Towarzysz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m polski szyk zdania |
|||
Linia 21: | Linia 21: | ||
* [[język koreański|koreański]] ''동무 (dongmu)'' oznacza przyjaciela, ale w Korei Północnej rozumiane jest jako „współwalczący o rewolucję” i z tego powodu w Korei Południowej unika się stosowania tego słowa, zastępując go słowem ''친구 (chingu)'', który także oznacza przyjaciela. |
* [[język koreański|koreański]] ''동무 (dongmu)'' oznacza przyjaciela, ale w Korei Północnej rozumiane jest jako „współwalczący o rewolucję” i z tego powodu w Korei Południowej unika się stosowania tego słowa, zastępując go słowem ''친구 (chingu)'', który także oznacza przyjaciela. |
||
* [[język hiszpański|hiszpański]] ''compañero / compañera'' to odpowiednik towarzysza, ''camarada'' oznacza kompana lub przyjaciela, ale też związane jest z tradycja komunistyczną; w krajach Ameryki Łacińskiej przyjęta jest forma ''compañero / compañera'' |
* [[język hiszpański|hiszpański]] ''compañero / compañera'' to odpowiednik towarzysza, ''camarada'' oznacza kompana lub przyjaciela, ale też związane jest z tradycja komunistyczną; w krajach Ameryki Łacińskiej przyjęta jest forma ''compañero / compañera'' |
||
* w [[język niemiecki|języku niemieckim]] słowo |
* w [[język niemiecki|języku niemieckim]] słowo występuje w dwóch formach. Pierwsza forma to ''Kamerad'' stosowane jest w wojsku i straży pożarnej, podobnie stosowany jest zwrot ''Klassenkamerad'' na określenie ucznia z tej samej klasy. Druga forma to określenie ''Genosse'', stosowane wśród członków partii [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec|socjaldemokratycznej]] i [[Komunistyczna Partia Niemiec|komunistycznej]]. Członkowie [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|partii nazistowskiej]] stosowali między sobą zwrot ''Parteigenosse'' (towarzysz partyjny), zaś obywatele krwi niemieckiej zwani byli przez nazistów [[Volksgenosse]]n, czyli „towarzysze narodowi”. |
||
* [[język portugalski|portugalski]] ''camarada'' to określenie komunistów, także stosowane w armii i ruchach nacjonalistycznych |
* [[język portugalski|portugalski]] ''camarada'' to określenie komunistów, także stosowane w armii i ruchach nacjonalistycznych |
||
* [[język rosyjski|rosyjski]] ''товарищ'', znaczenie podobne jak w Polsce w odniesieniu do komunistów, socjalistów, a także jako zwrot poprzedzający rangę w siłach zbrojnych Rosji i Białorusi |
* [[język rosyjski|rosyjski]] ''товарищ'', znaczenie podobne jak w Polsce w odniesieniu do komunistów, socjalistów, a także jako zwrot poprzedzający rangę w siłach zbrojnych Rosji i Białorusi |
Wersja z 22:17, 18 kwi 2019
Ten artykuł od 2018-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Towarzysz – słowo oznaczające kolegę, przyjaciela lub sojusznika. W miarę upływu czasu od znaczenia ściśle militarnego słowo zyskało nowe znaczenia.
Początki słowa towarzysz należy wiązać z rewolucją francuską (1789–1799), gdy wszystkich ludzi tytułowano „obywatel” lub „obywatelka” (odpowiednio fr. citoyen lub citoyenne), zamiast zwyczajowego zwracania się z zachowaniem określenia statusu danej osoby.
Określenie towarzysz upowszechniło się wraz z powstaniem i szerzeniem się idei socjalizmu w XIX wieku, gdy wybrano je jako bardziej egalitarny sposób zwracania się do siebie.
Wraz z rewolucją październikową (1917) słowo „towarzysz” (ros. товарищ) zostało przyjęte powszechnie jako określenie komunisty. Od tej pory określenie to kojarzone jest głównie z komunizmem.
W Polsce wyraz „towarzysz” zyskał nowe znaczenie również w związku z upowszechnieniem się idei socjalizmu na przełomie XIX i XX wieku, szczególnie w okresie nasilenia ruchu robotniczego na początku XX wieku. Od tej pory przylgnęło do polskich komunistów, a od powstania Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej było stosowane powszechnie, w tym przez władze państwowe i administracyjne.
Inne języki
- angielski comrade, w Stanach Zjednoczonych w odniesieniu do komunistów, w Wielkiej Brytanii stosowany zwyczajowo w partii laburzystów[potrzebny przypis]
- arabski رفيق (Rafik), oznacza towarzysza u komunistów i w partii Baas, zarówno w Syrii, Iraku i innych krajach
- chiński "同志" (pinyin: tóng zhì) oznacza człowieka o takim samym światopoglądzie, celach i ambicjach, stosowane nie tylko z nastaniem Chińskiej Republiki Ludowej, ale także w Kuomintangu; obecnie określenie stosowane coraz rzadziej w związku z urynkowieniem chińskiej gospodarki, w ostatnich latach słowem "同志" o podobnym znaczeniu zaczęto w Hongkongu określać osoby o skłonnościach homoseksualnych i żyjące w komunach
- czeski soudruh, słowo kamarád oznacza przyjaciela
- francuski camarade
- niderlandzki kameraad, słowo to oznacza nie tylko towarzysza komunistę; używane jest również na określenie czyjegoś przyjaciela
- koreański 동무 (dongmu) oznacza przyjaciela, ale w Korei Północnej rozumiane jest jako „współwalczący o rewolucję” i z tego powodu w Korei Południowej unika się stosowania tego słowa, zastępując go słowem 친구 (chingu), który także oznacza przyjaciela.
- hiszpański compañero / compañera to odpowiednik towarzysza, camarada oznacza kompana lub przyjaciela, ale też związane jest z tradycja komunistyczną; w krajach Ameryki Łacińskiej przyjęta jest forma compañero / compañera
- w języku niemieckim słowo występuje w dwóch formach. Pierwsza forma to Kamerad stosowane jest w wojsku i straży pożarnej, podobnie stosowany jest zwrot Klassenkamerad na określenie ucznia z tej samej klasy. Druga forma to określenie Genosse, stosowane wśród członków partii socjaldemokratycznej i komunistycznej. Członkowie partii nazistowskiej stosowali między sobą zwrot Parteigenosse (towarzysz partyjny), zaś obywatele krwi niemieckiej zwani byli przez nazistów Volksgenossen, czyli „towarzysze narodowi”.
- portugalski camarada to określenie komunistów, także stosowane w armii i ruchach nacjonalistycznych
- rosyjski товарищ, znaczenie podobne jak w Polsce w odniesieniu do komunistów, socjalistów, a także jako zwrot poprzedzający rangę w siłach zbrojnych Rosji i Białorusi
- rumuński camarad oznacza towarzysza broni (sojusznika), tovarăṣ to słowo o znaczeniu i brzmieniu podobnym jak w języku rosyjskim
- słowacki súdruh oznacza towarzysza, kamarát przyjaciela
- słoweński tovariš to słowo z języka rosyjskiego o podobnym brzmieniu i znaczeniu
- szwedzki kamrat oznacza przyjaciela, towarzysza w sensie politycznym, ale także współpracownika (arbetskamrat) czy ucznia z tej samej klasy (klasskamrat lub skolkamrat)
- turecki Yoldaş dosłownie oznacza towarzysza podróży, zostało przyjęte przez komunistów, jednak na skutek represji praktycznie zanikło
- węgierski elvtárs, stosowane wyłącznie przez komunistów
- włoski compagno oznacza kolegę lub kompana w sensie politycznym i nie tylko; camerata to określenie współlokatora wprowadzone przez faszystów