Cozumel: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wyspa infobox |
{{Wyspa infobox |
||
| |
|zdjęcie = Cozumel Island.jpg |
||
| |
|opis_zdjęcia = Cozumel, zdjęcie satelitarne wyspy |
||
| |
|nazwa = Cozumel |
||
| |
|państwo = [[Meksyk]] |
||
| |
|kontynent = Ameryka Północna |
||
| |
|morze = [[Morze Karaibskie]] |
||
| |
|wielkość = 647 |
||
| |
|rok = 2005 |
||
| |
|populacja = 73 193 |
||
| |
|gęstość = 113,1 |
||
|stopniN = 20 |minutN = 30 |sekundN = 00 |
|||
| gęstość = 113,1 |
|||
| |
|stopniW = 86 |minutW = 57 |sekundW = 00 |
||
| |
|mapa_wyspy = |
||
⚫ | |||
| stopniW = 86 | minutW = 57 | sekundW = 00 |
|||
| |
|kod mapy = Meksyk |
||
| mapa_wyspy = |
|||
⚫ | |||
| kod mapy = Meksyk |
|||
}} |
}} |
||
'''Cozumel''' (w [[języki majańskie|językach Majów]] oznacza to ''Wyspa Jaskółek'') – [[meksyk]]ańska [[wyspa]] na [[Morze Karaibskie|Morzu Karaibskim]] położona ok. 20 kilometrów na wschód od wybrzeży [[Jukatan (półwysep)|Półwyspu Jukatan]]. Administracyjnie stanowi jedną z dziesięciu gmin meksykańskiego stanu [[Quintana Roo]]. Cozumel to popularny wśród amatorów [[nurkowanie|nurkowania]] ośrodek [[turystyka|turystyczny]]. Główne miasto na wyspie to [[San Miguel de Cozumel]]. Wyspa leży około 10 km (6,2 mili) od lądu i 90 km (56 mil) na południe od Cancun. W 2016 utworzono tu [[rezerwat biosfery]]<ref>[http://www.unesco.org/new/en/media-services/multimedia/photos/mab-2016/mexico/ Isla Cozumel (Mexico)]</ref>. |
'''Cozumel''' (w [[języki majańskie|językach Majów]] oznacza to ''Wyspa Jaskółek'') – [[meksyk]]ańska [[wyspa]] na [[Morze Karaibskie|Morzu Karaibskim]] położona ok. 20 kilometrów na wschód od wybrzeży [[Jukatan (półwysep)|Półwyspu Jukatan]]. Administracyjnie stanowi jedną z dziesięciu gmin meksykańskiego stanu [[Quintana Roo]]. Cozumel to popularny wśród amatorów [[nurkowanie|nurkowania]] ośrodek [[turystyka|turystyczny]]. Główne miasto na wyspie to [[San Miguel de Cozumel]]. Wyspa leży około 10 km (6,2 mili) od lądu i 90 km (56 mil) na południe od Cancun. W 2016 utworzono tu [[rezerwat biosfery]]<ref>[http://www.unesco.org/new/en/media-services/multimedia/photos/mab-2016/mexico/ Isla Cozumel (Mexico)].</ref>. |
||
Wyspa ma 48 km długości i 16 km szerokości. Zdecydowana większość stałych mieszkańców mieszka w San Miguel (populacja: 71 401 w 2005 roku), położnym na zachodnim wybrzeżu. Pozostała część wyspy to płaska nizina z gęstą szatą roślinną. |
Wyspa ma 48 km długości i 16 km szerokości. Zdecydowana większość stałych mieszkańców mieszka w San Miguel (populacja: 71 401 w 2005 roku), położnym na zachodnim wybrzeżu. Pozostała część wyspy to płaska nizina z gęstą szatą roślinną. |
||
Linia 43: | Linia 40: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* [http://www.inegi.gob.mx/est/contenidos/espanol/sistemas/conteo2005/localidad/iter/ Dane ze Spisu Powszechnego 2005] INEGI: Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática |
* [http://www.inegi.gob.mx/est/contenidos/espanol/sistemas/conteo2005/localidad/iter/ Dane ze Spisu Powszechnego 2005] INEGI: Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática |
||
* Coleman, Michael [http://www.zwire.com/site/news.cfm?BRD=2256&dept_id=550689&newsid=18185188&PAG=461&rfi=9 |
* Coleman, Michael [http://www.zwire.com/site/news.cfm?BRD=2256&dept_id=550689&newsid=18185188&PAG=461&rfi=9 „Cozumel rebounds from Hurricane Wilma”], Marco Island Sun Times, 9 kwietnia, 2007. Dostęp: 4 maja 2005. {{lang|en}} |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
Linia 49: | Linia 46: | ||
* [http://www.thisiscozumel.com/ Cozumel Mexico] – informacje o wyspie |
* [http://www.thisiscozumel.com/ Cozumel Mexico] – informacje o wyspie |
||
* [http://www.viva-cozumel.com/ Viva Cozumel] – Mapy i multimedia – wirtualna wycieczka po wyspie |
* [http://www.viva-cozumel.com/ Viva Cozumel] – Mapy i multimedia – wirtualna wycieczka po wyspie |
||
* [http://www.cozumel.travel/] – oficjalna strona wyspy |
* [http://www.cozumel.travel/ http://www.cozumel.travel/] – oficjalna strona wyspy |
||
{{Stan Quintana Roo}} |
{{Stan Quintana Roo}} |
Wersja z 09:19, 13 mar 2018
{{{opis zdjęcia}}} | |
Kontynent |
Ameryka Północna |
---|---|
Państwo | |
Akwen |
{{{akwen}}} |
Archipelag |
{{{archipelag}}} |
Powierzchnia |
{{{powierzchnia}}} km² |
Długość linii brzegowej |
{{{długość brzegu}}} |
Najwyższy punkt |
{{{najwyższy punkt}}} m n.p.m. |
Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Meksyku Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
[[Plik:{{{mapa wyspy}}}|240x240px|alt=Mapa wyspy|]] {{{opis mapy wyspy}}} |
Cozumel (w językach Majów oznacza to Wyspa Jaskółek) – meksykańska wyspa na Morzu Karaibskim położona ok. 20 kilometrów na wschód od wybrzeży Półwyspu Jukatan. Administracyjnie stanowi jedną z dziesięciu gmin meksykańskiego stanu Quintana Roo. Cozumel to popularny wśród amatorów nurkowania ośrodek turystyczny. Główne miasto na wyspie to San Miguel de Cozumel. Wyspa leży około 10 km (6,2 mili) od lądu i 90 km (56 mil) na południe od Cancun. W 2016 utworzono tu rezerwat biosfery[1].
Wyspa ma 48 km długości i 16 km szerokości. Zdecydowana większość stałych mieszkańców mieszka w San Miguel (populacja: 71 401 w 2005 roku), położnym na zachodnim wybrzeżu. Pozostała część wyspy to płaska nizina z gęstą szatą roślinną.
Historia
Pierwszymi mieszkańcami wyspy byli Majowie, znaleziono także pozostałości kultury Olmeków. Wyspa stanowiła ośrodek kultu bogini Księżyca, istniały tu świątynie obsługujące ruch pielgrzymkowy, zwłaszcza kobiet pragnących zajścia w ciążę. Pozostały po nich ruiny, a główną świątynię zrównano z ziemią podczas II wojny światowej, gdy budowano tu pas startowy dla samolotów. Największe z ocalałych ruin, San Gervasio, znajdują się niemal dokładnie pośrodku wyspy.
Pierwszym Europejczykiem na Cozumel był Juan de Grijalva w 1518, po nim przybył tu Hernán Cortés wraz z flotą, niszcząc wiele świątyń Majów. Na wyspie żyło około 40 tysięcy Majów, jednakże ich populację wyniszczyła epidemia ospy i w 1570 jedynie 30 z nich pozostało przy życiu. Następnie wyspa była opuszczona, sporadycznie używali jej jako kryjówki piraci. W 1848 po wybuchu trwającego ponad pół wieku powstania Majów na półwyspie Jukatan, znanym jako Wojna Kast, Cozumel zasiedlili uchodźcy uciekający przed rewoltą. Z przechowywanej w miejscowym muzeum płyty można wywnioskować o istnieniu planów zakupu wyspy przez Abrahama Lincolna, celem osiedlenia na niej wyzwolonych czarnych niewolników. Przedłużająca się wojna domowa na Jukatanie i polityczne dyskusje podczas wojny secesyjnej w USA sprawiły jednak, że niewielką grupę byłych niewolników z USA wysłano ostatecznie na wyspę Vache u wybrzeży Haiti.
Współczesność
Obecnie głównym źródłem dochodu wyspy jest turystyka. Cozumel jest miejscem docelowym dla turystów zainteresowanych nurkowaniem, a także miejscem spędzania miesiąca miodowego. Wyspa posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną. Istnieje tu ponad 100 restauracji, wiele hoteli, niektóre z nich posiadają duże baseny, a nawet przystanie jachtowe.
Nie ma tu zakładów przemysłowych, wszystkie produkty przemysłowe, także spożywcze, są dowożone drogą morską spoza wyspy.
Na wyspie działają dwa uniwersytety: Universidad de Quintana Roo oraz Partenon.
W 2005 wyspę nawiedziły dwa huragany: huragan Emilly w lipcu oraz huragan Wilma w październiku, z których większe zniszczenia spowodował ten drugi.
Przypisy
Bibliografia
- Dane ze Spisu Powszechnego 2005 INEGI: Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática
- Coleman, Michael „Cozumel rebounds from Hurricane Wilma”, Marco Island Sun Times, 9 kwietnia, 2007. Dostęp: 4 maja 2005. (ang.)
Linki zewnętrzne
- Cozumel Mexico – informacje o wyspie
- Viva Cozumel – Mapy i multimedia – wirtualna wycieczka po wyspie
- http://www.cozumel.travel/ – oficjalna strona wyspy