary królewskiej. Wszystkie duże miasta Francji uczciły jego narodziny fajerwerkami. Od urodzenia nosił tytuł [[Delfin Francji|delfina]] – następcy tronu Francji, jednak nigdy nie został królem, bo zmarł na gruźlicę przed swoim ojcem. Zgodnie z tradycją dynastii królewskiej, został ochrzczony zaraz po urodzeniu bez nadania imienia, w prywatnej ceremonii przez kardynała Armanda de Rohan. [[27 kwietnia]] [[1737]], w wieku 7 lat został ochrzczony w ceremonii publicznej i wtedy nadano mu imię Ludwik. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: [[Ludwik I Burbon-Orleański|Ludwik I]], książę [[Orlean]]u, i Ludwika Franciszka, księżna Burbon (wdowa po [[Ludwik III Burbon-Condé|Ludwiku III]], księciu Kondeuszu).
Urodził się jako czwarte dziecko i pierwszy długo wyczekiwany syn pary królewskiej. Wszystkie duże miasta Francji uczciły jego narodziny fajerwerkami. Od urodzenia nosił tytuł [[Delfin Francji|delfina]] – następcy tronu Francji, jednak nigdy nie został królem, bo zmarł na gruźlicę przed swoim ojcem. Zgodnie z tradycją dynastii królewskiej, został ochrzczony zaraz po urodzeniu bez nadania imienia, w prywatnej ceremonii przez kardynała Armanda de Rohan. [[27 kwietnia]] [[1737]], w wieku 7 lat został ochrzczony w ceremonii publicznej i wtedy nadano mu imię Ludwik. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: [[Ludwik I Burbon-Orleański|Ludwik I]], książę [[Orlean]]u, i Ludwika Franciszka, księżna Burbon (wdowa po [[Ludwik III Burbon-Condé|Ludwiku III]], księciu Kondeuszu).
[[Plik:MariaLeszczynska05.jpg|thumb|230px|left|Mały Ludwik Ferdynand z matką]]
[[Plik:MariaLeszczynska05.jpg|thumb|230px|left|Mały Ludwik Ferdynand z matką]]
Ludwik był pulchnym mężczyzną. Świetnie wykształcony i kulturalny, był pilnym uczniem i znawcą muzyki. Wolał prowadzić konwersację niż uczestniczyć w polowaniach, balach czy spektaklach. Był bardzo wyczulony na punkcie moralności, co popierała jego druga żona oraz [[jezuici]]. Był wręcz [[Dewocja|dewotą]], mocno wspierał jezuitów, podobnie jak wcześniej jego matka, a następnie jego siostry. W oczach sióstr był idealnym chrześcijańskim księciem, który silnie kontrastował z postawą ich ojca - wiecznego kobieciarza. Ludwik był przez ojca trzymany z dala od spraw państwowych. Jego ojcu nie podobało się, że syn przewodzi partii dewotów, którzy liczyli, że po wstąpieniu Ludwika na tron dostaną nieograniczoną władzę. Ludwik zmarł jednak w [[Fontainebleau]], w wieku 36 lat. Kiedy umierał, wciąż żył jego ojciec, jego matka a nawet ojciec jego matki - król [[Stanisław Leszczyński]], książę [[Lotaryngia|Lotaryngii]]. Ludwik został pochowany w katedrze Świętego Stefana w [[Sens (miasto)|Sens]]. Jego serce pochowano w [[bazylika Saint-Denis|bazylice Saint-Denis]].
Ludwik był pulchnym mężczyzną. Świetnie wykształcony i kulturalny, był pilnym uczniem i znawcą muzyki. Wolał prowadzić konwersację niż uczestniczyć w polowaniach, balach czy spektaklach. Był bardzo wyczulony na punkcie moralności, co popierała jego druga żona oraz [[jezuici]]. Był wręcz [[Dewocja|dewotem]], mocno wspierał jezuitów, podobnie jak wcześniej jego matka, a następnie jego siostry. W oczach sióstr był idealnym chrześcijańskim księciem, który silnie kontrastował z postawą ich ojca wiecznego kobieciarza. Ludwik był przez ojca trzymany z dala od spraw państwowych. Jego ojcu nie podobało się, że syn przewodzi partii dewotów, którzy liczyli, że po wstąpieniu Ludwika na tron dostaną nieograniczoną władzę. Ludwik zmarł jednak w [[Fontainebleau]], w wieku 36 lat. Kiedy umierał, wciąż żył jego ojciec, jego matka a nawet ojciec jego matki król [[Stanisław Leszczyński]], książę [[Lotaryngia|Lotaryngii]]. Ludwik został pochowany w katedrze Świętego Stefana w [[Sens (miasto)|Sens]]. Jego serce pochowano w [[bazylika Saint-Denis|bazylice Saint-Denis]].


== Pierwsze małżeństwo ==
== Pierwsze małżeństwo ==
W [[1745]] 16-letni Ludwik poślubił kuzynkę swojego ojca, 19-letnią [[infant]]kę [[Maria Teresa Rafaela Burbon|Marię Teresę Burbon]], córkę króla [[Hiszpania|Hiszpanii]] - [[Filip V Hiszpański|Filipa V]] i [[Elżbieta Farnese|Elżbiety Farnese]]. Małżeństwo to podyktowane było polityką łączenia się krajów [[Burbonowie|burbońskich]] przeciwko Austrii, zapoczątkowaną przez [[Ludwik XIV|Ludwika XIV]], gdy dwa domy burbońskie zjednoczyły się przeciw [[Habsburgowie|habsburskiemu]] imperium Austrii. Maria Teresa zmarła [[22 lipca]] [[1746]], kilka dni po urodzeniu ich dziecka. Para miała córkę:
W [[1745]] 16-letni Ludwik poślubił kuzynkę swojego ojca, 19-letnią [[infant]]kę [[Maria Teresa Rafaela Burbon|Marię Teresę Burbon]], córkę króla [[Hiszpania|Hiszpanii]] [[Filip V Hiszpański|Filipa V]] i [[Elżbieta Farnese|Elżbiety Farnese]]. Małżeństwo to podyktowane było polityką łączenia się krajów [[Burbonowie|burbońskich]] przeciwko Austrii, zapoczątkowaną przez [[Ludwik XIV|Ludwika XIV]], gdy dwa domy burbońskie zjednoczyły się przeciw [[Habsburgowie|habsburskiemu]] imperium Austrii. Maria Teresa zmarła [[22 lipca]] [[1746]], kilka dni po urodzeniu ich dziecka. Para miała córkę:
* Marię Teresę Burbon (ur. 19 lipca [[1746]], zm. 27 kwietnia [[1748]]).
* Marię Teresę Burbon (ur. 19 lipca [[1746]], zm. 27 kwietnia [[1748]]).


== Drugie małżeństwo ==
== Drugie małżeństwo ==
[[Plik:Maurice Quentin de La Tour, Louis de France, dauphin (LT 25) - 002.jpg|thumb|Obraz autorstwa [[Maurice Quentin de La Tour]]]]
W wieku 18 lat Ludwik zawarł związek małżeński z 16-letnią [[Maria Józefa Wettyn (1731-1767)|Marią Józefą Wettyn]], córką [[August III Sas|Augusta III]], księcia-elektora [[Saksonia|Saksonii]] i króla [[Polska|Polski]]. Maria Józefa urodziła ośmioro dzieci, w tym aż trzech królów Francji:
W wieku 18 lat Ludwik zawarł związek małżeński z 16-letnią [[Maria Józefa Wettyn (1731-1767)|Marią Józefą Wettyn]], córką [[August III Sas|Augusta III]], księcia-elektora [[Saksonia|Saksonii]] i króla [[Polska|Polski]]. Maria Józefa urodziła ośmioro dzieci, w tym aż trzech królów Francji:
# [[Maria Zefiryna Burbon|Maria Zefiryna]] (1750–1755),
# [[Maria Zefiryna Burbon|Maria Zefiryna]] (1750–1755),
# Ludwik, diuk [[Burgundia|Burgundii]] (1751–1761),
# Ludwik, diuk [[Burgundia|Burgundii]] (1751–1761),
# Ludwik-Ksawier, diuk [[Akwitania|Akwitanii]] (1753–1754),
# Ludwik-Ksawier, diuk [[Akwitania|Akwitanii]] (1753–1754),
# [[Ludwik XVI]] (1754–1793), król Francji ([[gilotyna|zgilotynowany]]),
# [[Ludwik XVI]] (1754–1793), król Francji ([[gilotyna|zgilotynowany]]),
# [[Ludwik XVIII]] (1755–1824), król Francji [[1814]]-[[1824]],
# [[Ludwik XVIII]] (1755–1824), król Francji [[1814]]-[[1824]],
# [[Karol X Burbon|Karol X]] (1757–1836), król Francji [[1824]]-[[1830]],
# [[Karol X Burbon|Karol X]] (1757–1836), król Francji [[1824]]-[[1830]],
# [[Maria Klotylda Burbon|Maria Klotylda]] (1759–1802), poślubiła [[Karol Emanuel IV|Karola Emanuela IV]] – króla [[Sardynia|Sardynii]] i księcia [[Piemont]]u,
# [[Maria Klotylda Burbon|Maria Klotylda]] (1759–1802), poślubiła [[Karol Emanuel IV|Karola Emanuela IV]] – króla [[Sardynia|Sardynii]] i księcia [[Piemont]]u,
# [[Elżbieta Burbon (1764-1794)|Elżbieta]] (1764–1794), znana również jako ''Madame Elisabeth'' ([[gilotyna|zgilotynowana]]).
# [[Elżbieta Burbon (1764–1794)|Elżbieta]] (1764–1794), znana również jako ''Madame Elisabeth'' ([[gilotyna|zgilotynowana]]).


{{Władca-Delfinat|urząd=Delfin Francji|lata=[[1729]]-[[1765]]|poprzednik=[[Ludwik XV|Ludwik Burbon]]|następca=[[Ludwik XVI|Ludwik August Burbon]]}}
{{Władca-Delfinat|urząd=Delfin Francji|lata=[[1729]]-[[1765]]|poprzednik=[[Ludwik XV|Ludwik Burbon]]|następca=[[Ludwik XVI|Ludwik August Burbon]]}}

Wersja z 15:49, 7 gru 2014

Szablon:Władca kraju infobox Ludwik Ferdynand Burbon, fr. Louis, dauphin de France lub Louis de France (ur. 4 września 1729, w Wersalu, zm. 20 grudnia 1765, w Fontainebleau) – najstarszy syn króla Francji Ludwika XV i jego żony Marii Leszczyńskiej.

Urodził się jako czwarte dziecko i pierwszy długo wyczekiwany syn pary królewskiej. Wszystkie duże miasta Francji uczciły jego narodziny fajerwerkami. Od urodzenia nosił tytuł delfina – następcy tronu Francji, jednak nigdy nie został królem, bo zmarł na gruźlicę przed swoim ojcem. Zgodnie z tradycją dynastii królewskiej, został ochrzczony zaraz po urodzeniu bez nadania imienia, w prywatnej ceremonii przez kardynała Armanda de Rohan. 27 kwietnia 1737, w wieku 7 lat został ochrzczony w ceremonii publicznej i wtedy nadano mu imię Ludwik. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: Ludwik I, książę Orleanu, i Ludwika Franciszka, księżna Burbon (wdowa po Ludwiku III, księciu Kondeuszu).

Mały Ludwik Ferdynand z matką

Ludwik był pulchnym mężczyzną. Świetnie wykształcony i kulturalny, był pilnym uczniem i znawcą muzyki. Wolał prowadzić konwersację niż uczestniczyć w polowaniach, balach czy spektaklach. Był bardzo wyczulony na punkcie moralności, co popierała jego druga żona oraz jezuici. Był wręcz dewotem, mocno wspierał jezuitów, podobnie jak wcześniej jego matka, a następnie jego siostry. W oczach sióstr był idealnym chrześcijańskim księciem, który silnie kontrastował z postawą ich ojca – wiecznego kobieciarza. Ludwik był przez ojca trzymany z dala od spraw państwowych. Jego ojcu nie podobało się, że syn przewodzi partii dewotów, którzy liczyli, że po wstąpieniu Ludwika na tron dostaną nieograniczoną władzę. Ludwik zmarł jednak w Fontainebleau, w wieku 36 lat. Kiedy umierał, wciąż żył jego ojciec, jego matka a nawet ojciec jego matki – król Stanisław Leszczyński, książę Lotaryngii. Ludwik został pochowany w katedrze Świętego Stefana w Sens. Jego serce pochowano w bazylice Saint-Denis.

Pierwsze małżeństwo

W 1745 16-letni Ludwik poślubił kuzynkę swojego ojca, 19-letnią infantkę Marię Teresę Burbon, córkę króla Hiszpanii Filipa V i Elżbiety Farnese. Małżeństwo to podyktowane było polityką łączenia się krajów burbońskich przeciwko Austrii, zapoczątkowaną przez Ludwika XIV, gdy dwa domy burbońskie zjednoczyły się przeciw habsburskiemu imperium Austrii. Maria Teresa zmarła 22 lipca 1746, kilka dni po urodzeniu ich dziecka. Para miała córkę:

  • Marię Teresę Burbon (ur. 19 lipca 1746, zm. 27 kwietnia 1748).

Drugie małżeństwo

W wieku 18 lat Ludwik zawarł związek małżeński z 16-letnią Marią Józefą Wettyn, córką Augusta III, księcia-elektora Saksonii i króla Polski. Maria Józefa urodziła ośmioro dzieci, w tym aż trzech królów Francji:

  1. Maria Zefiryna (1750–1755),
  2. Ludwik, diuk Burgundii (1751–1761),
  3. Ludwik-Ksawier, diuk Akwitanii (1753–1754),
  4. Ludwik XVI (1754–1793), król Francji (zgilotynowany),
  5. Ludwik XVIII (1755–1824), król Francji 1814-1824,
  6. Karol X (1757–1836), król Francji 1824-1830,
  7. Maria Klotylda (1759–1802), poślubiła Karola Emanuela IV – króla Sardynii i księcia Piemontu,
  8. Elżbieta (1764–1794), znana również jako Madame Elisabeth (zgilotynowana).

Szablon:Władca-Delfinat