Zenon Kosidowski

Zenon Kosidowski

Imię i nazwisko	Zenon Alojzy Kosidowski
Data i miejsce urodzenia	22 czerwca 1898 Inowrocław
Data i miejsce śmierci	14 września 1978 Warszawa
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Uniwersytet Jagielloński
Ważne dzieła
Opowieści biblijne, Opowieści ewangelistów
Odznaczenia

Grób Kosidowskiego na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Zenon Alojzy Kosidowski (ur. 22 czerwca 1898 w Inowrocławiu, zm. 14 września 1978 w Warszawie) – polski pisarz, eseista, poeta.

Życie i twórczość

Syn Antoniego (ur. 1863) i Walentyny z d. Fiedler (ur. 1862). Ukończył Gimnazjum Klasyczne w Poznaniu. Służył w armii pruskiej (walczył m.in. pod Verdun), jednak zdezerterował z niej w celu uczestniczenia w powstaniu wielkopolskim. W latach 1919–1922 odbył studia humanistyczne na Uniwersytecie Poznańskim i UJ, gdzie ukończył germanistykę i polonistykę. Współredagował (1919–1920) czasopismo ekspresjonistów „Zdrój”. W 1919 zadebiutował na jego łamach jako poeta i zamieszkał w Poznaniu. Następnie pracował jako polonista w łódzkiej szkole średniej. Od 1928 do 1939 był redaktorem i dyrektorem poznańskiej rozgłośni Polskiego Radia, a w latach 1933–1938 prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich w Poznaniu i jednym z głównych inicjatorów cotygodniowych Czwartków Literacko-Artystycznych.

Po wybuchu II wojny światowej dotarł do Portugalii, a następnie przebywał w USA (1939–1951), gdzie m.in. wykładał historię kultury polskiej na uniwersytecie w Los Angeles (1945–1949). Redagował w tym państwie „Tygodnik Polski” (1942–43), a od 1950 – pismo ambasady polskiej w Waszyngtonie, „Poland of Today”.

W 1922 opublikował tomik poetycki Szalony łowca, w 1928 – rozważania pt. Artystyczne słuchowisko radiowe, a w 1931 – szkice krytyczne Fakty i złudy. Napisał także Poemat o Stanisławie Wysockiej (1930) i dramat Pożar (1927). Po powrocie do kraju (1951) pisał zbiory szkiców popularnonaukowych o dziejach starożytnych cywilizacji i kultur, m.in.:

• Gdy słońce było bogiem (1956),
• Królestwo złotych łez (1960),
• Opowieści biblijne (1963, w 1968 wydana także w ZSRR w języku ukraińskim jako Biblijni opowidi),
• Rumaki Lizypa (1965),
• Opowieści ewangelistów (1979 Warszawa: Iskry; wydana pośmiertnie w ZSRR w języku rosyjskim w 1979, a także w 1977 jako Сказания евангелистов Москва, Политиздат, na podstawie pierwotnej publikacji polskiej na łamach "Dookoła Świata", 1973–1975).

W swoich dwóch książkach Opowieści biblijne i Opowieści ewangelistów przedstawiał biblijne wydarzenia w krytycznym i sceptycznym świetle (jednak nie kwestionował historyczności wielu biblijnych postaci, w tym Jezusa z Nazaretu).

Jego utwory były tłumaczone na bułgarski, chiński, czeski, litewski, łotewski, mołdawski, rosyjski, rumuński, serbsko-chorwacki, słowacki, ukraiński, węgierski.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 35-7-9).

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1978)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1965)
• Złoty Krzyż Zasługi (9 listopada 1931)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1977)
• Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)
• Odznaka Honorowa Miasta Poznania (1971)

Nagrody

• Nagroda Państwowa II stopnia (1964)
• Nagroda Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej (1965)

Bibliografia

• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (Tom I), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1985, ISBN 83-01-05386-2, s. 479.
• Jerzy S. Ossowski, Kosidowski Zenon, [w:] Słownik biograficzny historii Polski (Tom 1 A-K) pod red. Janiny Chodery i Feliksa Chiryka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 2005, ISBN 83-04-04856-6, s. 740.
• Alicja Szałagan, Kosidowski Zenon, w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny (pod redakcją Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan, tom IV: K, Warszawa 1996, s. 264–266.