Przejdź do zawartości

Stanisław Burza-Karliński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Karliński
Kruk, Onfury, Burza
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

30 marca 1921
Dąbrowa k. Ręczna

Data i miejsce śmierci

12 kwietnia 2015
Piotrków Trybunalski

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

52 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych
25 Pułk Piechoty Armii Krajowej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska (czterokrotnie) Krzyż Armii Krajowej Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Pro Memoria” Medal „Pro Patria” Krzyż Więźnia Politycznego Krzyż Więźnia Politycznego Okresu Stalinowskiego Medal Za zasługi dla Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ

Stanisław Karliński, ps. „Kruk", „Onfury", „Burza"; nazwisko konspiracyjne „Władysław Sobierajski" (ur. 30 marca 1921 w Dąbrowie k. Ręczna, zm. 12 kwietnia 2015 w Piotrkowie Trybunalskim) – generał brygady Wojska Polskiego, żołnierz podziemia niepodległościowego w czasie II wojny światowej[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Antoniny z domu Żak. Jego ojciec był legionistą i walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Stanisław Uczył się w szkole powszechnej w Ręcznie. W 1937 został przyjęty do Szkoły Podoficerów Piechoty dla Małoletnich nr. 2 w Śremie. Jeszcze przed rozpoczęciem wojny otrzymał przydział do 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych stacjonującym w Złoczowie. Podczas kampanii wrześniowej dowodził plutonem w obrony Lwowa. Po kapitulacji miasta dostał się do radzieckiej niewoli, z której uciekł i wrócił w rodzinne strony. Już w październiku tego samego roku zaangażował się w działalność Służby Zwycięstwu Polski a następnie ZWZ-AK w Obwodzie Piotrków Trybunalski. Początkowo na rzecz podziemia działał pod przykrywką instruktora pszczelarstwa. Wielokrotnie uczestniczył w akcjach likwidacyjnych Kedywu. Od listopada 1943 był dowódcą oddziału partyzanckiego „Burza”, który w lipcu 1944 wszedł w skład 25 pułku piechoty AK. W tym czasie pomagał między innymi grupom spadochronowym i jeńcom z Armii Czerwonej[2]. Po zakończeniu wojny chciał dołączyć do Ludowego Wojska Polskiego, jednak został zatrzymany po tym jak zgłosił się w komisji wojskowej. Gdy został wypuszczony ponownie zorganizował oddział partyzancki, który w szczytowym okresie liczył 100 żołnierzy. 8 lipca 1945 pod Majkowicami dowodził w bitwie z Armią Czerwoną. Dwa tygodnie później, 18 lutego rozwiązał oddział uważając iż dalsza walka jest pozbawiona sensu i wyjechał do Wielkopolski. Utworzył tam Związek Byłych Partyzantów „Warta”, który miał się stać legalnym związkiem kombatanckim. Na skutek zdrady został aresztowany przez komunistów w Trzciance (Wielkopolska). W 1946 roku skazano go na karę śmierci, jednak ze względu na dyplom uznania jaki otrzymał w 1945 roku od dowództwa Armii Czerwonej sąd zmniejszył karę do 15 lat więzienia[2]. Dzięki amnestii wyszedł na wolność w 1956. Prześladowany przez bezpiekę. W 1980 wyjechał do Kanady, do Polski powrócił w 1995[1].

8 sierpnia 2007 Prezydent RP Lech Kaczyński mianował pułkownika nie podlegającego obowiązkowi służby wojskowej Stanisława Burza-Karlińskiego na stopień generała brygady[3].

W 2013 zawieszony w prawach członka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, gdyż protestował przeciwko byłym agentom bezpieki i oszustom we władzach tej organizacji[1]. Ich sylwetki prezentowano na łamach miesięcznika „KurieR–Kultura i Rzeczywistość”, z którym gen. Burza-Karliński współpracował od 2004. W grudniu 2014 zlikwidowany został Okręg Piotrków Trybunalski, na którego stał czele.

Autor autobiografii W burzy dziejowej. Wspomnienia 1939-1945 (Wydawnictwo – Biuro Tłumaczeń, Wrocław 2005, ISBN 83-88826-33-6), „W burzy dziejowej” (wyd. II poprawione i rozszerzone, Wydawnictwo Mireki, Kraków 2014).

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Szymon Nowak: Bitwy Wyklętych. Warszawa: Fronda PL, 2016, s. 229-251. ISBN 978-83-8079-034-6.
  2. a b Korczyński 2015 ↓, s. 170.
  3. M.P. z 2007 r. nr 59, poz. 666.
  4. M.P. z 2006 r. nr 82, poz. 822.
  5. M.P. z 1995 r. nr 23, poz. 280.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]