Stanisław Ostaszewski

Stanisław Ostaszewski
	; Ostoja
Rodzina	Ostaszewscy
Data i miejsce urodzenia	30 września 1862 ; Wzdów
Data i miejsce śmierci	30 maja 1915 ; Klimkówka
Ojciec	Teofil Ostaszewski
Matka	Emma z Załuskich
Żona	Aniela z Sękowskich
Dzieci	Maria Laskowska; Zofia Tarnowska; Józef Ostaszewski; Izabella Zielińska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Ostaszewski herbu Ostoja (ur. 30 września 1862 we Wzdowie, zm. 30 maja 1915 w Klimkówce) – przemysłowiec, wynalazca i promotor nowoczesnych technologii; hodowca; organizator towarzystw hodowlanych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Teofila Ostaszewskiego (1807-1889) i Emmy z Załuskich (1831-1912). Studiował prawo w Krakowie, a następnie rolnictwo w Halle. Po ojcu odziedziczył 500-hektarowy majątek ziemski w Klimkówce.^[1]

Po studiach rozwinął działalność hodowlaną. Jego osiągnięcia w rolnictwie były wyróżniane na licznych wystawach krajowych i zagranicznych, a jego konie wyścigowe wygrywały biegi na wielu torach wyścigowych. Jednocześnie postawił na rozwój przemysłu w swoim majątku. Był inicjatorem i sponsorem nowatorskich przedsięwzięć. Uruchomił eksperymentalną produkcję węgla aktywnego, produktu który stał się podstawą rozwoju wielu nowoczesnych gałęzi przemysłu. Do spółki z kanadyjskim przemysłowcem Williamem Henrym McGarveyem (1843-1914) zbudował jedną z pierwszych kopalni ropy naftowej. Uruchomił również fabrykę nawozów sztucznych (superfosforatu kostnego).

W pamiętnikach chemika, prof. Kazimierza Klinga, został scharakteryzowany jako człowiek o "umyśle na wskroś twórczym, pionierskim, wynalazczym". Według Klinga produkcja węgla aktywnego w Klimkówce była pierwszą na świecie.^[2]

Należał do towarzystw rolniczych. Był prezesem sanockiego oddziału Towarzystwa „Kółek Rolniczych” we Lwowie i prezesem Towarzystwa Gospodarskiego Jasielskiego, Gorlickiego i Krośnieńskiego.^[3]

Należał do Sodalicji Mariańskiej. Był rezerwowym nadporucznikiem 3 pułku ułanów w wojsku austriackim^[4].

Zmarł 30 maja 1915 w Klimkówce^[5] Z małżeństwa z Anielą z Sękowskich (1882-1937) pozostawił syna Józefa (1904-1989) i trzy córki: Marię Rodich-Laskowską, Zofię Tarnowską i Izabellę Zielińską.

W 2016 roku został opublikowany dziennik jego żony, Anieli z Sękowskich Ostaszewskiej, napisany w latach 1914-1915^[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405; Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 10.
↑ Ostaszewski Stanisław (1862-1915) w: Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny. Część 11, Warszawa 2016, s. 51-56, oraz Kazimierz Kling, "Pamiętniki", Biblioteka Ossolineum, sygn. 17800. Zob. Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. T. 17. Wrocław: 2000, s. 114-115. ISBN 83-7095-044-2.
↑ Zgromadzenie Powiat. Kółek Rolniczych w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 22 z 29 maja 1904. ; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 840.; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 878.
↑ niem. Oberleutnant. Był nadporucznikiem od 1 listopada 1891, zob: Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1895 (Wien, 1895)
↑ Ilustrowany Kuyer Codzienny, Nr 136, 6 czerwca 1915: Dnia 31 maja zmarł w Klimkówce ś.p. Stanisław Ostoja Ostaszewski, syn ś.p. Teofila i Emmy z hr. Załuskich, pozostawiając żonę i czworo małoletnich dzieci. Zmarły był wzorem obywatela, pilnym i dobrym gospodarzem, opiekunem i przyjacielem swego ludu, dla którego całe życie usilnie pracował.
↑ Aniela Ostaszewska, Dziennik Klimkówka 2 VIII 1914 – 24 IV 1915. Dwór Ostaszewskich. Galicyjski epizod z wielkiej wojny, opr. Krzysztof Sołtysik, wyd. Ruthenus, 2016, ISBN 978-83-7530-436-7 Zob. też: Papiery Stanisława i Anieli z Sękowskich Ostaszewskich w: Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. T. 17. Wrocław: 2000, s. 112-114. ISBN 83-7095-044-2.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 8: Województwo ruskie, Ziemia Przemyska i Sanocka, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, ISBN 83-04-04238-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny. Cz. 11. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2016, s. 51-56. ISBN 978-83-7181-961-2.
Marcin Rosołowski, Wojciech Kwilecki, "Dzieje polskich przedsiębiorców", Warsaw Enterprise Institute, Warszawa 2018

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, część 11, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2016, s. 51-56. pther.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-12)].
Marcin Rosołowski, Stanisław Ostaszewski - nafciarz i przemysłowiec galicyjski, opr. we współpracy z Fundacją XX. Czartoryskich
Marcin Rosołowski, Wojciech Kwilecki, "Dzieje polskich przedsiębiorców", Warsaw Enterprise Institute, Warszawa 2018
Potomkowie Sejmu Wielkiego na stronie http://www.sejm-wielki.pl

[1] Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405; Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 10.

[2] Ostaszewski Stanisław (1862-1915) w: Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny. Część 11, Warszawa 2016, s. 51-56, oraz Kazimierz Kling, "Pamiętniki", Biblioteka Ossolineum, sygn. 17800. Zob. Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. T. 17. Wrocław: 2000, s. 114-115. ISBN 83-7095-044-2.

[3] Zgromadzenie Powiat. Kółek Rolniczych w Sanoku. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 22 z 29 maja 1904. ; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 840.; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 878.

[4] . Oberleutnant. Był nadporucznikiem od 1 listopada 1891, zob: Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1895 (Wien, 1895)

[5] Ilustrowany Kuyer Codzienny, Nr 136, 6 czerwca 1915: Dnia 31 maja zmarł w Klimkówce ś.p. Stanisław Ostoja Ostaszewski, syn ś.p. Teofila i Emmy z hr. Załuskich, pozostawiając żonę i czworo małoletnich dzieci. Zmarły był wzorem obywatela, pilnym i dobrym gospodarzem, opiekunem i przyjacielem swego ludu, dla którego całe życie usilnie pracował.

[6] Aniela Ostaszewska, Dziennik Klimkówka 2 VIII 1914 – 24 IV 1915. Dwór Ostaszewskich. Galicyjski epizod z wielkiej wojny, opr. Krzysztof Sołtysik, wyd. Ruthenus, 2016, ISBN 978-83-7530-436-7 Zob. też: Papiery Stanisława i Anieli z Sękowskich Ostaszewskich w: Inwentarz rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. T. 17. Wrocław: 2000, s. 112-114. ISBN 83-7095-044-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]