Przejdź do zawartości

Turka (gmina w województwie lubelskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turka
gmina wiejska
1874-1954[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: lubelskie (II RP)
1945–54: lubelskie

Powiat

chełmski

Data powstania

1874

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

Turka
Dorohusk

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

34

brak współrzędnych

Turka (do 1874 Dorohusk) – dawna gmina wiejska istniejąca od XIX wieku do 1954 roku[2] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy przed wojną była Turka[3], a po wojnie Dorohusk[4][5].

Gmina Turka powstała w 1874 roku, w Królestwie Polskim, w powiecie chełmskim w guberni lubelskiej z obszaru dotychczasowej gminy Dorohusk[6][7][8][9]; w latach 19121915 jako część guberni chełmskiej. Gmina zmieniła nazwę na Turka, siedziba pozostała jednak w Dorohusku[4].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. W 1924 roku w skład gminy wchodziły: Andrzejów wieś; Andrzejów Nowy kol.; Barbarówka wieś; Berdyszcze wieś; Czerniejów wieś, kol., folwark; Czestny Krest kol.; Długopole kol.; Dorohusk wieś, folwark, tartak; Husynne wieś, leśniczówka, folwark; Ignatów wieś, kol.; Istrów kol.; Józefin kol.; Kamień wieś, kol.; Kąty kol.; Kolemczyce wieś; Kołodeń kol.; Kołodeń Pławanicki wieś; Konotopy kol.; Kozły kol.; Ladyniska wieś; Leśniczówka kol.; Majdan Skordiów wieś; Michałówka wieś; Młynarskie kol.; Mościska wieś; Myszkowiec wieś; Natalin kol.; Ostrów wieś; Perekreszcze kol.; Pławanice wieś, kol.; Pławanice A kol.; Pogranicze kol.; Puszki kol.; Rudolfin kol.; Skordiów kol.; Stefanów kol.; Suchomyła folwark; Teosin kol.; Turka wieś; Udalec wieś; Zalisocze kol.; Zanowinie wieś.[4]. Do 1933 roku ustrój gminy Turka kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie).

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Turka składała się z 34 gromad[10]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Turka nie przywrócono, utworzono natomiast gminę Dorohusk (z obszarów dawnych gmin Turka i Świerże)[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. do 28 września 1954 roku
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. a b c Akta gminy Turka w Dorohusku - Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie
  5. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  6. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  7. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  8. Powiat chełmski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 556.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom IV - Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312