Wyprawa Napoleona do Egiptu: Różnice pomiędzy wersjami

I koalicja antyfrancuska
	Wojny napoleońskie
	; {{{opis grafiki}}}
Czas	{{{czas}}}
Miejsce	Egipt
Strony konfliktu
Wielka Brytania; Imperium Osmańskie	Republika Francuska
Dowódcy
Horatio Nelson ; Ibrahim Pasza; Jezzar Pasza; Murad Bej	Napoleon Bonaparte; Maximilien Caffarelli †; Jean-Baptiste Kléber †; Dominique Martin Dupuy †
	Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|}
	[[commons:{{{commons}}}\|Multimedia w Wikimedia Commons]]

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 21:12, 18 maj 2013

Wyprawa Napoleona do Egiptu (wyprawa egipska) rozpoczęła się 19 maja 1798 roku, kiedy flota Bonapartego wypłynęła z Tulonu, a trwała do października 1801 roku, gdy ostatnie oddziały francuskie opuściły Egipt. Miała ona na celu głównie odcięcie Anglii od jej kolonii w Afryce i Azji. Do Afryki Napoleon zabrał także 187 naukowców, którzy mieli badać kraj (będący wtedy częścią imperium osmańskiego) i jego historię.

2 lipca 1798 Napoleon zajął Aleksandrię, 21 lipca wygrał bitwę pod piramidami, następnie wkroczył do Kairu i opanował cały kraj. Flota angielska w zwycięskiej bitwie morskiej pod Abukirem zniweczyła jednak nadzieje na trwałe opanowanie Egiptu i odcięcie Zjednoczonego Królestwa od Indii.

Cele naukowe

Wraz z oddziałami Napoleona do Egiptu przybyła również w 1798 roku duża grupa badaczy. Stworzyli oni ogólny obraz tego kraju, a zebrane informacje opublikowali w 12-tomowym dziele pt. Description de l'Egypte w latach 1809–1822. Duży wkład w szerzenie wiedzy powszechnej miał Dominique Vivant Denon. Sztuka starożytnego Egiptu w tej oficjalnej publikacji Instytutu Francuskiego była skromnym fragmentem pracy poświęconej także geografii, hydrografii, zoologii i innym zagadnieniom ówczesnego Egiptu. Naukowcy założyli także w Kairze Instytut Egipski. Wielkie korzyści w dziedzinie archeologii przyniosło odkrycie, podczas wyprawy napoleońskiej, Kamienia z Rosetty, który posłużył Jean-François Champollionowi do odczytania hieroglifów.

W wyprawie uczestniczył Polak, adiutant Napoleona, Józef Sułkowski, który wspomnienia z ekspedycji zapisał w Notes sur l’expedition d’Egypte.

Po upadku Napoleona i podpisaniu pokoju z Anglią w 1815 roku znaczną część zabytków przywiezionych do Francji z Egiptu zabrali Anglicy, którzy następnie zdeponowali je w British Museum w Londynie (w tym także Kamień z Rosetty).

Wielkie budowle starożytnego Egiptu wywarły na Napoleonie duże wrażenie. Śmiały, młody generał spędził samotnie noc w Wielkiej Piramidzie i podobno był to dla niego ogromny wstrząs, o którym nigdy nie mówił. Bonaparte obliczył też, że z kamienia użytego do budowy trzech piramid w Gizie mógłby otoczyć całą Francję murem wysokości 3 m i 30 cm.

Następstwa

Dzięki wyprawie z 1798 roku Europa zainteresowała się kulturą kraju nad Nilem. Rozpoczęto pierwsze wykopaliska, a także przystąpiono do rysowania i opisywania znalezisk. Jednak oprócz pozytywnych stron tego zainteresowania były też i te negatywne. Zaczęto masowo wywozić zabytki, rozwinął się również handel artefaktami pochodzącymi z epoki starożytnej.

Zasługi poznawcze wyprawy francuskiej na terenie Egiptu zapoczątkowały napływ ekspedycji archeologicznych z różnych krajów, w tym także, w XX wieku, z Polski.

Zobacz też

Bibliografia

Marian Brandys, Oficer największych nadziei, Warszawa 1964.
Aleksander Furtak, Napoleon w Egipcie, www.historia.org.pl, dostęp od dn. 19 IX 2009 r.
Zenon Kosidowski, Gdy słońce było bogiem, Warszawa 1962.
Tomasz Rogacki, Egipt 1798-1801, Warszawa 1999.
Paul Strathern, Napoleon w Egipcie, Poznań 2009.

@@ Linia 22: / Linia 22: @@
 '''Wyprawa Napoleona do Egiptu''' (wyprawa egipska) rozpoczęła się [[19 maja]] [[1798]] roku, kiedy [[flota]] [[Napoleon Bonaparte|Bonapartego]] wypłynęła z [[Tulon]]u, a trwała do października [[1801]] roku, gdy ostatnie oddziały francuskie opuściły [[Egipt]]. Miała ona na celu głównie odcięcie Anglii od jej kolonii w [[Afryka|Afryce]] i [[Azja|Azji]]. Do Afryki Napoleon zabrał także 187 naukowców, którzy mieli badać kraj (będący wtedy częścią [[imperium osmańskie]]go) i jego historię.
-lipca [[1798]] Napoleon zajął [[Aleksandria|Aleksandrię]], 21 lipca wygrał [[Bitwa pod piramidami|bitwę pod piramidami]], następnie wkroczył do [[Kair]]u i opanował cały kraj. Flota angielska w zwycięskiej [[Bitwa morska pod Abukirem (1798)|bitwie morskiej pod Abukirem]] zniweczyła jednak nadzieje na trwałe opanowanie Egiptu i odcięcie [[Wielka Brytania|Zjednoczonego Królestwa]] od [[Indie|Indii]].
+lipca 1798 Napoleon zajął [[Aleksandria|Aleksandrię]], 21 lipca wygrał [[Bitwa pod piramidami|bitwę pod piramidami]], następnie wkroczył do [[Kair]]u i opanował cały kraj. Flota angielska w zwycięskiej [[Bitwa morska pod Abukirem (1798)|bitwie morskiej pod Abukirem]] zniweczyła jednak nadzieje na trwałe opanowanie Egiptu i odcięcie [[Wielka Brytania|Zjednoczonego Królestwa]] od [[Indie|Indii]].
 === Cele naukowe ===
-Wraz z oddziałami Napoleona do Egiptu przybyła również w 1798 roku duża grupa badaczy. Stworzyli oni ogólny obraz tego kraju, a zebrane informacje opublikowali w 12-tomowym dziele pt. ''[[Description de l'Egypte]]'' w latach [[1809]] – [[1822]]. Duży wkład w szerzenie wiedzy powszechnej miał [[Dominique Vivant Denon]]. [[Sztuka]] [[Starożytny Egipt|starożytnego Egiptu]] w tej oficjalnej publikacji Instytutu Francuskiego była skromnym fragmentem pracy poświęconej także geografii, hydrografii, zoologii i innym zagadnieniom ówczesnego Egiptu. Naukowcy założyli także w Kairze [[Instytut Egipski]]. Wielkie korzyści w dziedzinie archeologii przyniosło odkrycie, podczas wyprawy napoleońskiej, [[Kamień z Rosetty|Kamienia z Rosetty]], który posłużył [[Jean-François Champollion]]owi do odczytania [[Hieroglify|hieroglifów]].
+Wraz z oddziałami Napoleona do Egiptu przybyła również w 1798 roku duża grupa badaczy. Stworzyli oni ogólny obraz tego kraju, a zebrane informacje opublikowali w 12-tomowym dziele pt. ''[[Description de l'Egypte]]'' w latach 1809–1822. Duży wkład w szerzenie wiedzy powszechnej miał [[Dominique Vivant Denon]]. [[Sztuka]] [[Starożytny Egipt|starożytnego Egiptu]] w tej oficjalnej publikacji Instytutu Francuskiego była skromnym fragmentem pracy poświęconej także geografii, hydrografii, zoologii i innym zagadnieniom ówczesnego Egiptu. Naukowcy założyli także w Kairze [[Instytut Egipski]]. Wielkie korzyści w dziedzinie archeologii przyniosło odkrycie, podczas wyprawy napoleońskiej, [[Kamień z Rosetty|Kamienia z Rosetty]], który posłużył [[Jean-François Champollion]]owi do odczytania [[Hieroglify|hieroglifów]].
-W wyprawie uczestniczył Polak, adiutant Napoleona, [[Józef Sułkowski]], który wspomnienia z ekspedycji zapisał w ''Notes sur l`expedition d`Egypte''.
+W wyprawie uczestniczył Polak, adiutant Napoleona, [[Józef Sułkowski]], który wspomnienia z ekspedycji zapisał w ''Notes sur l’expedition d’Egypte''.
-Po upadku Napoleona i podpisaniu pokoju z Anglią w [[1815]] roku znaczną część zabytków przywiezionych do Francji z Egiptu zabrali Anglicy, którzy następnie zdeponowali je w [[British Museum]] w [[Londyn]]ie (w tym także Kamień z Rosetty).
+Po upadku Napoleona i podpisaniu pokoju z Anglią w 1815 roku znaczną część zabytków przywiezionych do Francji z Egiptu zabrali Anglicy, którzy następnie zdeponowali je w [[British Museum]] w [[Londyn]]ie (w tym także Kamień z Rosetty).
 Wielkie budowle starożytnego Egiptu wywarły na Napoleonie duże wrażenie. Śmiały, młody generał spędził samotnie noc w [[Piramida Cheopsa|Wielkiej Piramidzie]] i podobno był to dla niego ogromny wstrząs, o którym nigdy nie mówił. Bonaparte obliczył też, że z kamienia użytego do budowy trzech piramid w [[Giza|Gizie]] mógłby otoczyć całą Francję murem wysokości 3 m i 30 cm.
 === Następstwa ===
 Dzięki wyprawie z 1798 roku [[Europa]] zainteresowała się kulturą kraju nad [[Nil]]em. Rozpoczęto pierwsze wykopaliska, a także przystąpiono do rysowania i opisywania znalezisk. Jednak oprócz pozytywnych stron tego zainteresowania były też i te negatywne. Zaczęto masowo wywozić [[zabytek|zabytki]], rozwinął się również handel [[Artefakt (archeologia)|artefaktami]] pochodzącymi z epoki [[starożytność|starożytnej]].
 Zasługi poznawcze wyprawy francuskiej na terenie Egiptu zapoczątkowały napływ ekspedycji archeologicznych z różnych krajów, w tym także, w XX wieku, z [[Polska|Polski]].