Bitwa pod Ponarami: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Przebieg wydarzeń: drobne merytoryczne |
→Przebieg wydarzeń: drobne merytoryczne |
||
| Linia 32: | Linia 32: | ||
Pod naciskiem energicznego Chłapowskiego podjął Giełgud marsz na Wilno, ale czynił to tak wolno, że nieprzyjaciel zdołał zgromadzić znaczne siły i przygotować pozycje obronne na [[Ponary (dzielnica Wilna)|Górach Ponarskich]] na zachód od Wilna. Tam też doszło, 19 czerwca 1831 roku, do bitwy pomiędzy wojskami polskimi Giełguda a armią [[Imperium Rosyjskie|rosyjską]] dowodzoną przez [[Fabian Gottlieb von der Osten-Sacken|Fabiana von der Osten-Sackena]]. W oparciu o pasmo lesistych wzgórz licząca 25 000 żołnierzy i 70 dział armia rosyjska z łatwością odparła atak oddziałów polskich, które straciły 2000 żołnierzy, podczas gdy Rosjanie jedynie czterystu<ref name=Gie/>. |
Pod naciskiem energicznego Chłapowskiego podjął Giełgud marsz na Wilno, ale czynił to tak wolno, że nieprzyjaciel zdołał zgromadzić znaczne siły i przygotować pozycje obronne na [[Ponary (dzielnica Wilna)|Górach Ponarskich]] na zachód od Wilna. Tam też doszło, 19 czerwca 1831 roku, do bitwy pomiędzy wojskami polskimi Giełguda a armią [[Imperium Rosyjskie|rosyjską]] dowodzoną przez [[Fabian Gottlieb von der Osten-Sacken|Fabiana von der Osten-Sackena]]. W oparciu o pasmo lesistych wzgórz licząca 25 000 żołnierzy i 70 dział armia rosyjska z łatwością odparła atak oddziałów polskich, które straciły 2000 żołnierzy, podczas gdy Rosjanie jedynie czterystu<ref name=Gie/>. |
||
Teraz rozpoczął się odwrót oddziałów polskich na [[Żmudź]], gdzie Giełgud zamierzał bronić linii rzek [[Wilia|Wilii]] i |
Teraz rozpoczął się odwrót oddziałów polskich na [[Żmudź]], gdzie Giełgud zamierzał bronić linii rzek [[Wilia|Wilii]] i [[Święta (dopływ Wilii)|Świętej]]. Gdy Rosjanie linię tę przełamali oddziały polskie, po kilku potyczkach, przekroczyli granicę [[Królestwo Prus|Prus]]: 13 lipca zgrupowanie Chłapowskiego, 15 lipca grupa [[Franciszek Rolaqnd|Franciszka Rolanda]]<ref name=Gie/>. |
||
Giełgud zginął zastrzelony przez kapitana Stefana Skulskiego, oficera 7. pułku piechoty<ref>H.Żaliński, s.108.</ref>. |
Nieudolny generał Giełgud zginął na granicy, zastrzelony przez kapitana Stefana Skulskiego, oficera 7. pułku piechoty<ref>H.Żaliński, s.108.</ref>. Ocalał jedynie korpus gen. Dembińskiego (4000 ludzi, 6 dział), który zdołał przebyć w 25 dni kilkaset kilometrów − ucierając się z nieudolnym pościgiem rosyjskim − i dotrzeć do Warszawy. Wraz z klęską armii Giełguda upadło też powstanie na Litwie<ref>E.Kozłowski, M.Wrzosek, s.227.</ref>. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 02:01, 31 paź 2012
| Powstanie listopadowe | |||
 {{{opis grafiki}}} | |||
| Czas |
{{{czas}}} | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zwycięstwo Rosjan | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |||
Bitwa pod Ponarami miała miejsce 19 czerwca 1831 roku podczas powstania listopadowego. Bitwa nazywana jest także bitwą o Wilno lub bitwą pod Wilnem.
Przyczyny
Po przegranej bitwie pod Ostrołęką armia polska rozpoczęła odwrót ku Warszawie, jednak silną 2 Dywizję Antoniego Giełguda i niewielki korpus Henryka Dembińskiego skierowano − celem wywołania powstania na tyłach armii feldmarszałka Iwan Dybicz Zabałkański|Iwana Dybicza]] − skierowano na Litwę, gdzie działał już korpus Dezyderego Chłapowskiego[1].
Oczywistym celem wwyprawy było Wilno, bronione przez liczący zaledwie 5000 żołnierzy garnizon rosyjski, a w arsenale miejskim było 60 000 karabinów i kilkaset dział[2].
Przebieg wydarzeń
Pod naciskiem energicznego Chłapowskiego podjął Giełgud marsz na Wilno, ale czynił to tak wolno, że nieprzyjaciel zdołał zgromadzić znaczne siły i przygotować pozycje obronne na Górach Ponarskich na zachód od Wilna. Tam też doszło, 19 czerwca 1831 roku, do bitwy pomiędzy wojskami polskimi Giełguda a armią rosyjską dowodzoną przez Fabiana von der Osten-Sackena. W oparciu o pasmo lesistych wzgórz licząca 25 000 żołnierzy i 70 dział armia rosyjska z łatwością odparła atak oddziałów polskich, które straciły 2000 żołnierzy, podczas gdy Rosjanie jedynie czterystu[2].
Teraz rozpoczął się odwrót oddziałów polskich na Żmudź, gdzie Giełgud zamierzał bronić linii rzek Wilii i Świętej. Gdy Rosjanie linię tę przełamali oddziały polskie, po kilku potyczkach, przekroczyli granicę Prus: 13 lipca zgrupowanie Chłapowskiego, 15 lipca grupa Franciszka Rolanda[2].
Nieudolny generał Giełgud zginął na granicy, zastrzelony przez kapitana Stefana Skulskiego, oficera 7. pułku piechoty[3]. Ocalał jedynie korpus gen. Dembińskiego (4000 ludzi, 6 dział), który zdołał przebyć w 25 dni kilkaset kilometrów − ucierając się z nieudolnym pościgiem rosyjskim − i dotrzeć do Warszawy. Wraz z klęską armii Giełguda upadło też powstanie na Litwie[4].
Bibliografia
- Eligiusz Kozłowsk, Mieczysław Wrzosek: Historia oręża polskiego 1795-1939. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0339-5.
- Mała Encyklopedia Wojskowa. T. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
- Henryk Żaliński: Stracone szanse: Wielka Emigracja o powstaniu listopadowym. Warszawa: Wydawnistwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06829-1.