Stołowa Góra (Wyżyna Olkuska)
Stołowa Góra – kompleks kilku porośniętych lasem wzniesień po północnej stronie zabudowanego obszaru Jaroszowca w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Klucze[1]. Należą do niego wzniesienia Maniakówka, Pod Wieżą, Ostra Góra, Stołowa Skała oraz inne, bezimienne. Najwyższe z nich to wzniesienie Pod Wieżą (449 m)[2][3]. Znajdują się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[4].
Na obszarze Stołowej Góry występuje wiele wapiennych ostańców i wychodni. Najbardziej wybitne z nich to: Maniakówka, Maniak Pośredni, Maniak Zadni[5], Stołowa Skała[2]. W skałach znajduje się wiele jaskiń i schronisk: Jaskinia Błotna, Konfesjonał, Jaskinia Lodowa w Jaroszowcu, Jaskinia poniżej Lodowej, Jaskinia Twarda, Jaskinia w cyrku na Stołowej Górze, Schronisko koło Jaskini Lodowej, Schronisko ku Wieży, Schronisko nad Błotną, Schronisko Śpiących Kartografów, Szczelina z Mostami[6]. Zróżnicowanie rzeźby terenu spowodowało, że występuje kilka typów zespołów leśnej roślinności. Dolne partie porasta buczyna kwaśna, w partiach szczytowych buczyna sudecka, a na dobrze naświetlonych stokach południowych buczyna storczykowa. Na północnych zboczach miejscami spotyka się reliktowe płaty jaworzyny z języcznikiem zwyczajnym. Obniżenia terenu porasta bór sosnowy i bór mieszany[3].
Stołowa Góra znajduje się już na obszarze ochrony specjalnej Jaroszowiec (obszar Natura 2000). W 2021 powołano rezerwat przyrody Góra Stołowa im. Ryszarda Malika obejmujący tereny Lasów Państwowych w obrębie Nadleśnictwa Olkusz[3].
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Przez obszar Stołowej Góry prowadzi kilka szlaków turystyki pieszej, rowerowej i ścieżka dydaktyczna:
Szlak Orlich Gniazd, odcinek: Zamek w Rabsztynie – Jaroszowiec – Stołowa Góra – Golczowice
Klucze – Marglok – Kamyk – Maniakówka – Jaroszowiec
Olkusz – Ogrodzieniec
ścieżka dydaktyczna „Stołowa Góra”: kościół w Jaroszowcu – Maniakówka – Jaskinia Błotna – Jaskinia Lodowa w Jaroszowcu – Kamieniołom Cieszyniec – kościół w Jaroszowcu[1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny, Ogrodzieniec, Związek Gmin Jurajskich, 2018, ISBN 978-83-947430-8-6
- ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-07-02].
- ↑ a b c Szlaki turystyczne Małopolski [online] [dostęp 2019-07-09].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
- ↑ Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Warszawa, RING, 2015, ISBN 978-83-937960-0-7
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-07-09].