Gene Saks

Gene Saks

Data i miejsce urodzenia	8 listopada 1921 Nowy Jork, stan Nowy Jork
Data i miejsce śmierci	28 marca 2015 East Hampton, stan Nowy Jork
Zawód	reżyser
Współmałżonek	1. Bea Arthur (1950-80; rozwód) 2. Karen Saks (1980-2015; jego śmierć)
Lata aktywności	1949-98

{{Filmowiec infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | imię i nazwisko org = | alt grafiki = | imię i nazwisko urodzenia =

Gene Saks (ur. 8 listopada 1921 w Nowym Jorku; zm. 28 marca 2015 w East Hampton) – amerykański reżyser teatralny i filmowy; pojawił się także jako aktor w kilku produkcjach filmowych. Trzykrotny laureat nagrody Tony w kategorii Najlepszy reżyser (w 1977, 1983 i 1985) oraz czterokrotnie nominowany do niej (w 1965, 1966, 1975 i 1991).

Kariera

Saks ukończył Cornell University w Ithaca, a następnie studiował na wydziale dramatycznym nowojorskiego uniwersytetu The New School. Tam uczył się m.in. pod okiem cenionego niemieckiego reżysera teatralnego Erwina Piscatora. W 1949 debiutował na Broadwayu przy realizacji musicalu South Pacific. Swoje największe teatralne sukcesy odniósł współpracując z dramaturgiem Neilem Simonem. Saks przeniósł na scenę kilkadziesiąt sztuk napisanych przez Simona; m.in.: Biloxi Blues, Brighton Beach Memoirs, Jake's Women, Rumors, Lost in Yonkers, The Odd Couple, Suita kalifornijska. Jako reżyser filmowy debiutował w drugiej połowie lat 60. Zrealizował wtedy 3 komedie; były to: Boso w parku (1967), Dziwna para (1968) oraz Kwiat kaktusa (1969). Dwie pierwsze wyreżyserował na podstawie sztuk napisanych przez Neila Simona. Początkująca wówczas aktorka Goldie Hawn za kreację w Kwiecie kaktusa otrzymała Oscara. Kolejne filmy reżysera nie spotkały się już z taką popularnością, a sam twórca skupił się raczej na karierze teatralnej. Ma na swoim koncie także kilka ról aktorskich; m.in. u boku Jacka Lemmona w filmie Więzień Drugiej Alei (film również zrealizowany na podstawie sztuki Simona) czy komediodramacie Roberta Bentona Naiwniak, gdzie główną rolę zagrał Paul Newman.

Życie prywatne

Pierwszą żoną Saksa była aktorka Bea Arthur. Ich trwające 30 lat małżeństwo zakończyło się w 1980 rozwodem. Para miała 2 synów. Od 1980 drugą żoną reżysera była Karen, z którą miał córkę.

Zmarł w wieku 93 lat, na zapalenie płuc w swoim domu w East Hampton.

Filmografia

Reżyser:

• Boso w parku (1967)
• Dziwna para (1968)
• Kwiat kaktusa (1969)
• Bożyszcze kobiet (1972)
• Mame (1974)
• Wspomnienia z Brighton Beach (1986)
• Cin cin (1991)
• Bye, Bye Birdie (1995)

Aktor:

• Tysiąc klownów (1965) jako Leo Herman
• Więzień Drugiej Alei (1975) jako Harry Edison, brat Mela
• Zwariowany Andy (1978; lub inny tytuł – Jeden jedyny) jako Sidney Seltzer
• Chory z miłości (1983) jako szalony pacjent
• Dobry glina (1991)
• Narzeczona dla geniusza (1994) jako Boris Podolsky
• Naiwniak (1994) jako Wirf Wirfley
• Przejrzeć Harry’ego (1997) jako ojciec Harry’ego
• Prawo i porządek (1990-2010; serial TV) jako sędzia Carl Samuel (gościnnie, 1998)

Linki zewnętrzne

• Gene Saks w bazie IMDb (ang.)
• Gene Saks w bazie Filmweb