Stanisław Wohl
Data i miejsce urodzenia |
24 lipca 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 maja 1985 |
Zawód | |
Odznaczenia | |
|
Stanisław Wohl (ur. 24 lipca 1912 w Warszawie, zm. 21 maja 1985 tamże) – polski operator filmowy, scenarzysta i reżyser.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył École Technique de Photographie et de Cinematographie, Sorbonne, w Paryżu w 1932 roku. Należał do założycieli Stowarzyszenia Miłośników Filmu Artystycznego „Start” (1930), Związku Producentów Filmów Krótkometrażowych (1933) i Spółdzielni Autorów Filmowych (1935).
W latach 1943–1945 był frontowym operatorem filmowym. W stopniu podpułkownika pełnił obowiązki zastępcy dowódcy Czołówki Filmowej I Dywizji WP. W 1944 roku należał do korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki[1].
W latach 1945–1948 był członkiem PPR, od 1948 roku należał do PZPR[2]. Od 1946 do 1947 pełni funkcję dyrektora technicznego Filmu Polskiego. W latach 1948–1981 wykładał na PWSF w Łodzi. Był pierwszym dziekanem jej Wydziału Operatorskiego (1948–1951 i 1952–1958) oraz prorektorem (1959–1968). Wykładał także sztukę filmową na American Film Institute w Hollywood i w Zurychu. W 1967 objął stanowisko prezesa Międzynarodowego Centrum Współpracy Szkół Filmowych (CILECT), którego był współzałożycielem. W latach 1961–1968 był kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego Syrena.
Był mężem aktorki Haliny Billing-Wohl[3], ojcem aktora, reżysera i producenta Andrzeja Wohla.
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C39-5-5)[4].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Scenariusz
[edytuj | edytuj kod]- 1966–1970 – Czterej pancerni i pies
- 1960 – Tysiąc talarów
- 1954 – Domek z kart
- 1948 – Co ty tutaj robisz?
- 1938 – Strachy
Reżyseria
[edytuj | edytuj kod]- 1984 – Hania
- 1971 – Złote Koło
- 1963 – Przygoda noworoczna
- 1962 – Troje i las
- 1960 – Tysiąc talarów
- 1948 – Co ty tutaj robisz?
- 1946 – Dwie godziny
- 1937 – Trzy etiudy Chopina
- 1934 – Centymetr, gram, sekunda
- 1933 – Morze
Zdjęcia
[edytuj | edytuj kod]- 1958 – Kalosze szczęścia
- 1957 – Król Maciuś I
- 1956 – Zemsta
- 1954 – Autobus odjeżdża 6:20
- 1954 – Opowieść atlantycka
- 1953 – Żołnierz zwycięstwa
- 1949 – Za wami pójdą inni
- 1949 – Dom na pustkowiu
- 1948 – Co ty tutaj robisz?
- 1947 – Zdradzieckie serce
- 1947 – Jasne łany
- 1947 – Nawrócony
- 1946 – Dwie godziny
- 1946 – Teatr mój widzę ogromny
- 1945 – K.R.N. 1943-1945
- 1945 – Niewidzialny wróg
- 1943 – Przysięgamy ziemi polskiej
- 1939 – Nad Niemnem
- 1939 – Żołnierz królowej Madagaskaru
- 1938 – Strachy
- 1937 – Gore!
- 1937 – Zwiedzajmy Warszawę
- 1937 – Sobótki
- 1937 – Trzy etiudy Chopina
- 1936 – Londyn w obiektywie filmowców polskich
- 1936 – We mgle
- 1936 – Nad Tamizą
- 1935 – Serek i chleb
- 1935 – Uwaga
- 1935 – W kopalni węgla
- 1934 – Przebudzenie
- 1934 – Kazimierz nad Wisłą
- 1934 – Centymetr, gram, sekunda
- 1934 – Zamarłe echo
- 1934 – Wśród gwiazd
- 1933 – Czerwiec
Kompozytor
[edytuj | edytuj kod]Aktor
[edytuj | edytuj kod]Producent
[edytuj | edytuj kod]- 1937 – Trzy etiudy Chopina
- 1936 – Londyn w obiektywie filmowców polskich
- 1936 – We mgle
- 1936 – Nad Tamizą
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1975)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 lipca 1955)[6]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1946)
- Złoty Krzyż Zasługi (22 stycznia 1946)[7]
- Krzyż Walecznych (1946)
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945)
- Brązowy Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (1943)
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia w dziale kinematografii za zdjęcia w filmie Dom na pustkowiu (1950)[9]
- Nagroda Państwowa I stopnia za działalność operatorską w minionym 10-leciu (1955)[10]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]27 października 2000 został uhonorowany gwiazdą w Alei Gwiazd przy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Paczkowski, Trzy twarze Józefa Światły. Przyczynek do dziejów komunizmu w Polsce, Warszawa 2009, s. 65.
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 1082. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ płk LWP prof. Stanisław Wohl - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2024-06-03] .
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-08-20] .
- ↑ Święto polskiej kinematografii [online], Filmopedia [dostęp 2023-05-06] (pol.).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1170 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie kinematografii”.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 29, poz. 56 „w uznaniu zasług, położonych dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie odbudowy przemysłu filmowego w m. Łodzi”.
- ↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
- ↑ Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 2, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-20].
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-06-03].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Wohl w bazie Filmweb
- Stanisław Wohl w bazie filmpolski.pl
- Stanisław Wohl na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Ludzie urodzeni w Warszawie (Królestwo Kongresowe)
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Oficerowie polityczni ludowego Wojska Polskiego
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy PPR
- Polscy operatorzy filmowi
- Polscy reżyserzy filmowi
- Polscy scenarzyści XX wieku
- Polscy Żydzi
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Urodzeni w 1912
- Wykładowcy Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi
- Zmarli w 1985
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim