Strona internetowa
Strona internetowa, strona WWW (ang. webpage) – zbiór uporządkowanych logicznie, połączonych ze sobą przez nawigację oraz linki elementów, prezentowanych za pomocą przeglądarki internetowej pod jednolitym adresem elektronicznym[1]. Stanowi dokument HTML udostępniany w Internecie przez serwer WWW. Po stronie użytkownika strona internetowa jest zwykle otwierana i wyświetlana za pomocą przeglądarki internetowej.
Autorem pierwszych stron internetowych jest Tim Berners-Lee[2]. Obecnie strony tworzy się za pomocą m.in. HTML5, CSS 3 i JavaScript.
Strony internetowe wykorzystywane w celu prowadzenia działalności gospodarczej mają duże znaczenie dla wizerunku firmy, co może mieć wpływ na wynik ekonomiczny działalności rynkowej[3], a ewentualne błędy na stronie internetowej mogą negatywnie oddziaływać na potencjalnych klientów[4].
W Polsce zarejestrowanych jest już ponad 2,5 mln domen stron internetowych, najwięcej z końcówką .pl (81 procent). Na świecie jest ich obecnie 1,17 mld, z czego tylko 17 procent aktywnych[5].
Projektowanie responsywne
[edytuj | edytuj kod]
Responsywne projektowanie stron internetowych (ang. responsive web design, RWD) lub projektowanie responsywne to podejście do projektowania stron internetowych, które ma na celu dobre renderowanie stron internetowych na różnych urządzeniach i rozmiarach okien lub ekranu od minimalnego do maksymalnego rozmiaru ekranu, aby zapewnić użyteczność i satysfakcję.
Responsywne projektowanie stron internetowych stało się ważniejsze, gdy użytkownicy urządzeń mobilnych stali się uważani za większość odwiedzających witrynę internetową. Na przykład w 2015 r. Google ogłosił Mobilegeddon i zaczął poprawiać ranking stron witryn przyjaznych dla urządzeń mobilnych podczas wyszukiwania z urządzenia mobilnego.
Dostępność treści internetowych
[edytuj | edytuj kod]Wytycznych dotyczących dostępności treści internetowych, WCAG (ang. Web Content Accessibility Guidelines) to zbiór wytycznych mających na celu zapewnienie dostępności treści internetowych dla wszystkich użytkowników, w tym osób z różnymi niepełnosprawnościami.
WCAG 2.2
[edytuj | edytuj kod]WCAG 2.2 stanowi aktualną iterację tych wytycznych[6], które skupiają się na zapewnieniu dostępu dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takimi jak niepełnosprawność wzroku, słuchu, ruchu, intelektualna czy zaburzenia poznawcze.
WCAG 3.0
[edytuj | edytuj kod]24 lipca 2023 roku W3C opublikowało niekompletną wersją roboczą WCAG 3[7], w której zaznaczono, iż WCAG 3.0 będzie miał podobne podstawowe i szczegółowe wymagania dotyczące dostępności jak WCAG 2.
Dokument ten jest wersją roboczą i może zostać zaktualizowany lub zastąpiony innymi dokumentami w dowolnym momencie. Autorzy w wersji roboczej zaznaczają, że WCAG 3 będzie miał inną strukturę, inny model zgodności i szerszy zakres.
Wymogi dla podmiotów publicznych
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie z Ustawą z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych[8], wszystkie strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych muszą spełniać wymogi dostępności cyfrowej w ramach WCAG 2.1.
Wymogi te opierają się na czterech głównych zasadach:
- Postrzegalność
- Funkcjonalność;
- Zrozumiałość;
- Solidność (w polskim i unijnym prawie określana jako kompatybilność).
Zasady te dotyczą wszystkich elementów strony i aplikacji – kodu, treści i sposobu ich działania. Żeby je wdrożyć, muszą zaangażować się wszystkie osoby odpowiedzialne za te obszary na stronie lub w aplikacji[9].
Systemy zarządzania treścią (CMS)
[edytuj | edytuj kod]Do tworzenia stron WWW używane bywają systemy CMS, np.:
Multimedia na stronach internetowych
[edytuj | edytuj kod]Dawniej strony internetowe wykorzystywały obiekty multimedialne, takie jak Adobe Flash i Microsoft Silverlight, w celu wyświetlania filmów (np. serwisy YouTube, Netflix) oraz odtwarzania dźwięku (np. radia internetowe). Obiekty Flash, Silverlight oraz nieco starsze technologicznie aplety Javy były używane również do wzbogacania stron internetowych o bardziej zaawansowane elementy, takie jak interaktywne wykresy czy proste aplikacje i gry działające w przeglądarce internetowej. Aby móc odtworzyć lub wyświetlić takie obiekty, wymagane było zainstalowanie odpowiedniej wtyczki do przeglądarki internetowej, umożliwiając w ten sposób ich wyświetlenie.
Rozwój języków HTML i JavaScript oraz powiązanych z nimi technologii spowodował, że nowoczesne przeglądarki są w stanie wykonać wszystkie te zadania bez pomocy wyżej wymienionych wtyczek, przez co stały się one zbędne i zaprzestano ich rozwoju. Nie mniej ważnym powodem odejścia od wtyczek były liczne problemy bezpieczeństwa przez nie stwarzane.
Firma Oracle ogłosiła w 2016 roku, że zakończy rozwój wtyczki Java dla przeglądarek[10], co nastąpiło 2 lata później, wraz z wydaniem Java JDK w wersji 10[11]. Wtyczka Flash przestała być rozwijana przez Adobe z końcem 2020 roku[12], a Microsoft oficjalnie zakończył rozwój technologii Silverlight w roku 2021[13].
Wsparcie dla wtyczek innych niż Flash zostało usunięte z przeglądarki Google Chrome już w roku 2015[14], z przeglądarki Mozilla Firefox w 2017[15], a z Apple Safari w roku 2018[16]. Wtyczka Flash, ze względu na swoją powszechność, była wspierana przez przeglądarki do końca roku 2020[17][18][19][20], czyli do momentu kiedy Adobe zaprzestało jej rozwoju. Przeglądarka Microsoft Internet Exlplorer przestała wspierać wtyczkę Silverlight w 2021 roku[21].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1440).
- ↑ Wojciech Kulik: Pierwsza strona internetowa ma 25 lat. Benchmark.pl, 2015-12-21. [dostęp 2018-05-21]. (pol.).
- ↑ Maciej Bielski: Po co jest strona firmowa. InformatykProgramista.pl, 2017-07-25. [dostęp 2018-05-21]. (pol.).
- ↑ 10 grzechów głównych polskich stron www. PRNews.pl, 2012-01-10. [dostęp 2018-05-21]. (pol.).
- ↑ Firmowe strony internetowe i sklepy online. Ebook z poradami dla marketerów i firm [online], interaktywnie.com [dostęp 2023-08-01] (pol.).
- ↑ Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.2, w3.org, 2023-10-05. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ W3C Web Accessibility Initiative (WAI), WCAG 3 Introduction [online], Web Accessibility Initiative (WAI) [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ Ustawa z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych
- ↑ WCAG 2.1 w skrócie – Dostępność cyfrowa – Portal Gov.pl [online], Dostępność cyfrowa [dostęp 2024-02-11] (pol.).
- ↑ Updates to “Moving to a Plugin-Free Web” [online], blogs.oracle.com [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Consolidated JDK 10 Release Notes [online], www.oracle.com [dostęp 2023-01-26] (ang.).
- ↑ Adobe Flash Player End of Life [online], www.adobe.com [dostęp 2023-01-26] (ang.).
- ↑ Silverlight End of Support – Microsoft Support [online], support.microsoft.com [dostęp 2023-01-26].
- ↑ The Final Countdown for NPAPI [online], Chromium Blog [dostęp 2023-01-26] (ang.).
- ↑ Why do Java, Silverlight, Adobe Acrobat and other plugins no longer work? | Firefox Help [online], support.mozilla.org [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Apple Developer Documentation [online], developer.apple.com [dostęp 2023-01-26], Cytat: Removed support for running legacy NPAPI plugins other than Adobe Flash..
- ↑ Firefox kończy wsparcie dla Adobe Flash | Pomoc dla programu Firefox [online], support.mozilla.org [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Saying goodbye to Flash in Chrome [online], Google, 25 lipca 2017 [dostęp 2023-01-26] (ang.).
- ↑ Apple Developer Documentation [online], developer.apple.com [dostęp 2023-01-26].
- ↑ Microsoft Edge Blog, Update on Adobe Flash Player End of Support [online], Microsoft Edge Blog, 4 września 2020 [dostęp 2023-01-26] (ang.).
- ↑ Silverlight 5 System Requirements [online], www.microsoft.com [dostęp 2023-01-26].