Wacław Król

Wacław Król

9 zwycięstw
pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia	25 grudnia 1915 Krakówka k/Sandomierza
Data i miejsce śmierci	15 czerwca 1991 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1937–1971
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne ludowe Wojsko Polskie
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego Armée de l’air RAF Lotnictwo ludowego Wojska Polskiego
Jednostki	2 pułk lotniczy III/2 dywizjon myśliwski dywizjon 302 dywizjon 316 Polski Zespół Myśliwski 3 Polskie Skrzydło Myśliwskie 131 Polskie Skrzydło Myśliwskie
Stanowiska	zastępca dowódcy eskadry dowódca eskadry dowódca dywizjonu dowódca skrzydła
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa Kampania francuska 1940 bitwa o Anglię kampania w Tunezji
Odznaczenia

PZL P.11c ze zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie w barwach 121 Eskadry Myśliwskiej. Prawdopodobnie tym samolotem latał we wrześniu 1939 ppor. Wacław Król

Części samolotu ppor. Wacława Króla

Grób Wacława Króla na Powązkach Wojskowych w Warszawie

Pomnik w Kłaju, w miejscu zestrzelenia PZL 11C Wacława Króla.

Wacław Szczepan Król (ur. 25 grudnia 1915 we wsi Krakówka koło Sandomierza, zm. 15 czerwca 1991 w Warszawie) – pułkownik pilot Wojska Polskiego, as myśliwski, kawaler Orderu Virtuti Militari, publicysta i historyk lotnictwa.

Życiorys

Był trzecim dzieckiem Jana i Marianny z domu Kędziora. W latach 1926–1934 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Męskiego w Sandomierzu. Po maturze w 1934 ukończył szkolenie szybowcowe w Wojskowym Obozie Szybowcowym w Ustjanowej i wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Różanie. W 1935 został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 października 1937 i 29. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa. Został wcielony do 2 pułku lotniczego w Krakowie i przydzielony do 121 eskadry myśliwskiej. W marcu 1939 był zastępcą dowódcy eskadry.

W lipcu dowodził zasadzką w Wieluniu, a w sierpniu 1939 – w Aleksandrowicach. 1 września zestrzelił wspólnie z kpr. Pawłem Kowalą samolot obserwacyjny Henschel Hs 126. 3 września podczas walki z samolotem bombowym Heinkel He 111 został zestrzelony i wyskoczył ze spadochronem we wsi Kłaj. 5 września wraz z kpr. Piotrem Zaniewskim zestrzelił Heinkel He 111. Zestrzelenie He 111 zostało potwierdzone dopiero po wojnie na podstawie dokumentów Luftwaffe.

17 września dotarł z dywizjonem do Rumunii. Został tam internowany i osadzony w obozie w Fokszanach. Po ucieczce z obozu przedostał się do Francji i już w grudniu 1939 odbył szkolenie myśliwskie w Szkole Lotniczej w Montpellier. Uzyskał przydział do nowo formowanego polskiego II dywizjonu Krakowsko-Poznańskiego (myśliwskiego). W momencie rozpoczęcia ofensywy niemieckiej, odbywał staż we francuskim II/7 dywizjonie myśliwskim (Groupe de Chasse II/7) stacjonującym w Luxeuil-les-Bains i ostatecznie w jego składzie walczył w kampanii francuskiej (Klucz Frontowy Nr 6 „Go”). W trakcie walk zestrzelił na pewno 2 niemieckie samoloty (Heinkel He 111 i Dornier Do 17) i prawdopodobnie jeden (Dornier Do 17).

Po upadku Francji został ewakuowany, przez Afrykę, do Anglii. W dniu 20 sierpnia 1940 dołączył do 302 dywizjonu myśliwskiego „Poznańskiego”, w którego składzie wziął udział w bitwie o Anglię. 15 października 1940 nad Londynem strącił jednego Bf 109, 3 marca 1941 wspólnie z ppor. Marcelim Neyderem oraz z ppor. Bronisławem Bernasiem uszkodził Ju 88. 22 listopada 1941 odszedł na odpoczynek – podjął pracę instruktora w 58 OTU w Grangemouth.

Do latania operacyjnego powrócił w czerwcu 1942, kiedy został dowódcą eskadry w 316 dywizjonie myśliwskim „Warszawskim”. W tym okresie zestrzelił 2 niemieckie samoloty (Messerschmitt Bf 109 oraz Focke-Wulf Fw 190). 1 grudnia 1942 objął funkcję kontrolera lotów w 315 dywizjonie „Dęblińskim”.

W 1943 ochotniczo walczył w Libii i Tunezji w tzw. „Cyrku Skalskiego”. W trakcie walk zestrzelił na pewno trzy samoloty (2 niemieckie Messerschmitt Bf 109 oraz włoski Macchi MC.202).

Po powrocie z Afryki, w październiku 1943 roku został mianowany dowódcą 302 dywizjonu myśliwskiego. Od 1 października 1944 był dowódcą 61 OTU w Rednal. 10 marca 1945 objął dowództwo 3 Polskiego Skrzydła, a w lipcu 1945 – 131 Polskiego Skrzydła. 25 kwietnia 1945 r. poprowadził dwa dywizjony skrzydła (303 i 316) na eskortę Lancasterów atakujących rezydencję Adolfa Hitlera w Berchtesgaden w Alpach.

Wacław Król wykonał 286 lotów bojowych, zestrzelił na pewno 9 (niektóre opracowania podają 8 1/2) i prawdopodobnie 3 nieprzyjacielskie samoloty oraz uszkodził 4. Daje mu to 12 miejsce na liście polskich asów myśliwskich (zajmuje 15. pozycję na Liście Bajana z 8 i 1/2 zwycięstwami pewnymi, 1 prawdopodobnym i 1/3 uszkodzonym).

8 grudnia 1945 w Bethen w Niemczech (na terenie brytyjskiej strefy okupacyjnej) poślubił Leokadię Pomorską, swoją sympatię z lat gimnazjalnych. 26 października 1947 powrócił do kraju i zamieszkał w Jędrzejowie (w rodzinnym mieście żony), gdzie pracował jako sprzedawca. Rok później przeniósł się do Warszawy, podjął pracę w PLL „Lot” jako dyżurny ruchu. W 1949 roku został zwolniony z pracy z powodów politycznych. Kupił ciężarówkę i założył małą firmę przewozową.

W listopadzie 1949 urodził mu się pierwszy syn. Żona po porodzie zmarła w styczniu 1950. Opiekę nad maleńkim dzieckiem przejęła siostra, którą sprowadził z Sandomierza. Niedługo ożenił się ponownie, z Janiną Filaber.

W 1951 został magazynierem w Chemicznej Spółdzielni Pracy, jednak po roku został usunięty z pracy. Zatrudniono go wtedy w związanych z PAX-em zakładach Veritas, gdzie był również magazynierem. Po odwilży politycznej w Polsce, 19 stycznia 1957 został powołany do LWP, do Dowództwa Lotnictwa Operacyjnego. W 1957 roku przeszkolił się na odrzutowcach w Oficerskiej Szkole Lotniczej nr 5 w Radomiu. W lipcu 1958 został awansowany do stopnia podpułkownika, 28 września 1965 roku został mianowany pułkownikiem. W ludowym wojsku nie pełnił eksponowanych funkcji.

13 października 1971 odszedł ze służby na emeryturę w stopniu pułkownika i zajął się pisarstwem. Był członkiem Związku Literatów Polskich, a od 1985 członkiem Rady Naczelnej ZBoWiD. Zmarł 15 czerwca 1991 w Warszawie. Pochowany 22 czerwca z honorami wojskowymi na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze Polskich Sił Zbrojnych (kwatera C 30 rz. X m. 32).

Twórczość

Autor wielu książek o tematyce historyczno-lotniczej, m.in.:

• Mój Spitfire WX-L (1968),
• Lotnicy spod znaku poznańskiego kruka (1971),
• Krakowskie skrzydła (1974, Biblioteka Żółtego Tygrysa nr 4/74),
• Pod niebem Tunezji (1975),
• Poznańskie skrzydła (1975, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 7/75),
• Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945 (1976),
• 302 na start (1976, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 4/76),
• 131 w ataku (1977, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 4/77),
• Walczyłem pod niebem Francji (1978),
• U-booty poszły na dno (1978, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 11/78),
• Za sterami odrzutowca (1978),
• Oczy nad frontem (1979, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 5/79),
• Myśliwcy (1980),
• Front bez myśliwców (1980, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 4/80),
• Trzydzieści sekund nad celem (1980, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 19/80),
• Mustangi nad kontynentem (1982, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 12/82),
• Walczyłem pod niebem Londynu (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1982),
• Polskie skrzydła w inwazji na Francję (1983),
• Dębliniacy z kodem PK (1984, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 10/84),
• Zgłaszam zestrzelenie Me 262 (1985, Biblioteka Żółtego Tygrysa nr 7/85),
• Polskie skrzydła nad Francją (1986),
• 306 na start (1986, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 9/86)
• Kosynierzy z trzysta trzeciego (1987, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 13/87),
• Pod niebem Francji (1988, Biblioteka Żółtego Tygrysa, nr 10/88),
• W Dywizjonie "Kubusiów" (1990, Biblioteka Żółtego Tygrysa),
• Wielka Brytania 1940 (1990), seria Historyczne Bitwy
• Walczyłem pod niebem Europy i Afryki (1991),
• Podniebni rycerze,
• Polacy w bitwie o Atlantyk,
• W Dywizjonie Poznańskim.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9543,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Walecznych - czterokrotnie,
• Medal Lotniczy
• Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1989),
• francuski Croix de Guerre 1939-1945,
• brytyjski Distinguished Flying Cross,
• Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa” (1968)
• Wpis do "Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich" (1985).

Rondo im. płk. Wacława Króla w Sandomierzu

Bibliografia

• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Wacław Król – biografia
• Cyrk Skalskiego | Wacław Król