Stanisław Kruszewski (inżynier)

Stanisław Kruszewski
Data i miejsce urodzenia	6 maja 1872 ; Osiny
Data i miejsce śmierci	14 marca 1944 ; Warszawa
	Przewodniczący Związku Zawodowego Kolejarzy Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 1918; do 1921
Następca	Adam Kuryłowicz
	Odznaczenia

Stanisław Jan Kruszewski (ur. 6 maja 1872^[1]^[2] w Osinach pod Puławami, zm. 14 marca 1944^[3] w Warszawie) – polski inżynier kolejowy, ekonomista, działacz lewicy socjalistycznej, społeczno-oświatowy i związkowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Juliusza i Zofii z Montowiczów (1844–1910). Ukończył gimnazjum w Lublinie. Członek PPS-Lewicy. Brał udział w przygotowaniach odsłonięcia pomnika Adama Mickiewicza w 1898. W 1905 wraz z działaczami PPS skupionymi wokół „Kuriera Codziennego” zorganizował Uniwersytet dla Wszystkich. Brał udział w organizowaniu Czytelń Bezpłatnych Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności w 1906; wraz z innymi działaczami otworzył Towarzystwo Czytelń m. Warszawa. W 1905 należał do Wszechrosyjskiego Związku Pracowników Kolejowych i uczestniczył w Związku Pracowników Kolejowych Królestwa Polskiego. W latach 1909–1913 działał w Towarzystwie Kultury Polskiej.

W 1918 wrócił do pracy w Warszawie jako zastępca dyrektora Wydziału Mechanicznego PKP. Był przewodniczącym Zarządu Głównego Związku Zawodowego Kolejarzy (1918–1921). Od 1927 pracował jako radca ministerialny w Ministerstwie Skarbu^[4]^[5]^[6]^[7]. Umarł na gruźlicę w 1944 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 195-3-30)^[2].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Kruszewski: Jak zaoszczędzać opał w gospodarstwie domowem, Druk. Techniczna Warszawa 1922.
Stanisław Kruszewski: Życie robotnicze w Polsce 1913–1921, „Książka” Warszawa 1923.
Stanisław Kruszewski: Słowniczek parowozowy, Księgarnia Techniczna Warszawa 1924.
Stanisław Kruszewski (opr.): Majątek państwa polskiego według stanu na dzień 1 stycznia 1927 r., Ministerstwo Finansów.
Stanisław Kruszewski: Spirytusowe mieszanki napędowe w Polsce, P. Pyz Warszawa 1936.
Stanisław Kruszewski: Gospodarka węglowa w Niemczech, Polski Komitet Energetyczny Dąbrowa Górnicza 1938.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1932)^[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Na nagrobku wyryto rok urodzenia: 1879.
↑ ^a ^b Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA KRUSZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-27] .
↑ Niektóre źródła podają, że zmarł w 1941.
↑ Józef Miąso: Działalność oświatowa Uniwersytetu dla Wszystkich, 1959, Rozprawy z dziejów oświaty, 2, s. 225–259 (fragment rozprawy o Uniwersytecie dla Wszystkich).
↑ Włodzimierz Wincławski: Słownik biograficzny socjologii polskiej, PWN Warszawa 2004.
↑ Zofia Kruszewska (ur. 1871), „Pamiętnikarstwo Polskie”, kwartalnik, Wspomnienia, PWN 1976.
↑ „Z pola walki”, kwartalnik poświęcony dziejom ruchu robotniczego, KC PZPR, Zakład Historii Partii Warszawa.
↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi w służbie skarbowej”.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Publikacje Stanisława Kruszewskiego w bibliotece Polona
Stanisław Kruszewski, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-25].

[1] Na nagrobku wyryto rok urodzenia: 1879.

[:0-2] Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA KRUSZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-27] .

[3] Niektóre źródła podają, że zmarł w 1941.

[4] Józef Miąso: Działalność oświatowa Uniwersytetu dla Wszystkich, 1959, Rozprawy z dziejów oświaty, 2, s. 225–259 (fragment rozprawy o Uniwersytecie dla Wszystkich).

[5] Włodzimierz Wincławski: Słownik biograficzny socjologii polskiej, PWN Warszawa 2004.

[6] Zofia Kruszewska (ur. 1871), „Pamiętnikarstwo Polskie”, kwartalnik, Wspomnienia, PWN 1976.

[7] „Z pola walki”, kwartalnik poświęcony dziejom ruchu robotniczego, KC PZPR, Zakład Historii Partii Warszawa.

[8] M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi w służbie skarbowej”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]