Adolf Rudnicki

Nagrobek Adolfa Rudnickiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, 30 lipca 2006

Adolf Rudnicki (ur. 22 stycznia 1909 w Żabnie, zm. 14 listopada 1990 w Warszawie) – polski pisarz prozaik i eseista.

Życiorys

Urodził się jako Aron Hirschhorn. Pochodził z chasydzkiej rodziny żydowskiej. Przed wojną ukończył szkołę handlową i pracował jako urzędnik bankowy. Debiutował jako prozaik na łamach dziennika „Kurier Poranny” w 1930, w którym wydrukowano jego nowelę pt. Śmierć operatora. Z 1932 pochodzi jego pierwsza powieść Szczury.

Był uczestnikiem kampanii wrześniowej, został wzięty do niewoli, z której uciekł. W latach 1940–1941 przebywał we Lwowie, gdzie był członkiem Narodowego Komitetu Żydowskiego. 17 września 1940 wstąpił do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy. Od 1942 przebywał w Warszawie, gdzie działał w podziemiu kulturalnym. W 1944 wstąpił jako ochotnik do Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie mieszkał w Łodzi, a później w Warszawie. Poświęcił się pracy pisarskiej. Współpracował z pismami „Kuźnica” i „Świat”.

Znaczącym motywem twórczości Rudnickiego jest martyrologia Żydów. Określenie „epoka pieców” pochodzi od tytułu jednego z jego utworów. Rudnicki pisał także utwory psychologiczne oraz eseje.

Mąż Marie Elizabeth O’Mahoney (zwaną również Scarlett ze względu na podobieństwo – zarówno charakteru, jak i wyglądu – do Scarlet O’Hary z powieści Margaret Mitchell Przeminęło z wiatrem), póżniej żony Andrzeja Panufnika. Mąż Barbary Baranowskiej, aktorki.

Nagrody

• 1955 – Nagroda Państwowa II stopnia za Żywe i martwe morze
• 1966 – Nagroda Państwowa za tom Kupiec łódzki
• 1987 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia.

Utwory literackie

• Szczury (1932)
• Żołnierze (1933)
• Niekochana (1937)
• Doświadczenia (1939); wydane łącznie z Żołnierzami jako Profile i drobiazgi żołnierskie (1946)
• Pałeczka, czyli Każdemu to na czym mu mniej zależy (1950)
• Żywe i martwe morze (1952)
• Narzeczony Beaty (1961)
• Kupiec łódzki (1963)
• Pył miłosny (1964)
• Sto lat temu umarł Dostojewski (1984)
• Krakowskie Przedmieście pełne deserów (1986)

Wydania pośmiertne

• Wybór opowiadań, seria: Biblioteka Narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 2009 ISBN 978-83-04-04943-7.

Bibliografia

• Lesław Marian Bartelski: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11593-9.brak strony w książce