Przejdź do zawartości

Władysław Lewandowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Lewandowicz
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

25 marca 1894
Łódź

Data śmierci

20 października 1949

Przełożony domu zakonnego marianów w Warszawie
Okres sprawowania

od 1933 do 1936

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Inkardynacja

marianie

Prezbiterat

1927

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie)

Władysław Lewandowicz MIC (ur. 25 marca 1894 w Łodzi, zm. 20 października 1949) – polski publicysta i działacz społeczny, ksiądz katolicki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 marca 1894 w Łodzi, w rodzinie Adama i Stanisławy z Weberów[1]. W 1913 ukończył gimnazjum w Łodzi i rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie Jagiellońskim, skąd po pierwszym semestrze przeniósł się do Fryburga.

Po wybuchu I wojny światowej powrócił do kraju i w 1917 założył w Sokołowie Podlaskim szkołę. Po roku podjął pracę nauczyciela języka polskiego w Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. W tym okresie pełnił obowiązki sekretarza Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży i współtworzył Stowarzyszenie Przyjaciół Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”, którego był pierwszym prezesem.

W latach 1920–1925 był redaktorem naczelnym reaktywowanego przez siebie miesięcznika „Prąd”. W 1920 roku wstąpił do Zgromadzenia Księży Marianów i rozpoczął przygotowanie do posługi kapłańskiej. Studia w Rzymie na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu (1925–1929) godził od 1927 roku z powierzonym przez kard. Aleksandra Krakowskiego kierowaniem Akcji Katolickiej w archidiecezji warszawskiej (w tym też roku przyjął święcenia kapłańskie).

Rozpoczął budowę domu katolickiego „Roma”, był od 1933 członkiem prymasowskiej Rady Społecznej, pełnił obowiązki przełożonego domu zakonnego w Warszawie (1933–1936), a także od 1937 do 1939 był dyrektorem powołanego z jego inicjatywy Instytutu Wyższej Kultury Religijnej[2]. Kontynuował działalność dydaktyczną wykładając nauki społeczne w warszawskim seminarium duchownym (1933–1940).

5 września 1939 został powołany na wicedyrektora Stołecznego Komitetu Samopomocy Społecznej instytucji, która odegrała dużą rolę w biologicznym przetrwaniu ludności Warszawy[3].

W czasie okupacji niemieckiej był wiceprezesem Stołecznego Komitetu Pomocy Społecznej i prowadził w ramach kierowanego przez siebie warszawskiego oddziału Caritas pomoc dla mieszkańców okupowanej Warszawy. Kilkukrotnie aresztowany i więziony na Pawiaku ukrywał się pod pseudonimem „Marian”[4].

Inauguracja działalności Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Warszawie. Przemawia bp Antoni Szlagowski (pierwszy z prawej ks. Władysław Lewandowicz)

Po II wojnie światowej był rektorem i wykładowcą w Instytucie Teologiczno-Filozoficznym księży marianów, był też zastępcą przełożonego polskiej prowincji marianów.

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Uważany jest za jednego z najwybitniejszych działaczy społecznych okresu poprzedzającego wybuch II wojny światowej. W okresie PRL represje wobec Kościoła katolickiego stanęły na przeszkodzie w prowadzeniu przez Władysława Lewandowicza dalszej działalności społecznej.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 172. [dostęp 2021-08-07].
  2. O Instytucie Wyższej Kultury Religijnej obszernie pisze Lewandowicz w pracy Instytut Wyższej Kultury Religijnej wobec potrzeb umysłowych współczesnej inteligencji polskiej, wyd. 1938. Wersję cyfrową udostępnia serwis Polona.pl
  3. W Warszawie największą organizacją niosącą pomoc był początkowo Stołeczny Komitet Samopomocy Społecznej, zastąpiony w 1941 r. przez Radę Opiekuńczą Miejską, stanowiącą oddział Rady Głównej Opiekuńczej. Szerzej na ten temat zob. B. Kroll, Rada Główna Opiekuńcza 1939–1945, Warszawa 1985.
  4. Ks. Władysław Lewandowicz używał też pseudonimu W. L.
  5. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  6. M.P. z 1939 r. nr 75, poz. 166 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ryszard Bender: Encyklopedia „Białych Plam”. T. XI. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2000, s. 72–73. ISBN 83-912068-0-7.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]