Śmierć Wergilego: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
nowy
 
m drobne redakcyjne
Linia 43: Linia 43:
* Charondas z Kos, lekarz Augusta
* Charondas z Kos, lekarz Augusta


== Krytyka literacka ==
== Recepcja ==
[[Hannah Arendt]] określiła powieść jako „jedno z prawdziwie wielkich dzieł literatury germańskiej”<ref>{{cytuj czasopismo | tytuł = The Achievement of Hermann Broch | autor = Hannah Arendt | czasopismo = The Kenyon Review | data = lato 1949 | wolumin = 11, no. 3 | strony = 481 | url = https://www.jstor.org/stable/pdf/4333072.pdf }}</ref>. Zdaniem filologów klasycznych {{link-interwiki|tam=Mary Beard (classicist)|Mary Beard|lang=en}} i {{link-interwiki|John Henderson|tam=J. G. W. Henderson|tekst=Johna Hendersona|lang=en}} ''Śmierć Wergilego'' jest „powieścią [[Antyfaszyzm|antynazistowską]]”. Ich zdaniem główny bohater książki odczuwa „wyrzuty sumienia, że jego dzieło służy jedynie autorytarnym represjom” poprzez to, że sankcjonuje rządy cesarza<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Kultura antyczna | rozdział = Raj utracony | url = http://www.wiw.pl/biblioteka/kultura_beard/04.asp | autor = Mary Beard, John Henderson | inni = Grzegorz Muszyński (tłum.) }}</ref>.
[[Hannah Arendt]] określiła powieść jako „jedno z prawdziwie wielkich dzieł literatury germańskiej”<ref>{{cytuj czasopismo | tytuł = The Achievement of Hermann Broch | autor = Hannah Arendt | czasopismo = The Kenyon Review | data = lato 1949 | wolumin = 11, no. 3 | strony = 481 | url = https://www.jstor.org/stable/pdf/4333072.pdf }}</ref>. Zdaniem filologów klasycznych {{link-interwiki|tam=Mary Beard (classicist)|Mary Beard|lang=en}} i {{link-interwiki|John Henderson|tam=J. G. W. Henderson|tekst=Johna Hendersona|lang=en}} ''Śmierć Wergilego'' jest „powieścią [[Antyfaszyzm|antynazistowską]]”. Ich zdaniem główny bohater książki odczuwa „wyrzuty sumienia, że jego dzieło służy jedynie autorytarnym represjom” poprzez to, że sankcjonuje rządy cesarza<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Kultura antyczna | rozdział = Raj utracony | url = http://www.wiw.pl/biblioteka/kultura_beard/04.asp | autor = Mary Beard, John Henderson | inni = Grzegorz Muszyński (tłum.) }}</ref>.


== Uwagi ==
== Uwagi ==
{{uwagi}}
{{uwagi}}

== Przypisy ==
{{przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{ cytuj książkę | tytuł = Śmierć Wergilego | imię = Hermann | nazwisko = Broch | inni = [[Maria Kurecka]], [[Witold Wirpsza]] (tłum.) | rok = 1963 | wydawca = Czytelnik | miejsce = Warszawa | odn = tak }}
* {{ cytuj książkę | tytuł = Śmierć Wergilego | imię = Hermann | nazwisko = Broch | inni = [[Maria Kurecka]], [[Witold Wirpsza]] (tłum.) | rok = 1963 | wydawca = Czytelnik | miejsce = Warszawa | odn = tak }}

== Przypisy ==
{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}



Wersja z 22:14, 17 mar 2021

Śmierć Wergilego
Der Tod des Vergil
ilustracja
Autor

Hermann Broch

Typ utworu

powieść historyczna

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Nowy Jork

Język

niemiecki[a]

Data wydania

1945

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1963

Wydawca

Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”

Przekład

Maria Kurecka, Witold Wirpsza

Śmierć Wergilego (niem. Der Tod des Vergil) – modernistyczna powieść historyczna Hermanna Brocha, opublikowana w 1945 roku[a]. Książka określana bywa jako epos prozą z elementami eseju filozoficznego[1].

Treść

Powieść opisuje z perspektywy samego Wergiliusza jego ostatnie godziny przed śmiercią w Brundyzjum, krótko po powrocie z Aten w Grecji do Italii. Główny wątek powieści stanowią rozmyślania Wergiliusza nad spaleniem niedokończonej „Eneidy”, od czego próbują go odwieść przyjaciele: Lucjusz Warius Rufus, [[{{{1}}}|{{{1}}}]][[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] oraz cesarz Oktawian August. Znaczna część powieści napisana została w technice strumienia świadomości, prowadzonego z perspektywy umierającego, majaczącego poety. Jego chory umysł produkuje obrazy jego dzieciństwa w Andes, przywołuje z przeszłości matkę, niewolników, byłe kochanki (w tym Plocję Hierię) i kochanków, kreuje fantastyczne wizje.

Nałożenie się na siebie warstw materialnej rzeczywistości i majaków umierającego poety oddaje fragment: Szablon:CytatD

Powieść podzielona została na cztery części:

  1. Woda — Przybycie (niem. Wasser – Die Ankunft)
  2. Ogień — Zstąpienie (niem. Feuer – Der Abstieg)
  3. Ziemia — Oczekiwania (niem. Erde – Die Erwartung)
  4. Eter — Powrót (niem. Äther – Die Heimkehr)

Główni bohaterowie

  • Publiusz Wergiliusz Maro
  • chłopiec Lizaniasz, który prowadził poetę przez Brundyzjum
  • cesarz Oktawian August
  • Lucjusz Warius Rufus
  • Plocjusz Tukka
  • Charondas z Kos, lekarz Augusta

Recepcja

Hannah Arendt określiła powieść jako „jedno z prawdziwie wielkich dzieł literatury germańskiej”[2]. Zdaniem filologów klasycznych Mary Beard[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] i Johna Hendersona[[:d:{{{Q}}}#sitelinks-wikipedia|(inne języki)]] Śmierć Wergilego jest „powieścią antynazistowską”. Ich zdaniem główny bohater książki odczuwa „wyrzuty sumienia, że jego dzieło służy jedynie autorytarnym represjom” poprzez to, że sankcjonuje rządy cesarza[3].

Uwagi

  1. a b Książka ukazała się najpierw po angielsku w przekładzie Jeana Starra Untermeyera zanim tego samego roku wydano ją w języku oryginalnym, czyli niemieckim.

Przypisy

  1. Hermann Broch, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-03-17].
  2. Hannah Arendt. The Achievement of Hermann Broch. „The Kenyon Review”. 11, no. 3, s. 481, lato 1949. 
  3. Raj utracony. W: Mary Beard, John Henderson: Kultura antyczna. Grzegorz Muszyński (tłum.).

Bibliografia