Tadeusz Żakiej
Data i miejsce urodzenia |
13 stycznia 1915 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 października 1994 |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Odznaczenia | |
Tadeusz Żakiej, znany jako Tadeusz Marek (ur. 13 stycznia 1915 we Lwowie, zm. 6 października 1994 w Warszawie)[1][2] – polski muzykolog, pisarz i publicysta muzyczny, aktor, recytator, lektor w Polskim Radiu. Wydawał książki kucharskie i publikacje kulinarne.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza oraz muzykologię w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, pod kierownictwem Stefanii Łobaczewskiej i Seweryna Barbaga. Ukończył kurs śpiewu operowego i studia aktorskie w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie[3].
Po II wojnie światowej działał na Śląsku. W sezonie 1946/1947 występował w Teatrze Miejskim im. J. Słowackiego w Opolu[4]. Był też naczelnikiem Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego Śląsko-Dąbrowskiego w Katowicach z siedzibą w Opolu.
W roku 1966 założył kwartalnik „Polish Music–Polnische Musik” (wydawany przez Agencję Autorską ZAIKS w języku angielskim i niemieckim) i do 1984 kierował nim jako redaktor naczelny. Był autorem publikacji na tematy muzyczne, ponadto opracowywał utwory muzyczne i liczne audycje radiowe.
Pod pseudonimem Maria Lemnis i Henryk Vitry wydawał książki kucharskie, publikował także artykuły kulinarne w miesięczniku „Ty i Ja”.
Przyjaciel Jerzego Andrzejewskiego.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (18 stycznia 1946)[5]
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Jako Tadeusz Marek
[edytuj | edytuj kod]- Dawna muzyka lutniowa i gitarowa, Czytelnik, Warszawa 1953
- Franciszek Schubert, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1952, trzecie i następne wydania pt. Schubert
- Poematy symfoniczne Karłowicza, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1959
- Fryderyk Chopin. Listy – výber z korešpondencje, Bratysława 1960
- Współczesna muzyka polska 1945–56, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1956
Jako Maria Lemnis i Henryk Vitry
[edytuj | edytuj kod]- Książka kucharska dla samotnych i zakochanych, Iskry 1959
- „Iskier” przewodnik sztuki kulinarnej, Iskry 1976
- W staropolskiej kuchni i przy polskim stole, Interpress 1979, przekłady na język angielski, niemiecki, rosyjski i czeski
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Neuer 2000 ↓, s. 83.
- ↑ Chodkowski 1995 ↓, s. 526.
- ↑ Żakiej, Tadeusz - Osoby - Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [online], bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2023-05-19] .
- ↑ Tadeusz Żakiej, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-05-19] .
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 30, poz. 58 „w uznaniu zasług dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej w dziele pracy organizacyjnej przy utworzeniu administracji państwowej i samorządu, uruchomienia uczelni i odbudowie demokratycznej państwowości polskiej na ziemiach województwa Śląsko-Dąbrowskiego”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Neuer: Marek Tadeusz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Roman Juryś: Kim pan jest, panie Vitry?, Miesięcznik „Ty i Ja”, nr 12/1966, s. 11–15.
- Wielcy i niezapomniani: Maria i Jerzy Andrzejewscy.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie
- Autorzy książek kucharskich XX wieku
- Autorzy polskich książek kucharskich
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Polscy dziennikarze kulturalni
- Polscy muzykolodzy
- Polscy redaktorzy naczelni
- Urodzeni w 1915
- Zmarli w 1994