Język santali: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
|||
Linia 5: | Linia 5: | ||
| kraj, region1=[[Indie]] |
| kraj, region1=[[Indie]] |
||
| liczba=6 mln |
| liczba=6 mln |
||
| pozycja= |
| pozycja= |
||
| rodzina=[[Języki austroazjatyckie]]<br /> [[Języki |
| rodzina=[[Języki austroazjatyckie]]<br /> [[Języki mundajskie|Munda]]<br /> '''Santali''' |
||
| kraj, region2=[[Indie]] |
| kraj, region2=[[Indie]] |
||
| agencja= |
| agencja= |
||
| rodzaj=[[ol ciki]], [[pismo bengalskie|bengalskie]], [[Pismo dewanagari|dewanagari]], [[pismo orija|orija]], [[alfabet łaciński|łacińskie]] |
| rodzaj=[[ol ciki]], [[pismo bengalskie|bengalskie]], [[Pismo dewanagari|dewanagari]], [[pismo orija|orija]], [[alfabet łaciński|łacińskie]] |
||
| iso1= |
| iso1= |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
| iso3= sat |
| iso3= sat |
||
| sil= |
| sil= |
||
| kod= |
| kod= |
||
| przymiotnik= |
| przymiotnik= |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Język santali''' – język plemienia [[Santalowie|Santalów]] (ok. 6 mln) we wschodnich i północno-wschodnich Indiach, także w [[Bangladesz]]u, [[Nepal]]u i [[Bhutan]]ie, największy reprezentant grupy językowej [[Języki mundajskie|munda]] należącej do [[języki austroazjatyckie|rodziny austroazjatyckiej]]. |
||
⚫ | '''Język santali''' |
||
Język santali został uznany przez konstytucję indyjską jako jeden z 23 urzędowych języków [[Indie|Indii]]. |
Język santali został uznany przez konstytucję indyjską jako jeden z 23 urzędowych języków [[Indie|Indii]]. |
||
== Alfabet == |
== Alfabet == |
||
Norweski misjonarz [[Paul Olaf Bodding]] napisał gramatykę i słownik tego języka oraz przetłumaczył w [[1914]] Biblię na język santali, wykorzystując zmodyfikowany alfabet łaciński, często używany jeszcze dziś. Poza tym do zapisu Santali służą także lokalne alfabety: [[Pismo bengalskie|bengalski]], [[język orija|orija]] i [[Pismo dewanagari|dewanagari]]. |
Norweski misjonarz [[Paul Olaf Bodding]] napisał gramatykę i słownik tego języka oraz przetłumaczył w [[1914]] Biblię na język santali, wykorzystując zmodyfikowany alfabet łaciński, często używany jeszcze dziś. Poza tym do zapisu Santali służą także lokalne alfabety: [[Pismo bengalskie|bengalski]], [[język orija|orija]] i [[Pismo dewanagari|dewanagari]]. |
||
Ponieważ wielość systemów pisma nie sprzyjała rozwojowi i standaryzacji języka, nauczyciel [[Pandit]] [[Raghunath Murmu]] stworzył w [[1925]] odrębny alfabet, przystosowany do oddania fonetycznych właściwości języka santali, znany jako ''[[Ol ciki]]'' lub ''[[Ol cemet]]''. W przeciwieństwie do indyjskich alfabetów sylabicznych, ten system pisma jest czystym alfabetem, podobnie jak alfabet łaciński. Szersze wykorzystanie tego pisma jest jednak ograniczone niskim poziomem alfabetyzacji wśród Santalów (poniżej 30%). |
Ponieważ wielość systemów pisma nie sprzyjała rozwojowi i standaryzacji języka, nauczyciel [[Pandit (tytuł)|Pandit]] [[Raghunath Murmu]] stworzył w [[1925]] odrębny alfabet, przystosowany do oddania fonetycznych właściwości języka santali, znany jako ''[[Ol ciki]]'' lub ''[[Ol cemet]]''. W przeciwieństwie do indyjskich alfabetów sylabicznych, ten system pisma jest czystym alfabetem, podobnie jak alfabet łaciński. Szersze wykorzystanie tego pisma jest jednak ograniczone niskim poziomem alfabetyzacji wśród Santalów (poniżej 30%). |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Linia 33: | Linia 32: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://dol.nic.in/ Wydział języków urzędowych Indii] |
* [http://dol.nic.in/ Wydział języków urzędowych Indii] – oficjalna strona na temat języków urzędowych Indii i odnoszącego się do nich prawodawstwa |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* Majewicz, Alfred F., ''Języki świata i ich klasyfikacja'', PWN, Warszawa, 1989, {{ISBN|83-01-08163-5}} |
* Majewicz, Alfred F., ''Języki świata i ich klasyfikacja'', PWN, Warszawa, 1989, {{ISBN|83-01-08163-5}} |
||
* Hembram, P. C. (2002). ''Santhali, a natural language''. New Delhi: U. Hembram. |
* Hembram, P. C. (2002). ''Santhali, a natural language''. New Delhi: U. Hembram. |
||
* Minegishi, M., & Murmu, G. (2001). ''Santali basic lexicon with grammatical notes''. Tōkyō: Institute for the Languages and Cultures of Asia and Afurica, Tokyo University of Foreign Studies. {{ISBN|4-87297-791-2}} |
* Minegishi, M., & Murmu, G. (2001). ''Santali basic lexicon with grammatical notes''. Tōkyō: Institute for the Languages and Cultures of Asia and Afurica, Tokyo University of Foreign Studies. {{ISBN|4-87297-791-2}} |
||
* Newberry, J. (2000). ''North Munda dialects: Mundari, Santali, Bhumia''. Victoria, B.C.: J. Newberry. {{ISBN|0-921599-68-4}} |
* Newberry, J. (2000). ''North Munda dialects: Mundari, Santali, Bhumia''. Victoria, B.C.: J. Newberry. {{ISBN|0-921599-68-4}} |
||
Linia 43: | Linia 42: | ||
* Ghosh, A. (1994). ''Santali: a look into Santal morphology''. New Delhi: Gyan Pub. House. {{ISBN|81-212-0451-8}} |
* Ghosh, A. (1994). ''Santali: a look into Santal morphology''. New Delhi: Gyan Pub. House. {{ISBN|81-212-0451-8}} |
||
* Chakrabarti, B. (1992). ''A comparative study of Santali and Bengali''. Calcutta: K.P. Bagchi & Co. {{ISBN|81-7074-128-9}} |
* Chakrabarti, B. (1992). ''A comparative study of Santali and Bengali''. Calcutta: K.P. Bagchi & Co. {{ISBN|81-7074-128-9}} |
||
* Mitra, P. C. (1988). ''Santhali, the base of world languages''. Calcutta: Firma KLM. |
* Mitra, P. C. (1988). ''Santhali, the base of world languages''. Calcutta: Firma KLM. |
||
* [[Paul Olaf Bodding|Bodding, P. O.]] (1929). ''A Santal dictionary''. Oslo: J. Dybwad. |
* [[Paul Olaf Bodding|Bodding, P. O.]] (1929). ''A Santal dictionary''. Oslo: J. Dybwad. |
||
{{Języki austroazjatyckie}} |
{{Języki austroazjatyckie}} |
||
{{SORTUJ:Santali}} |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Języki |
[[Kategoria:Języki mundajskie]] |
||
⚫ |
Wersja z 17:18, 25 gru 2017
Klasyfikacja genetyczna | |||
---|---|---|---|
{{{klasyfikacja}}} | |||
Status oficjalny | |||
UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||
Ethnologue | 4 edukacyjny↗ | ||
Kody języka | |||
ISO 639-2 | sat | ||
ISO 639-3 | sat | ||
IETF | sat | ||
Glottolog | sant1410 | ||
Ethnologue | sat | ||
WALS | stl | ||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język santali – język plemienia Santalów (ok. 6 mln) we wschodnich i północno-wschodnich Indiach, także w Bangladeszu, Nepalu i Bhutanie, największy reprezentant grupy językowej munda należącej do rodziny austroazjatyckiej.
Język santali został uznany przez konstytucję indyjską jako jeden z 23 urzędowych języków Indii.
Alfabet
Norweski misjonarz Paul Olaf Bodding napisał gramatykę i słownik tego języka oraz przetłumaczył w 1914 Biblię na język santali, wykorzystując zmodyfikowany alfabet łaciński, często używany jeszcze dziś. Poza tym do zapisu Santali służą także lokalne alfabety: bengalski, orija i dewanagari.
Ponieważ wielość systemów pisma nie sprzyjała rozwojowi i standaryzacji języka, nauczyciel Pandit Raghunath Murmu stworzył w 1925 odrębny alfabet, przystosowany do oddania fonetycznych właściwości języka santali, znany jako Ol ciki lub Ol cemet. W przeciwieństwie do indyjskich alfabetów sylabicznych, ten system pisma jest czystym alfabetem, podobnie jak alfabet łaciński. Szersze wykorzystanie tego pisma jest jednak ograniczone niskim poziomem alfabetyzacji wśród Santalów (poniżej 30%).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Wydział języków urzędowych Indii – oficjalna strona na temat języków urzędowych Indii i odnoszącego się do nich prawodawstwa
Bibliografia
- Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikacja, PWN, Warszawa, 1989, ISBN 83-01-08163-5
- Hembram, P. C. (2002). Santhali, a natural language. New Delhi: U. Hembram.
- Minegishi, M., & Murmu, G. (2001). Santali basic lexicon with grammatical notes. Tōkyō: Institute for the Languages and Cultures of Asia and Afurica, Tokyo University of Foreign Studies. ISBN 4-87297-791-2
- Newberry, J. (2000). North Munda dialects: Mundari, Santali, Bhumia. Victoria, B.C.: J. Newberry. ISBN 0-921599-68-4
- Murmu, G., & Das, A. K. (1998). Bibliography, Santali literature. Calcutta: Biswajnan. ISBN 81-7525-080-1
- Ghosh, A. (1994). Santali: a look into Santal morphology. New Delhi: Gyan Pub. House. ISBN 81-212-0451-8
- Chakrabarti, B. (1992). A comparative study of Santali and Bengali. Calcutta: K.P. Bagchi & Co. ISBN 81-7074-128-9
- Mitra, P. C. (1988). Santhali, the base of world languages. Calcutta: Firma KLM.
- Bodding, P. O. (1929). A Santal dictionary. Oslo: J. Dybwad.