Slawistyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 22:52, 28 mar 2017

Slawistyka – interdyscyplinarna dziedzina nauki, obejmująca badanie i opis najogólniej pojmowanych kultur, krajów, narodów i języków słowiańskich. Najczęściej jest utożsamiana z filologią słowiańską, a więc z dziedziną badającą języki słowiańskie, literatury oraz folklor narodów słowiańskich^[1]. W szerszym rozumieniu slawistyka obejmuje także archeologię oraz historię Słowian, począwszy od dziejów najstarszych, zwłaszcza z okresu wspólnoty plemiennej, aż po współczesność.

Etapy rozwoju

Jako dyscyplina naukowa slawistyka zaczęła się kształtować na przełomie XVIII i XIX wieku w związku z budzeniem się świadomości narodowej i wspólnoty Słowian. Jednym z twórców slawistyki jako dyscypliny był Czech, Josef Dobrovský. Głównymi prekursorami badań nad Słowiańszczyzną byli Polacy: Adam Naruszewicz, Jan Potocki, Zoria Dołęga-Chodakowski (Adama Czarnockiego), Józef Maksymilian Ossoliński i Wawrzyniec Surowiecki.

Badania nad językami słowiańskimi da się podzielić na następujące okresy:

do ok. 1875: prace wstępne slawistyki, tzn. zbiór materiału językowego, publikowanie pierwszych gramatyk akademickich, słowników opisowych i normatywnych itd.; slawistykę postrzegano wówczas nie tyle jako odrębną dziedzinę badań filologicznych, co raczej jako część indoeuropeistyki (w programach studiów wyrażała się ta postawa m.in. na przykład obowiązkiem przejścia kursu greki, litewskiego i sanskrytu);
1876-1914: rozwój slawistyki w duchu młodogramatycznym – nacisk położony na badania historyczno-porównawcze;
1914-1918: zastój z powodu I wojny światowej;
1918-1939: rozwój dialektologii słowiańskich;
1939-1945: zastój z powodu II wojny światowej;
po 1945: stopniowo coraz silniejsza dominacja kierunków synchronicznych; indywidualizacja filologii (większy nacisk na każdą pojedynczą filologię niż na studia porównawcze); całkowity rozdział od indoeuropeistyki (obecnie od studentów slawistyki właściwie nigdzie nie wymaga się kursu greki, litewskiego czy sanskrytu).

Lingwistyka języków słowiańskich

Językoznawstwo bada i dokumentuje rozwój języków słowiańskich od ich powstania aż po dzień dzisiejszy. W nauce o ww. językach można wyróżnić następujące działy:

Dział nauki o językach słowiańskich zajmuje się studiami nad zjawiskami historyczno-lingwistycznymi, geograficzno- i kulturalno-językowymi. Oprócz tego bada wpływy innych rodzin językowych na rozwój mowy Słowian (wpływ języków romańskich, germańskich, fino-ugryjskich i in.) oraz rekonstruuje nieistniejące w dzisiejszych czasach języki z rodziny słowiańskich: staro-cerkiewno-słowiański, słowiński, połabski.

Działy slawistyki

↑ Leszek Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, s. 13.

Bibliografia

Leszek Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, ISBN 8301147202.

[1] Leszek Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, s. 13.

[1]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 == Etapy rozwoju ==
-Jako dyscyplina naukowa slawistyka zaczęła się kształtować na przełomie [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek|XIX]] wieku w związku z budzeniem się [[świadomość narodowa|świadomości narodowej]] i wspólnoty [[Słowianie|Słowian.]] Jednym z twórców slawistyki jako dyscypliny był [[Czech]], [[Josef Dobrovský]]. Innym wybitnym slawistą był [[Franc Miklošič]] (znany jako Franz von Miklosich).
+Jako dyscyplina naukowa slawistyka zaczęła się kształtować na przełomie [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek|XIX]] wieku w związku z budzeniem się [[świadomość narodowa|świadomości narodowej]] i wspólnoty [[Słowianie|Słowian.]] Jednym z twórców slawistyki jako dyscypliny był [[Czech]], [[Josef Dobrovský]]. Głównymi prekursorami badań nad [[Słowiańszczyzna|Słowiańszczyzną]] byli Polacy: [[Adam Naruszewicz]], [[Jan Potocki (1761–1815)|Jan Potocki]], [[Zorian Dołęga-Chodakowski|Zoria Dołęga-Chodakowski (Adama Czarnockiego)]], [[Józef Maksymilian Ossoliński]] i [[Wawrzyniec Surowiecki]].
 Badania nad językami słowiańskimi da się podzielić na następujące okresy: