W zawieszeniu (powieść)
Autor | |
---|---|
Typ utworu | |
Data powstania |
1920-1923 |
Wydanie oryginalne | |
Miejsce wydania |
Nowy Jork |
Język | |
Data wydania | |
Wydawca |
JM Dent & Sons |
Pierwsze wydanie polskie | |
Data wydania polskiego |
1960 |
Wydawca | |
Przekład |
W zawieszeniu (ang. Suspense) – ostatnia, nieukończona powieść Josepha Conrada, opublikowana pośmiertnie w 1925, przygotowana z rękopisu przez Richarda Curle’a[1].
Pierwsze polskie tłumaczenie wydał w 1960 Państwowy Instytut Wydawniczy pod tytułem Oczekiwanie, przekładu dokonał Jerzy Bohdan Rychliński[2]. Pod tytułem W zawieszeniu powieść ukazała się w 1974 w tłumaczeniu Anny Przedpełskiej-Trzeciakowskiej, konsultacji marynistycznej dokonał Józef Miłobędzki[3].
Historia wydania
[edytuj | edytuj kod]Conrad zamierzał napisać powieść o czasach napoleońskich jeszcze w 1918, w trakcie kończenia Złotej strzały i Ocalenia, i pisał w korespondencji, że jest „przez cały czas obecna w [jego] myślach”[4]. Pisać zaczął w 1920, nazywając ją „powieścią o Elbie”[5] i „wielka powieścią śródziemnomorską”[6], a nieco później, nadając jej prowizoryczny tytuł Wyspa odpoczynku[7]. Mimo że wiosną 1921 był z żoną na Korsyce, gromadząc materiały do powieści, w końcu latem tegoż roku odłożył ją i zaczął pisać Korsarza[8]. Wrócił do pisania pod koniec 1922, nadając jej tytuł W zawieszeniu[9], ale książki nie zdążył ukończyć przed śmiercią.
Akcja powieści oparta jest w dużej mierze na głośnych pamiętnikach Adèle d'Osmond, Comtesse de Boigne[10].
Fabuła
[edytuj | edytuj kod]Akcja rozgrywa się w 1815 roku. Młody Anglik, Cosmo Latham, odwiedza Genuę w czasie, gdy na niedalekiej Elbie przebywa uwięziony Napoleon Bonaparte. Młodzieniec styka się ze środowiskiem dyplomatów i szpiegów krążących wokół osoby wygnanego cesarza[11]. Powieść „ukazuje potężny wpływ napoleońskiego mitu na rozwój ruchów politycznych i społecznych we Włoszech”[12].
Recepcja
[edytuj | edytuj kod]Zdzisław Najder nazywa ją powieścią „wymarzoną” i „utęsknioną” przez autora[13]. Sam Conrad pisał: „To duży utwór – największy od czasu W oczach Zachodu”[14].
Niemniej powieść nie jest oceniana wysoko. Najder, porównując ją z innym niedokończonym utworem Conrada, Siostry pisze, że powieść „zdradza wiek i zmęczenie pisarza” oraz „styl ześlizguje się czasami w stronę łatwej banalności”, niemniej „obie [powieści] są w pełni europejskie, zarówno pod względem tła, jak i tematyki, która w obu wypadkach zdumiewa ambitnym rozmachem. Spośród ukończonych dzieł Conrada jedynie Nostromo i ewentualnie W oczach Zachodu mogą dorównać bogactwu tematyki W zawieszeniu”[15].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mario Curreli: Review of Suspense. Joseph Conrad Society, 2011. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
- ↑ Oczekiwanie / Joseph Conrad ; przeł. Jerzy Bohdan Rychliński ; [Curle, R. : słowo wstępne]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
- ↑ W zawieszeniu / Joseph Conrad ; przeł. Anna Przedpełska-Trzeciakowska ; [konsultacja marynistyczna Józef Miłobędzki]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 241.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 259.
- ↑ Najder 2000 ↓, s. 183.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 262.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 272, 277.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 288.
- ↑ Zdzisław Najder: Dla kogo pisał Joseph Conrad?. Culture.pl, 2008-06-16. [dostęp 2020-08-13]. (pol.).
- ↑ Suspense: a Napoleonic Novel. Books Google. [dostęp 2020-08-14]. (ang.).
- ↑ Najder 2000 ↓, s. 180.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 245.
- ↑ Najder 1980 ↓, s. 291.
- ↑ Najder 2000 ↓, s. 75.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zdzisław Najder: Życie Conrada-Korzeniowskiego. T. 2. PIW, 1980.
- Zdzisław Najder: Sztuka i wierność. Szkice o twórczości Josepha Conrada. Halina Najder (przekł.). Opole: Uniwersytet Opolski, 2000.