Trematomus newnesi
| Trematomus newnesi[1] | |
| (Boulenger, 1902) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Trematomus newnesi |
Trematomus newnesi – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny nototeniowatych (Nototheniidae)[2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został opisany naukowo przez brytyjskiego zoologa belgijskiego pochodzenia George’a Alberta Boulengera w 1902, który umieścił go w rodzaju Trematomus. Do 2018 większość ichtiologów nie podważała tej klasyfikacji. A. W. Baluszkin w swojej pracy z 2000 umieścił gatunek w rodzaju Pseudotrematomus[2]. Epitet gatunkowy został nadany na cześć George’a Newnesa, sponsora brytyjskiej ekspedycji na Antarktydę w 1899[3].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
T. newnesi jest rybą morską występującą w Oceanie Południowym, gdzie jest szeroko rozpowszechniona (cała rodzina nototeniowatych jest endemiczna dla wód antarktycznych i subantarktycznych[4]), od zachodniej Antarktydy, przez Morze Weddella, zachodnie wybrzeże Półwyspu Antarktycznego, Szetlandy Południowe (Elephant Island), Orkady Południowe, po Morze Davisa i Morze Rossa. W podziale na regiony rybołówstwa FAO (ang. FAO Major Fishing Areas) notowany w regionach 48, 58 i 88, tj. w antarktycznych strefach oceanów: Atlantyckiego, Indyjskiego i Pacyfiku[3].
Bytuje zazwyczaj w płytkich wodach blisko brzegu, najczęściej w strefie pływowej[3]. Prowadzi przydenny tryb życia, do głębokości 400 m[3]. Najobficiej występuje jednak na głębokości 20–50 m[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Ciało wrzecionowate. Osiąga do 20 cm długości całkowitej. Wymiary przykładowego osobnika w odniesieniu do długości całkowitej: długość standardowa – 88,3%, głębokość ciała – 22,4%, długość głowy – 27%. Średnica oka – 21,1% długości głowy. Ma dwie płetwy grzbietowe, z łącznie 5–8 promieniami twardymi i 29–38 promieniami miękkimi, przednia wyraźnie krótsza od tylnej. Jedna płetwa odbytowa, długa i niska, z 29–36 promieniami miękkimi[3][5]. Płetwa ogonowa ścięta. Płetwy piersiowe z 24–27 promieniami[3]. Ciało pokryte drobnymi łuskami ktenoidalnymi (grzebykowatymi)[3][5]. Wśród innych nototeniowców wyróżnia się wysoką plastycznością fenotypową[4].
Zachowanie i odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Okres godowy w Morzu Rossa trwa od marca do kwietnia[4]. Ikra denna[3].
Żywi się głównie bezkręgowcami: obunogami, m.in. z rodzaju Hyperiidae, równonogami, widłonogami (m.in. Calanoides acutus, Calanus propinquus), szczętkami (m.in. Euphausia crystallorophias, Euphausia superba), wieloszczetami, ślimakami. Ona sama z kolei stanowi pokarm dla m.in. kormorana niebieskookiego (Phalacrocorax atriceps)[3].
Pasożyty[edytuj | edytuj kod]
Prawdopodobnie gatunek ten ma duże znaczenie w cyklu życiowym pasożytów wód antarktycznych. Wśród stwierdzonych pasożytów występowały: przywry wnętrzniaki (Macvicaria pennelli, Neolebouria terranovaensis, Genolinea bowersi, Elytrophalloides oatesi), kolcogłowy (Metacanthocephalus campbelli, M. johnstoni), larwy tasiemców i nicieni[6].
Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]
Ryba bez znaczenia gospodarczego[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Trematomus newnesi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2018-08-05] (ang.).
- ↑ a b Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2 lipca 2018 [dostęp 2018-08-05] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Trematomus newnesi (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp: 2018-08-05
- ↑ a b c d Kélig Mahé, Romain Elleboode, Christophe Loots, Philippe Koubbic. Growth of an Inshore Antarctic fish, Trematomus newnesi (Nototheniidae), off Adelie Land. „Polar Science”. 10, s. 167e172, 2016. DOI: 10.1016/j.polar.2016.02.003. (ang.).
- ↑ a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 80.
- ↑ Zdzisław Laskowski, Anna Rocka, Krzysztof Zdzitowiecki, Catherine Ozouf-Costaz. Occurrence of endoparasitic worms in dusky notothen, Trematomus newnesi (Actinopterygii Nototheniidae), at Adélie Land, Antarctica. „Polish Polar Research”. 28 (1), s. 37-42, 2007. Committee on Polar Research of the Polish Academy of Sciences. ISSN 0138-0338. (ang.).