Władysław Potocki

Władysław Jan Potocki
Spud
	4 3/4 zwycięstwa
	kapitan ; Squadron Leader
Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1919 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	23 grudnia 1996 ; Columbus
	Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego; RAF
Jednostki	306 dywizjon myśliwski; 315 dywizjon myśliwski
Stanowiska	dowódca dywizjonu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	pilot doświadczalny
	Odznaczenia

Władysław Jan Potocki przydomek „Spud” (ur. 6 czerwca 1919 w Krakowie, zm. 23 grudnia 1996 w Columbus, Ohio, USA) – kapitan pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych.

Życiorys

W 1938 ukończył Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie. Został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, której nie skończył przed wojną (niedoszła XIV promocja)^[1]. We wrześniu 1939 ewakuował się przez Rumunię i Francję do Anglii, gdzie dotarł w lutym 1940 roku i otrzymał numer służbowy RAF P-1856^[2].

Przeszedł przeszkoleniu w 58 OTU w Grangemouth i w grudniu 1941 został przydzielony do 306 dywizjonu myśliwskiego^[3]. 1 maja 1942 został mianowany podporucznikiem. 8 grudnia 1942 został skierowany na odpoczynek od latania operacyjnego i latał w charakterze pilota doświadczalnego w ośrodku badawczym Aircraft and Armament Experimental Establishment - AAEE. Do latania operacyjnego powrócił w 14 stycznia 1943 roku^[4]. W lutym 1943 r. ukończył kurs oficerski w Cosford^[5]. 23 lutego 1944 roku został oddelegowany na staż do 122 Airfield RAF, gdzie odbył przeszkolenie w pilotowaniu samolotów Mustang Mk. III w warunkach operacyjnych. Na początku marca powrócił do dywizjonu 306^[6]. W kwietniu objął stanowisko dowódcy eskadry A dywizjonu 306^[7].

Od początku inwazji w Normandii brał udział w lotach bojowych na osłonę przyczółka. 23 czerwca został zestrzelony ale udało mu się wylądować na terenach zajętych przez oddziały alianckie i jeszcze tego samego dnia powrócił do macierzystej jednostki^[8]. W sierpniu ukończył trzecią turę lotów bojowych i odszedł na odpoczynek operacyjny^[9].

1 sierpnia 1944 roku został przydzielony do dowództwa 2 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego^[10]. Od 6 kwietnia 1945 do 15 lutego 1946 był dowódcą 315 dywizjonu myśliwskiego^[11]. W 1948 został przyjęty do służby w Królewskich Siłach Powietrznych jako pilot testowy. W grudniu 1951 roku ukończył kurs pilotów doświadczalnych w Empire Test Pilots School - ETPS w Boscombe Down z drugą lokatą^[12]. Od 1951 roku pracował w Royal Aircraft Establishment - RAE, wykonywał też loty na rzecz Gloster Aircraft Company^[13]. Od 1958 roku brał udział w Kanadzie w projekcie CF-105 Arrow, jako szef Zespołu Pilotów Doświadczalnych Avro Canada^[14]. W 1959 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, pracował jako pilot doświadczalny w North American Rockwell i przy programie Apollo^[12]. W wypadku stracił oko i nie mógł już latać. Prowadził z żoną biznes hotelarski. Zmarł w 1996 roku.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana zajmuje 45. pozycję z wynikiem 4 i ³/₄ zestrzeleń pewnych i 1 uszkodzeniem.

Zestrzelenia pewne:

1/4 He 111 – 18 maja 1944 (pilotował Mustanga III)
2 Bf 109 – 7 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III, UZ-D nr FZ196)
1/2 Fw 190 – 17 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III)
2 Bf 109 – 23 czerwca 1944 (pilotował Mustanga III, UZ-H nr FB168)

Uszkodzenia:

Fw 190 – 24 października 1943 (pilotował Spitfire V, UZ-[?] nr AB212)

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Krzyż Walecznych – trzykrotnie
Medal Lotniczy – czterokrotnie
brytyjskie Distinguished Flying Cross

Przypisy

↑ Pawlak 2009 ↓, s. 277.
↑ Krzystek 2012 ↓, s. 466.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 23.
↑ Jędrzejewski 2014 ↓, s. 31.
↑ Jędrzejewski 2014 ↓, s. 523.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 44.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 45.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 48-49.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 50.
↑ Matusiak 2003 ↓, s. 65.
↑ Król 1990 ↓, s. 241.
↑ ^a ^b Jędrzejewski 2014 ↓, s. 524.
↑ Jędrzejewski 2014 ↓, s. 33.
↑ Jędrzejewski 2014 ↓, s. 34.

Bibliografia

Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
Wojtek Matusiak: 306 Dywizjon Myśliwski Toruński. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09714-3. OCLC 830534634.
Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
zwycięstwa dywizjonu 306. s. 1. [dostęp 2012-06-22]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Piotr Wieslaw Grajda: Władysław Potocki jako pilot oblatywacz w AVRO CANADA

[CITEREFPawlak2009277-1] Pawlak 2009 ↓, s. 277.

[CITEREFKrzystek2012466-2] Krzystek 2012 ↓, s. 466.

[CITEREFMatusiak200323-3] Matusiak 2003 ↓, s. 23.

[CITEREFJędrzejewski201431-4] Jędrzejewski 2014 ↓, s. 31.

[CITEREFJędrzejewski2014523-5] Jędrzejewski 2014 ↓, s. 523.

[CITEREFMatusiak200344-6] Matusiak 2003 ↓, s. 44.

[CITEREFMatusiak200345-7] Matusiak 2003 ↓, s. 45.

[CITEREFMatusiak200348-49-8] Matusiak 2003 ↓, s. 48-49.

[CITEREFMatusiak200350-9] Matusiak 2003 ↓, s. 50.

[CITEREFMatusiak200365-10] Matusiak 2003 ↓, s. 65.

[CITEREFKról1990241-11] Król 1990 ↓, s. 241.

[CITEREFJędrzejewski2014524-12] Jędrzejewski 2014 ↓, s. 524.

[CITEREFJędrzejewski201433-13] Jędrzejewski 2014 ↓, s. 33.

[CITEREFJędrzejewski201434-14] Jędrzejewski 2014 ↓, s. 34.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]