Koło wielkie

Koła wielkie (zaznaczone ciągłymi liniami)

Koło wielkie - największe koło, jakie można wpisać w kulę. Jego średnica jest równa średnicy kuli, a samo koło dzieli ją na dwie połowy, czyli półkule.

W polskiej literaturze przyjęło się jednak używać terminu "koło wielkie" zwykle w odniesieniu do okręgów na sferze a nie kół. Ta niekonsekwencja nie istnieje w literaturze anglosaskiej, gdzie używa się terminu great circle a nie great disk. Prawdopodobnie jest to błąd w tłumaczeniu, który się przyjął. Termin okrąg wielki jest bardziej konsekwentny, i czasem używany, jednak rzadziej.

Okręgami wielkimi lub kołami wielkimi (w zależności od definicji) są m.in. ortodroma, równik oraz każde dwa przeciwległe południki a na sferze niebieskiej np. horyzont, południk niebieski, równik niebieski, ekliptyka.

Okręgi wielkie są liniami geodezyjnymi na sferze. Zbiór par antypodycznych punktów na okręgu wielkim jest prostą geometrii sferycznej.

Zobacz też

• firmament, geometria, horyzont, okrąg, sfera, widnokrąg
• podstawowe zagadnienia z zakresu: astronomii, matematyki, nawigacji.