Vichy
46°08′N 3°26′E/46,127778 3,426667
| gmina | |||
 Ratusz w Vichy | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Region | |||
| Departament | |||
| Okręg | |||
| Kod INSEE |
03310[1] | ||
| Mer |
Frederic Aguilera (2020–2026)[2] | ||
| Powierzchnia |
5,85 km² | ||
| Wysokość |
243–317 m n.p.m. | ||
| Populacja (01.01.2019) • liczba ludności |
|||
| • gęstość | |||
| Kod pocztowy |
03200[1] | ||
Położenie na mapie Francji  | |||
Położenie na mapie regionu Owernia-Rodan-Alpy  | |||
Położenie na mapie Allier  | |||
| 46°08′N 3°26′E/46,127778 3,426667
| |||
| Strona internetowa | |||
Vichy (ⓘ, oksyt. Vichèi) – miasto i gmina w środkowej Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, w departamencie Allier, na Masywie Centralnym[4][5][6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Czasy Cesarstwa Rzymskiego
[edytuj | edytuj kod]W 52 r. p.n.e. wracając po przegranej bitwie pod Gregovią Rzymianie założyli na brzegu rzeki Flumen Elaver (dzisiaj Allier) osadę. Jej mieszkańcy używali wody z pobliskich gorących źródeł do celów zdrowotnych. Przez dwa pierwsze wieki nowej ery Vichy dynamicznie się rozwijało dzięki ich wykorzystywaniu. Powstawały tam też dzieła ceramiczne, które transportowano rzeką do Loary, a stamtąd do miast. Pod koniec III w. n.e miasto nazywało się Aquae Calidae (gorące wody)[7][8], następnie Vippiacus, od nazwy regionu Vippus, aż ta nazwa przekształciła się pod wpływem języków oksytańskiego i francuskiego w dzisiejsze Vichy[9][10].
Średniowiecze
[edytuj | edytuj kod]Upadek Cesarstwa Rzymskiego oznaczał powolny spadek znaczenia miejscowości jako uzdrowiska. Na przełomie X w. i XI w. lordowie De Vichy przejęli kontrolę nad przeprawą przez rzekę Allier, zbudowali zamek, a miasto zaczęło się odradzać. W 1344 r. król Francji Jan II Dobry nadał hrabstwo Vichy księciu Burbonii Piotrowi Burbonowi. W 1410 r. syn Piotra, Louis II rozbudował fortyfikacje oraz zbudował kaplicę, którą przekazał zakonowi Celestynów[8][9].
XIX wiek
[edytuj | edytuj kod]W XIX w. Vichy przeżywało największy rozwój, a jego wody termalne cieszyły się największym zainteresowaniem od czasów Cesarstwa Rzymskiego[7]. W latach 1861–1866 cesarz Francji Napoleon III 5 razy skorzystał z tutejszych wód w celach leczniczych. Uregulował on rzekę Allier, wybudował bulwary spacerowe oraz park miejski[7][8]. Dzięki niemu powstały tam również: kasyno, ratusz, urząd pocztowy oraz kościół pw. św. Ludwika[9].
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]W czasie II wojny światowej siedziba kolaborującego z III Rzeszą rządu marszałka Pétaina (tzw. rząd Vichy), któremu 10 lipca 1940 zebrany w Tuluzie parlament francuski przekazał pełnię władzy po klęsce[4][5][6][7][9].
Polityka
[edytuj | edytuj kod]Lista merów Vichy[11]
[edytuj | edytuj kod]| Okres sprawowania władzy | Imię i nazwisko | Partia |
|---|---|---|
| od 6 października 2017 | Frédéric Aguilera | LR |
| 19 marca 1989 - 28 września 2017 | Claude Malhuret | UMP |
| 15 września 1967 - 19 marca 1989 | Jacques Lacarin | |
| 20 sierpnia 1950 - 6 sierpnia 1967 | Pierre Coulon | |
| 10 kwietnia 1949 - 8 lipca 1950 | Pierre-Victor Léger | |
| 6 maja 1945 - 10 kwietnia 1949 | Louis Moinard | |
| 30 sierpnia 1944 - 6 maja 1945 | Jean Barbier | |
| 19 maja 1929 - 30 sierpnia 1944 | Pierre-Victor Léger | |
| 10 grudnia 1919 - 19 maja 1929 | Louis Lasteyras | |
| 19 maja 1912 - 14 listopada 1919 | Armand Bernard | |
| 20 maja 1900 - 19 maja 1912 | Louis Lasteyras | |
| 21 maja 1893 - 20 maja 1900 | Ferdinand Debrest | |
| 15 maja 1892 - 21 maja 1893 | Gabriel Nicolas | |
| czerwiec 1879 - marzec 1892 | Georges Durin | |
| styczeń - wrzesień 1878 | Alfred Bulot | |
| 1876 - 1878 | Antoine Jardet | |
| 1874 - 1876 | Ernest Jaurand | |
| wrzesień 1870 - 1874 | Antoine Jardet | |
| 15 września 1865 - 9 września 1870 | Joseph Bousquet | |
| 7 maja 1860 - 15 września 1865 | Norbert Leroy | |
| 7 maja 1857 - 7 maja 1860 | Antoine Guillermen | |
| 20 sierpnia 1853 - 7 maja 1857 | Victor Noyer | |
| sierpień 1848 - sierpień 1853 | Victor Prunelle | |
| 1843 - 1848 | Claude Ramin-Prêtre | |
| 1833 - 1842 | Christophe Bulot | |
| 1831 - 1832 | Louis Chaloin | |
| 1822 - 1831 | Baron Lucas | |
| 26 października 1814-1822 | Antoine Fouet | |
| 21 maja 1815 - 26 października 1815 | Jean-Joseph Gravier Du Monceau | |
| 17 marca 1814 - 21 maja 1815 | Antoine Fouet | |
| 1809 - 10 marca 1814 | Godefroy de Bardon | |
| 29 marca 1805 - 1809 | Gilbert Chocheprat | |
| listopad 1802 - 29 marca 1805 | Godefroy de Bardon | |
| 13 lipca 1800 - listopad 1802 | Louis-Antoine Sauret | |
| 1798 - lipiec 1800 | Jean-Joseph Gravier Du Monceau | |
| listopad 1791 - 1795 | Jean-Joseph Gravier Du Monceau | |
| 2 lutego 1790 - 13 listopada 1791 | François-Claude Chocheprat |
Współpraca międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]
Wilhelmshaven, Niemcy (1965)[12]- Bad Tölz, Niemcy (1966)[12]
- Powiat Rhein-Neckar, Niemcy (1970)[12]
Dunfermline, Wielka Brytania (1983)[12]
Logroño, Hiszpania (1993)[12]
Saratoga Springs, Stany Zjednoczone (1994)[12]
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W Vichy produkowana jest z kilku źródeł (m.in. nazwanych Napoleon III i Cellestine) znana woda mineralna (Vichy Célestins)[13].
Transport
[edytuj | edytuj kod]
Transport miejski
[edytuj | edytuj kod]Tramwaje
[edytuj | edytuj kod]
Transport drogowy
[edytuj | edytuj kod]Do Vichy można się dostać samochodem[14]:
- z Paryża drogą A71 (342 km)
- z Lyonu drogą A89 (165 km)
- z Montpellier drogami A75 - A71 - A719 (409 km)
- z Bordeaux drogami A89 - A71 - A719 (428 km)
- z Rennes przez Le Mans oraz Tours drogami A81 - A28 - A85 - A71
- z Strasburgu przez Le Chalon drogami A35 - A36 - A6 - N70 (574 km)
- z Tuluzy drogami A89 - A20 - A71 - A719 (423 km)
Transport kolejowy
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajduje się stacja kolejowa Gare de Vichy z połączeniami do Paryża i Lyonu[15].
Transport lotniczy
[edytuj | edytuj kod]5 km od miasta znajduje się Port lotniczy Vichy-Charmeil posiadający pas o długości 2200 m[16].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Zabytki
[edytuj | edytuj kod]-
Wnętrze pawilonu Napoleona III -
Ratusz w Vichy -
Wnętrze pawilonu ze źródłem "Celestyna" -
Gmach opery w Vichy
Oświata i nauka
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajduje się 7 przedszkoli, 5 publicznych szkół podstawowych[17] oraz uniwersytet Le Pôle Universitaire de Vichy[18].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Dane statystyczne o Vichy (dostęp 2018-07-06) (pol.)
- ↑ Biogram Frederica Aguilery na stronie miasta Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ a b Francuski Urząd Statystyczny
- ↑ a b Encyklopedia popularna PWN, tom 10, str. 79, Wydawnictwo Naukowe PWN SA., Warszawa 1998, ISBN 83-7129-545-6
- ↑ a b Encyklopedia EUREKA, str. 682, Wydawnictwo IBIS, Poznań 2011, ISBN 978-83-7738-086-0
- ↑ a b Encyklopedia Podręczna, str. 1007, Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 2001, ISBN 83-88080-39-3
- ↑ a b c d Opis miasta na navtur.pl (dostęp 2018-07-06) (pol.)
- ↑ a b c Historia miasta na poznaj-swiat.pl (dostęp 2018-07-06) (pol.). [dostęp 2018-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-06)].
- ↑ a b c d Historia miasta (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ Ancient Vichy, Jacques Corrocher, Institute of Studies Massif Central, 1981
- ↑ Lista merów Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ a b c d e f Lista miast partnerskich miast francuskich (dostęp 2019-06-28) (fr.)
- ↑ Strona internetowa Vichy Célestins (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ Dojazd samochodem do Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ Kolej w Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ Lotnictwo w Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ Szkolnictwo w Vichy (dostęp 2018-07-06) (fr.)
- ↑ O uniwersytecie na stronie internetowej miasta (dostęp 2018-07-06) (fr.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia popularna PWN, tom 10, str. 79, Wydawnictwo Naukowe PWN SA., Warszawa 1998, ISBN 83-7129-545-6
- Encyklopedia EUREKA, str. 682, Wydawnictwo IBIS, Poznań 2011, ISBN 978-83-7738-086-0
- Encyklopedia Podręczna, str. 1007, Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 2001, ISBN 83-88080-39-3
- Ancient Vichy, Jacques Corrocher, Institute of Studies Massif Central, 1981