Waganiec
52°48′15″N 18°52′26″E/52,804167 18,873889| wieś | |
 Budynek dworca kolejowego w Wagańcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
1265[2] |
| Strefa numeracyjna |
54 |
| Kod pocztowy |
87-731[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CAL |
| SIMC |
0871031 |
Położenie na mapie gminy Waganiec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego  | |
| 52°48′15″N 18°52′26″E/52,804167 18,873889[1]
| |
Waganiec – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Waganiec[4][5], w bliskim sąsiedztwie Nieszawy oraz Ciechocinka.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Waganiec, a także sołectwem – zobacz jednostki pomocnicze gminy Waganiec w BIP[6].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 1265 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Waganiec.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Waganiec, wieś w powiecie aleksandrowskim, gminie Waganiec, parafii Zbrachlin, miał w roku 1887 326 mieszkańców. Na obszarze Wagańca znajduje się stacja drogi żelaznej Warszawa-Bydgoszcz, Nieszawa, odległa 3 wiorsty (około 3,2 km) od miasta tej nazwy.
Według registru poborowego powiatu brzeskiego z roku 1587 we wsi Wagancze, w parafii Zbrachlin było kilka działów - Kościelski płacił od 1 łanu, 2 zagrodników; Zakrzewska od 3 łanów, 2 zagrodników; część miał także Jan Nieszczewski. Części bez kmieci z samym gruntem mieli: Bartłomiej Waganiecki i Broniewski po 2 łany (Pawiński Kod. Wielkop. t.II s.7,14)[7].
Folwark Waganiec był w częściowym (lub całkowitym) władaniu Waganieckich w roku 1489, następnie w latach 1560–1582, zaś w roku 1789 jest w posiadaniu Antoniego Gostomskiego[8]. W połowie XIX wieku Waganiec był w posiadaniu synów zmarłego Salomona Wilczyńskiego.
W 1827 wieś była podzielona: jedna część miała 18 domów i 129 mieszkańców, druga część 9 domów i 66 mieszkańców. W roku 1887 folwark Waganiec posiadał rozległość mórg 756 (około 423,4 ha) w tym: gruntów ornych i ogrodów mórg 619, łąk mórg 22, lasu mórg 83, nieużytków mórg 32, budynków murowanych 14, drewnianych 8. Był także wiatrak, pokłady torfu. Wieś Waganiec, w tym samym czasie, posiadała osad 58 z gruntem 306 mórg.
W Wagańcu urodził się Edward Wilczyński (1884–1937), tytularny podpułkownik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID[9] na listę zabytków wpisane są:
- dworzec kolejowy, 1880–1890, nr rej.: A/640 z 30.12.1998
- park dworski z folwarkiem, nr rej.: 379/A z 21.05.1996:
- park, pocz. XX w.
- spichrz, 2 poł. XIX w.
- obora, 2 poł. XIX w.
- stodoła, 2 poł. XIX w.
- młyn zbożowy, XIX/XX w., nr rej.: 409/A z 20.03.1998.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143595
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1328 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-08-21].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Sołtysi Gminy Waganiec – kadencja 2019–2023 [online], Urząd Gminy w Wagańcu, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2021-05-06].
- ↑ Waganiec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 894.
- ↑ Borucki ↓, s. 142.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 5 [dostęp 2016-08-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maksymilian Borucki: Ziemia kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym. Wyd. Herman Neuman. Włocławek 1882.
- Siedziba gminy: Waganiec
