Szczaw błotny

Szczaw błotny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rdestowate
Rodzaj	szczaw
Gatunek	szczaw błotny
	Nazwa systematyczna
	Rumex palustris Sm.; Fl. Brit. 1: 394 (1800)
Synonimy
	Lapathum limosum P.Renault; Lapathum palustre (Sm.) Gray; Rumex laxiflorus St.-Lag.; Rumex limosus var. palustris (Sm.) Rouy; Rumex maritimus With.; Rumex paluster A.Kern.; Rumex uliginosus Guss.; Steinmannia flavovirens Opiz;
	Lapathum limosum P.Renault; Lapathum palustre (Sm.) Gray; Rumex laxiflorus St.-Lag.; Rumex limosus var. palustris (Sm.) Rouy; Rumex maritimus With.; Rumex paluster A.Kern.; Rumex uliginosus Guss.; Steinmannia flavovirens Opiz;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczaw błotny (Rumex palustris Sm.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje w zachodniej i środkowej Europie, także w północno-zachodniej Afryce, na Kaukazie, w Azji Mniejszej i Iranie. Jako introdukowany rośnie w zachodniej i wschodniej części Ameryki Północnej oraz na Wyspach Kanaryjskich^[3]. W Polsce rozproszony na całym terytorium, częściej spotykany wzdłuż wybrzeża, doliny Wisły i Bugu oraz na ziemi lubuskiej, z kolei bardzo rzadki lub brak go zupełnie na północnym wschodzie i w Karpatach^[4].

Rośnie na mulistych, wilgotnych lub okresowo zalewanych brzegach wód^[5].

Morfologia

Pokrój: Roślina zielna, roczna i dwuletnia, o łodydze prosto lub łukowato wzniesionej, rozgałęziającej się i osiągającej zwykle do 60, rzadziej do 100 cm wysokości. Łodyga jest w dole obła, wyżej tępokanciasta, rowkowana i żeberkowana^[5].
Liście: Wszystkie krótkoogonkowe i wąskolancetowate, przy czym wyższe są mniejsze i węższe, na szczycie niemal równowąskie. Blaszki są całobrzegie i płaskie lub drobno karbowane i kędzierzawe^[5].
Kwiaty: Zebrane w kwiatostan zajmujący od 1/3 do 2/3 długości pędu, na całej długości ulistniony. Przynajmniej dolne okółki kwiatów są od siebie oddalone. Kwiaty wyrastają na dość grubych i sztywnych szypułkach o długości zwykle podobnej do długości okwiatu, rzadko do dwóch razy dłuższych. Na końcu szypułki znajduje się kubeczkowata nasada kwiatu. Zewnętrzne listki okwiatu są wąskie i krótkie. Wewnętrzne listki o długości ok. 3 mm są jajowatolancetowate, na szczycie z dwoma lub trzema szczecinkowatymi ząbkami zawsze krótszymi od listka okwiatu. Podczas owocowania na wewnętrznych listkach okwiatu powstają silnie wypukłe guzki, tępe na szczycie^[5].
Owoce: Drobne, brązowe niełupki osiągające do ok. 2 mm długości, zwężające się ku szczytowi i nasadzie. Cały kwiatostan w czasie owocowania czerwonawobrunatny^[5].
Gatunki podobne: Szczaw nadmorski R. maritimus jest w czasie owocowania żółty, z kwiatostanem gęstym; ma guzki na listkach okwiatu zaostrzone na szczycie; ząbki na listkach okwiatu zwykle od nich dłuższe; szypułki cienkie. Szczaw skupiony R. conglomeratus ma listki okwiatu całobrzegie. Oba te gatunki rosną w podobnych siedliskach jak szczaw błotny^[5].

Mieszańce

Tworzy mieszańce ze szczawiem skupionym, kędzierzawym, żółtym i wąskolistnym^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-16] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-16] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rumex palustris Sm., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-16] .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 483, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Adam Jasiewicz (red.): Flora polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: PAN Instytut Botaniki im. W. Szafera, 1992, s. 93–94. ISBN 83-85444-06-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-16] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-16] (ang.).

[powo-3] Rumex palustris Sm., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-16] .

[4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 483, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[jasiewicz-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Adam Jasiewicz (red.): Flora polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: PAN Instytut Botaniki im. W. Szafera, 1992, s. 93–94. ISBN 83-85444-06-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]