Tadeusz Kowalski (łyżwiarz figurowy)

Tadeusz Kowalski
	; Zofia Bilor i Tadeusz Kowalski na mistrzostwach Europy 1934
Reprezentacja	Polska
Konkurencja	Pary sportowe
Partner sportowy	Zofia Bilor
Klub	Lwowskie Towarzystwo Łyżwiarskie
Zakończenie kariery	1935
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Polska
	Mistrzostwa Europy
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Kowalski
Wzrost	168 cm
Pozycja	obrońca
Kariera seniorska
	↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe. ;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Kowalski
	kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia	31 maja 1894 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 ; Charków
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Komenda Miasta Lwów
Stanowiska	kierownik referatu
	Odznaczenia

Tadeusz Sławomir Kowalski^[a] (ur. 31 maja 1894 we Lwowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (artylerii) Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, piłkarz i łyżwiarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Mieczysława i Emilii z domu Kubala. Służył w Legionach w 1 pułku artylerii Legionów, potem w austriackim 124 pułku artylerii ciężkiej.

Po zakończeniu wojny z bolszewikami pełnił służbę w 5 pułku artylerii polowej we Lwowie. 1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek ministra spraw wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na kapitana ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 3 lokatą w korpusie oficerów zawodowych artylerii^[2]. W 1928 był zweryfikowany z lokatą 2. W 1932 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu nr VI we Lwowie. Później, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów administracji^[3]. W marcu 1939 pełnił służbę w Komendzie Miasta Lwów na stanowisku kierownika referatu bezpieczeństwa i dyscypliny^[4].

Po aresztowaniu przez władze radzieckie był więźniem Starobielska^[5]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[6]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Sport[edytuj | edytuj kod]

Jednocześnie z karierą wojskową uprawiał kilka dyscyplin sportowych. Był piłkarzem Czarnych Lwów (w latach 1910–1928), ale największe sukcesy odniósł w łyżwiarstwie figurowym.

Wraz z siostrą Henryka Bilora, piłkarza Czarnych Lwów, Zofią Bilorówną^[b] dziewięciokrotnie zdobywał tytuł mistrzów Polski w parach sportowych (1927–1935)^[7]. W 1933 wygrali mistrzostwa słowiańskie, zorganizowane w morawskiej Ostrawie, a następnie zawody w czeskiej Pradze^[8]. Byli też pierwszymi polskimi medalistami Mistrzostw Europy w 1934 (brązowy medal). Podczas mistrzostw świata zajęli 4. miejsce w 1934 i 5. w 1935^[9]. Jako łyżwiarz figurowy Tadeusz Kowalski startował w barwach Lwowskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego (LTŁ)^[10].

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Łyżwiarstwo figurowe – z Zofią Bilor

Zawody	1927	1928	1929	1930	1931	1932	1933	1934	1935
Międzynarodowe^[11]^[12]
Mistrzostwa świata								4	5
Mistrzostwa Europy								3
Krajowe^[13]
Mistrzostwa Polski	1	1	1	1	1	1	1	1	1

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[14]
Krzyż Walecznych dwukrotnie^[3]
Srebrny Krzyż Zasługi – 19 marca 1931 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu”^[15]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 294, 838.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r.
↑ ^a ^b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 294.
↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 838.
↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 318. ISBN 83-7001-294-9.
↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
↑ Do 1931 sześciokrotnie, por. Komunikaty. Międzynarodowe zawody Łyżwiarskie. „Zakopiańska Lista Gości i Chwila Bieżąca”. 1, s. 7, 3 stycznia 1932. Zarząd Uzdrowiska Zakopane.
↑ Teresa Drozdek-Małolepsza. Women’s sport in Poland in the light of „Przegląd Sportowy” (Sports Review) magazine (1933). „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. 14/2, s. 81, 2015. (ang.).
↑ Szaefer ponownie mistrzem świata. „Siedem Groszy”. 48, s. 67, 18 lutego 1935.
↑ Teresa Drozdek-Małolepsza. Women’s sport in Poland in the light of „Przegląd Sportowy” (Sports Review) magazine (1933). „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. 14/2, s. 80, 2015. (ang.).
↑ World Figure Skating Championships 1930–1939 – Pairs – Result. eskatefans.com. [dostęp 2020-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-04)]. (ang.).
↑ European Figure Skating Championships 1930–1939 – Pairs – Result. eskatefans.com. [dostęp 2020-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-28)]. (ang.).
↑ Historia (Wykaz mistrzów Polski w latach 1922–2002). PFSA. [dostęp 2020-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-08-16)]. (pol.).
↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
↑ M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz II Kowalski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko^[1].
↑ Brat Zofii Bilor, Henryk, także został ofiarą zbrodni katyńskiej 1940 (zamordowany na terenach ukraińskich).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Bogdan Tuszyński, Przerwany bieg, Warszawa 1993.
Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 646, 746.
Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 379, 464.
Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 187, 468.
Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 254. [dostęp 2015-01-13].

[1] Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

[CITEREFRybkaStepan2006294,_838-2] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 294, 838.

[4] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r.

[CITEREFRybkaStepan2006294-5] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 294.

[CITEREFRybkaStepan2006838-6] Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 838.

[7] Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 318. ISBN 83-7001-294-9.

[8] Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.

[10] Do 1931 sześciokrotnie, por. Komunikaty. Międzynarodowe zawody Łyżwiarskie. „Zakopiańska Lista Gości i Chwila Bieżąca”. 1, s. 7, 3 stycznia 1932. Zarząd Uzdrowiska Zakopane.

[11] Teresa Drozdek-Małolepsza. Women’s sport in Poland in the light of „Przegląd Sportowy” (Sports Review) magazine (1933). „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. 14/2, s. 81, 2015. (ang.).

[12] Szaefer ponownie mistrzem świata. „Siedem Groszy”. 48, s. 67, 18 lutego 1935.

[13] Teresa Drozdek-Małolepsza. Women’s sport in Poland in the light of „Przegląd Sportowy” (Sports Review) magazine (1933). „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”. 14/2, s. 80, 2015. (ang.).

[14] World Figure Skating Championships 1930–1939 – Pairs – Result. eskatefans.com. [dostęp 2020-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-04)]. (ang.).

[15] European Figure Skating Championships 1930–1939 – Pairs – Result. eskatefans.com. [dostęp 2020-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-28)]. (ang.).

[POLresults-16] Historia (Wykaz mistrzów Polski w latach 1922–2002). PFSA. [dostęp 2020-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-08-16)]. (pol.).

[17] M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.

[18] M.P. z 1931 r. nr 74, poz. 120.

[3] W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz II Kowalski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko^[1].

[9] Brat Zofii Bilor, Henryk, także został ofiarą zbrodni katyńskiej 1940 (zamordowany na terenach ukraińskich).

[a]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[b]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[1]