Sterna

	Sterna
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – rybitwa czarnoucha (S. forsteri)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	mewowce
Parvordo	Larida
Nadrodzina	Laroidea
Rodzina	mewowate
Podrodzina	rybitwy
Rodzaj	Sterna
	Typ nomenklatoryczny
	Sterna hirundo Linnaeus, 1758
Synonimy
	Chelido Billberg, 1828; Thalassaea Kaup, 1829; Seena Blyth, 1852; Gygisterna Mathews, 1912; Potamochelidon F. Heine, Jr., 1890; Pseudosterna Mercerat, 1897;
	Chelido Billberg, 1828; Thalassaea Kaup, 1829; Seena Blyth, 1852; Gygisterna Mathews, 1912; Potamochelidon F. Heine, Jr., 1890; Pseudosterna Mercerat, 1897;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sterna – rodzaj ptaków z podrodziny rybitw (Sterninae) w rodzinie mewowatych (Laridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na całym świecie oprócz obszarów antarktycznych^[9].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 32–46 cm, rozpiętość skrzydeł 71–86 cm; masa ciała 78–205 g^[9].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Sterna: staroang. nazwa Stern, Stearn lub Starn dla rybitwy czarnej (por. szw. Tärna; norw. Terne)^[10].
Chelido: gr. χελιδων khelidōn, χελιδονος khelidonos „jaskółka”^[10]. Nowa nazwa dla Sterna Linnaeus, 1758.
Thalassaea: gr. θαλασσειος thalasseios „z morza, morski”, od θαλασσα thalassa, θαλασσης thalassēs „morze”^[10]. Gatunek typowy: Sterna dougallii Montagu, 1813.
Seena: epitet gatunkowy Sterna seena Sykes, 1833^[a]; hindi seena „rzeka” (także imię dla dziewczyny)^[10]. Gatunek typowy: Sterna seena Sykes, 1833 (= Sterna aurantia J.E. Gray, 1831).
Gygisterna: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Gygis Wagler, 1832 (rybitwa) oraz Sterna Linnaeus, 1758 (rybitwa)^[10]. Gatunek typowy: Sterna sumatrana kempi Mathews, 1912 (= Sterna sumatrana Raffles, 1822).
Potamochelidon: gr. ποταμος potamos „rzeka”; χελιδων khelidōn, χελιδονος khelidonos „jaskółka”^[10]. Nazwa zastępcza dla Seena Blyth, 1852 ze względu na puryzm).
Pseudosterna: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”; rodzaj Sterna Linnaeus, 1758 (rybitwa)^[10]. Gatunek typowy: †Pseudosterna degener Mercerat, 1897.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[11]:

Sterna aurantia J.E. Gray, 1831 – rybitwa indyjska
Sterna dougallii Montagu, 1813 – rybitwa różowa
Sterna striata J.F. Gmelin, 1789 – rybitwa maoryska
Sterna sumatrana Raffles, 1822 – rybitwa równikowa
Sterna hirundinacea Lesson, 1831 – rybitwa jaskółcza
Sterna hirundo Linnaeus, 1758 – rybitwa rzeczna
Sterna repressa E. Hartert, 1916 – rybitwa arabska
Sterna paradisaea Pontoppidan, 1763 – rybitwa popielata
Sterna vittata J.F. Gmelin, 1789 – rybitwa antarktyczna
Sterna virgata Cabanis, 1875 – rybitwa kergueleńska
Sterna forsteri Nuttall, 1834 – rybitwa czarnoucha
Sterna trudeaui Audubon, 1838 – rybitwa maskowa
Sterna acuticauda J.E. Gray, 1831 – rybitwa czarnobrzucha

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Synonim S. aurantia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Sterna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 137. (łac.).
↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. 193. (łac.).
↑ J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 97. (niem.).
↑ E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 291. (ang.).
↑ G.M. Mathews: Th birds of Australia. Cz. 2. London: H.F. & G.Whiterby, 1912, s. 365. (ang.).
↑ F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1882–1890, s. 355. (niem.).
↑ A. Mercerat. Note sur les oiseaux fossiles de la Republique Argentine. „Anales de la Sociedad Científica Argentina”. 43, s. 237, 1897. (fr.).
↑ ^a ^b M. Gochfeld & J. Burger: Family Sternidae (Terns). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 648, 651–655, 659. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sterninae Vigors, 1825 - rybitwy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-05].

[11] Synonim S. aurantia.

[itis-1] Sterna, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 137. (łac.).

[Billberg-3] G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. 193. (łac.).

[Kaup-4] J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 97. (niem.).

[Blyth-5] E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 291. (ang.).

[Mathews-6] G.M. Mathews: Th birds of Australia. Cz. 2. London: H.F. & G.Whiterby, 1912, s. 365. (ang.).

[Heine&Reichenow-7] F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1882–1890, s. 355. (niem.).

[Mercerat-8] A. Mercerat. Note sur les oiseaux fossiles de la Republique Argentine. „Anales de la Sociedad Científica Argentina”. 43, s. 237, 1897. (fr.).

[Gochfeld&Burger-9] M. Gochfeld & J. Burger: Family Sternidae (Terns). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 648, 651–655, 659. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[Jobling-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-12] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sterninae Vigors, 1825 - rybitwy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-05].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

[11]