Zamek krzyżacki w Królewcu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Anulowanie wersji 64271027 autorstwa 94.245.133.254 (dyskusja) Znacznik: Anulowanie edycji |
m →Zniszczenie zamku: źródła/przypisy, drobne merytoryczne Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 45: | Linia 45: | ||
Zamek królewiecki został całkowicie strawiony przez pożary w następstwie bombardowań Królewca, przeprowadzonych przez [[Royal Air Force|lotnictwo brytyjskie]] w sierpniu 1944. Bombardowania przetrwały tylko grube mury zewnętrzne. Dalsze zniszczenia nastąpiły w czasie zdobywania miasta przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] w kwietniu 1945. |
Zamek królewiecki został całkowicie strawiony przez pożary w następstwie bombardowań Królewca, przeprowadzonych przez [[Royal Air Force|lotnictwo brytyjskie]] w sierpniu 1944. Bombardowania przetrwały tylko grube mury zewnętrzne. Dalsze zniszczenia nastąpiły w czasie zdobywania miasta przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] w kwietniu 1945. |
||
W wyniku [[konferencja poczdamska|postanowień poczdamskich]] Królewiec został przyłączony do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], a w 1946 przemianowany na Kaliningrad. Pozostałości zamku zostały |
W wyniku [[konferencja poczdamska|postanowień poczdamskich]] Królewiec został przyłączony do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], a w 1946 przemianowany na Kaliningrad. Pozostałości zamku zostały wysadzone decyzją 1. sekretarza regionalnego [[KPZR]], Nikołaja Konowałowa<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.ng.ru/regions/2008-11-11/100_zamok.html | tytuł = Калининградские руины еще немного подождут | język = ru | data = 2008-11-11 | data dostępu = 2021-08-20 }}</ref> wysadzone w powietrze w 1968 jako symbol pruskiego militaryzmu, mimo protestów studentów i intelektualistów. Wyburzenie zainicjował i dopilnował ówczesny I sekretarz Komitetu Obwodowego KPZR w Kaliningradzie [[Nikołaj Konowałow (1907–1993)|Nikołaj Konowałow]]{{r|niezaw}}. Na miejscu zburzonego zamku postawiono [[Dom Sowietów w Kaliningradzie|Dom Sowietów]]. |
||
== Plany rewitalizacji == |
== Plany rewitalizacji == |
Wersja z 23:07, 20 sie 2021
Nieistniejący dzisiaj zamek królewiecki, ilustracja z ok. 1895 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Styl architektoniczny | |
Rozpoczęcie budowy |
XIII w. |
Zniszczono |
1945 (działania wojenne), 1968 (wyburzenie ruin) |
Położenie na mapie obwodu królewieckiego | |
Położenie na mapie Rosji | |
54°42′36″N 20°30′38″E/54,710000 20,510556 |
Zamek królewiecki – gotycki zamek krzyżacki z XIII w., kilkukrotnie przebudowywany (m.in. w XVI i XVIII w.), będący – obok miejscowej katedry – jednym z symboli Królewca (obecnie Kaliningrad w Rosji).
Historia budowy
W czasach pruskich znajdował się tu gród Tuwangste (także: Twangste, Twangst, Twongst, Twoyngst). Nazwa ta wywodziła się z pruskiego słowa "wangus" i oznaczała ścinanie drzewa dębowego, które było symbolem Perkuna. Po podboju Sambii przez Krzyżaków w 1255 zamek nazwano Regiomontium (Królewska Góra) na cześć króla czeskiego Przemysła Ottokara II, który uczestniczył w wyprawie.
Zamek był wielokrotnie rozbudowywany m.in. w XVI i XVIII w. (m.in. Joachim Ludwig Schultheiß von Unfried). Po inkorporacji Prus Królewskich do Polski zamek był od 1457 siedzibą wielkiego mistrza krzyżackiego, od 1525 książąt pruskich. W 1701 w kościele zamkowym odbyła się koronacja króla Fryderyka I, a w 1861 Wilhelma I.
Od czasów średniowiecznych do zamku przylegała wolnizna Burgfreiheit (Wola Zamkowa), później powstały Tragheim, Altroßgarten, Neue Sorge i Sackheim. Przed II wojną światową umieszczono w części zamku muzeum. W czasie wojny przechowywano tu zrabowaną z Carskiego Sioła Bursztynową Komnatę. Od tego momentu jej losy są nieznane. Mogła spłonąć lub zostać wywieziona w nieznanym kierunku.
Zniszczenie zamku
Zamek królewiecki został całkowicie strawiony przez pożary w następstwie bombardowań Królewca, przeprowadzonych przez lotnictwo brytyjskie w sierpniu 1944. Bombardowania przetrwały tylko grube mury zewnętrzne. Dalsze zniszczenia nastąpiły w czasie zdobywania miasta przez Armię Czerwoną w kwietniu 1945.
W wyniku postanowień poczdamskich Królewiec został przyłączony do ZSRR, a w 1946 przemianowany na Kaliningrad. Pozostałości zamku zostały wysadzone decyzją 1. sekretarza regionalnego KPZR, Nikołaja Konowałowa[1] wysadzone w powietrze w 1968 jako symbol pruskiego militaryzmu, mimo protestów studentów i intelektualistów. Wyburzenie zainicjował i dopilnował ówczesny I sekretarz Komitetu Obwodowego KPZR w Kaliningradzie Nikołaj Konowałow[2]. Na miejscu zburzonego zamku postawiono Dom Sowietów.
Plany rewitalizacji
Od upadku ZSRR planowana była rewitalizacja śródmieścia i zamku. Odbudowa zamku, na czym szczególnie zależało władzom miejskim, miała się odbywać z funduszy rosyjskiego ministerstwa kultury, a plan odbudowy poparł prezydent Władimir Putin podczas swojej wizyty w Kaliningradzie w 2005.
W latach 2001–2008 na terenie, gdzie znajdowały się ruiny zamku, prowadzono prace wykopaliskowe, finansowane przez niemiecki tygodnik „Der Spiegel”. W trakcie wspomnianych prac odkryto pewną ilość pamiątek historycznych, m.in. w czerwcu 2005 natrafiono na srebrną skrzynkę, zawierającą medale i monety.
Zwolennikiem odbudowy jest architekt Artur Sarnitz. Z drugiej strony, rozbiórka Domu Sowietów, stojącego obok miejsca dawnego zamku, miała przeciwników, utrzymujących, że budowla-pomnik jest już częścią historii miasta.
18 marca 2017 r. pełniący obowiązki gubernatora obwodu kaliningradzkiego Anton Alichanow poinformował o rezygnacji z odbudowy zamku, o której dyskutowano w mieście od kilku lat[3].
Galeria ilustracji
-
Dziedziniec oraz kościół zamkowy
-
Brama wjazdowa do zamku
-
Archiwum państwowe na zamku
-
Zamek z lotu ptaka w 1925 r.
Przypisy
- ↑ Калининградские руины еще немного подождут. 2008-11-11. [dostęp 2021-08-20]. (ros.).
- ↑ Александр Рябушев. Калининградские руины еще немного подождут Версия для печати Добавить в избранное Обсудить на форуме. „Niezawisimaja Gazieta”. 2008, 2008-11-11. (ros.).
- ↑ Paulina Siegień Kaliningrad jednak bez zamku. Gubernator decyduje
Bibliografia
- Caspar Stein: Das Alte Königsberg. Eine ausführliche Beschreibung der drei Städte Königsberg... anno 1644, Hamburg, Verein für Familienforschung in Ost- und Westpreußen, 1998, ISBN 3-931577-14-7 (reprint wyd. Königsberg 1911)
- Adolf Boetticher: Die Bau- und Kunstdenkmäler in Provinz Ostpreußen, H. 7., Königsberg, Königsberg, Teichert, 1897
- Friedrich Lahrs: Das Königsberger Schloß, Stuttgart, Kohlkammer, 1956
- Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler West- und Ostpreußens. Die ehemaligen Provinzen West- und Ostpreußen (Deutschordensland Preußen) mit Bütower und Lauenburger Land, bearb. von Michael Antoni, München; Berlin, Deutscher. Kunstverlag, 1993, ISBN 3-422-03025-5
- Prusy Wschodnie – dokumentacja historycznej prowincji. Zbiory fotograficzne dawnego Urzędu Konserwatora Zabytków w Królewcu (=Ostpreußen – Dokumentation einer historischen Provinz. Die photographische Sammlung des Provinzialdenkmalamtes in Königsberg), oprac. i red. bazy danych Jan Przypkowski, Warszawa, Instytut Sztuki PAN, [2006], ISBN 83-89101-44-0
- Sławomir Popowski,:Miasto niedokończone, w: „Polityka'”2008, nr 15 (2649), s.12