Wąwóz Czarownic
Wąwóz Czarownic[1] lub Wąwóz Ciężkowicki[2] – głęboki wąwóz na północnych stokach wzgórza Skała w miejscowości Ciężkowice w województwie małopolskim. Znajduje się w mezoregionie zwanym Pogórzem Ciężkowickim i stanowi dużą atrakcję turystyczną[3].
Wąwóz znajduje się w lesie i promienie słoneczne praktycznie nie docierają do wąwozu. Dnem płynie niewielki strumyk tworzący progi. Wąwóz rozgałęzia się na dwa ramiona: lewe bardzo strome, zwane „Wąwozem Śmierci” i prawe, zakończone Wodospadem Czarownic. Jest to ściana o kilkunastometrowej wysokości, z której spadają wody strumyka. Skały porośnięte są w wielu miejscach mchami. Na skalnych półkach rosną rzadkie gatunki roślin, niektóre z nich to gatunki prawnie chronione[3].
Od 1968 r. wąwóz jest prawnie chronionym pomnikiem przyrody. Znajduje się po lewej stronie drogi z Ciężkowic do Staszkówki. Przy wejściu do wąwozu jest niewielki parking, miejsce biwakowe dla turystów i drewniana brama. Do wąwozu prowadzi niebieski szlak turystyczny. Jest to ten sam szlak, który prowadzi przez rezerwat przyrody Skamieniałe Miasto – znajduje się ono zaraz po prawej stronie wymienionej drogi. Do Wąwozu Czarownic prowadzi ścieżka schodząca w dół i zabezpieczona poręczami. Wąwóz zaczyna się zaraz za kładką na potoku Ostruszanka[2]. Wąwóz ma długość 45 m i bardzo strome ściany o wysokości do kilkunastu metrów. Zbudowane są z piaskowca ciężkowickiego, miejscami z warstewkami pstrych czerwono-zielonych łupków. Na dnie wąwozu znajdują się luźne kamienie i bloki skalne o wysokości do 2,5 m. Odpadły ze ścian wąwozu podczas któregoś z obrywów. W zachodniej ścianie wąwozu znajduje się nawis o długości kilkunastu metrów. Naprzeciwko tego nawisu, we wschodnich stokach znajduje się typowy grzyb skalny[2].
Powierzchnia skał w wąwozie jest silnie zwietrzała, skały są wyoblone, a u ich podnóża ze zwietrzeliny tworzą się stożki osypiskowe o wysokości do 1,5 m[2].
Wąwóz Czarownic jest unikatowym obiektem w polskich Karpatach. Jego ciasne koryto, strome ściany skalne, mrok i plusk wodospadu pobudzały wyobraźnię ludzi, którzy stworzyli kilka legend z nim związanych. Jedna z nich mówi, że w wąwozie tym czarownice wraz z diabłami odprawiają swoje sabaty, stąd też pochodzi nazwa wąwozu[3].
W Wąwozie Czarowni znajduje się schron jaskiniowy Mokra Dziura[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-06-06].
- ↑ a b c d Georóżnorodność i atrakcje turystyczne województwa małopolskiego, wyd. 2, Kraków: Wydawnictwa Kartograficzne „Compass”, 2012, s. 51, ISBN 978-83-7605-098-0.
- ↑ a b c Wiesław Szura, Wiesław Ziomek, Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach, Tuchów: Mała Poligrafia Redemptorystów w Tuchowie, ISBN 978-837631-524-9.
- ↑ Tomasz Mleczek, Mokra Dziura, Jerzy Grodzicki (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2023-06-26].