Karol Emanuel IV

Karol Emanuel IV
	król Sardynii
Okres	od 16 października 1796; do 4 czerwca 1802 (abdykacja)
Poprzednik	Wiktor Amadeusz III
Następca	Wiktor Emanuel I
	Jakobicki pretendent do tronu Anglii i Szkocji
Okres	od 13 lipca 1807; do 6 października 1819
Poprzednik	Henryk IX i I
Następca	Wiktor Emanuel I
	Dane biograficzne
Dynastia	sabaudzka
Data i miejsce urodzenia	24 maja 1751 ; Turyn
Data i miejsce śmierci	6 października 1819 ; Rzym
Ojciec	Wiktor Amadeusz III
Matka	Maria Antonia Burbon
Żona	Maria Klotylda Burbon; od 1775; do 7 marca 1802
Dzieci	brak
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Karol Emanuel IV (ur. 24 maja 1751 w Turynie, zm. 6 października 1819 w Rzymie) – król Sardynii w latach 1796–1802.

Urodził się w Turynie jako najstarszy syn Wiktora Amadeusza III, późniejszego króla Sardynii (wtedy jeszcze księcia Sabaudii), i jego żony Marii Antonietty Burbon (córki Filipa V, króla Hiszpanii i Elżbiety Farnese). Od urodzenia, do swojej sukcesji, Karol Emanuel nosił tytuł księcia Piemontu.

W 1775 poślubił Marię Klotyldę Burbon, córkę Ludwika Ferdynanda, delfina Francji, oraz Marii Józefy Wettyn. Maria Klotylda była siostrą późniejszego króla Ludwika XVI. Mimo że ich małżeństwo zostało zawarte jedynie z przyczyn politycznych, Karol Emanuel i jego żona stali się sobie bardzo oddani. Nie mieli oni jednak dzieci.

Król Sardynii

16 października 1796, umarł Wiktor Amadeusz III i Karol Emanuel został królem. Jego królestwo zawierało nie tylko wyspę Sardynię, ale również znaczące ziemie północno-zachodnich Włoch, m.in. Piemont.

Stan posiadłości po śmierci Wiktora Amadeusza nie przedstawiał się dobrze. Skarb państwa był pusty. W 1796 roku Sardynia toczyła wojnę z Republiką Francuską. Przed 1798 rokiem Karol Emanuel został zmuszony do opuszczenia wszystkich swoich terytoriów we Włoszech oraz wycofania się z Sardynii. Przez cały kolejny rok starał się on bezskutecznie odzyskać Piemont. Razem ze swoją żoną musiał mieszkać w Rzymie i Neapolu jako gość bogatej rodziny Colonnów.

Abdykacja

7 marca 1802 żona Karola Emanuela – Maria Klotylda zmarła. Ta śmierć tak go poruszyła, że zdecydował się abdykować. Uczynił to 4 czerwca 1802, na korzyść swojego brata – Wiktora Emanuela. Karol Emanuel zachował sobie jednak tytuł króla. Mieszkał w Rzymie i miasteczku Frascati, pod Rzymem.

We Frascati jego częstym gościem był jego kuzyn Henryk Benedykt Stuart, kardynał i książę Yorku, ostatni członek królewskiej rodziny Stuartów. Po śmierci Henryka, w 1807, Karol Emanuel został najstarszym żyjącym potomkiem Karola I, króla Anglii i Szkocji. Jakobici obwołali go nawet Karolem IV, królem Anglii, Szkocji, Francji i Irlandii, mimo że on sam nie wysunął żadnych roszczeń.

Ostatnie lata

W 1815, w wieku 64 lat, Karol Emanuel złożył śluby w zakonie jezuitów. Nigdy nie przyjął święceń kapłańskich, do końca życia mieszkał w jezuickim nowicjacie w Rzymie. Zmarł 6 października 1819 i został pochowany w kościele św. Andrzeja na Kwirynale w Rzymie^[1].

Ordery

Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) w 1763 roku^[2], a od 1796 Wielki Mistrz^[3].

Rodowód

Karol Emanuel II

Wiktor Amadeusz II

Maria Joanna Baptysta Sabaudzka-Nemours

Karol Emanuel III

Filip I Burbon-Orleański

Maria Anna Orleańska

Henryka Anna Stuart

Wiktor Amadeusz III

Wilhelm I Starszy Heski-Rotenburg

Ernest II Leopold Heski-Rotenburg

Maria Anna Löwenstein-Wertheim

Poliksena Krystyna Heska-Rotenburg

Maksymilian Karol Albert Löwenstein-Wertheim-Rochefort

Eleonora Löwenstein-Wertheim

Maria Polyksena Khuen z Lichtenberg i Belasi

Karol Emanuel IV

Ludwik XIV

Ludwik Burbon

Maria Teresa Austriaczka

Filip V Hiszpański

Ferdynand Maria Bawarski

Maria Anna Wiktoria Bawarska

Henryka Adelajda Sabaudzka

Filip Wilhelm Wittelsbach

Dorota Zofia Wittelsbach

Elżbieta Amelia Heska-Darmstadt

Przypisy

↑ Groby władców Sardynii. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-13)].
↑ Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).
↑ Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).

[1] Groby władców Sardynii. [dostęp 2012-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-13)].

[order7-2] Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).

[order8-3] Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).

[1]

[2]

[3]

Stuartowie	Jakub II i VII (1685–1688) Jakub III i VIII, Starszy Pretendent (1701–1766) Karol III, Młodszy Pretendent (1766–1788) Henryk IX i I (1788–1807)
Dynastia sabaudzka	Karol IV (1807–1819) Wiktor I (1819–1824) Maria III i II (1824–1840)
Habsburg-Este	Franciszek I (1840–1875) Maria IV i III (1875–1919)
Wittelsbachowie	Robert I i IV (1919–1955) Albert I (1955–1996) Franciszek II (od 1996)