Walenty Puchała
Walenty Puchała (1935) | |
Data i miejsce urodzenia |
12 lutego 1874 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 lipca 1944 |
Senator IV kadencji (II RP) | |
Okres |
od 1935 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Kraj działania | |
---|---|
Data urodzenia |
12 lutego 1874 |
Data śmierci |
29 lipca 1944 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
1899 |
Walenty Puchała (ur. 12 lutego 1874 w Kosinie, zm. 29 lipca 1944 tamże) – polski ksiądz, katecheta, działacz społeczny, polityk, senator w II RP.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie chłopskiej. Syn Wincentego i Marii z Drobnickich. Ukończył gimnazjum w Rzeszowie w 1895 roku, a następnie studia na Wydziale Teologicznym uniwersytetu we Lwowie.
W 1899 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Był wikariuszem w Warężu, Chorostkowie, a od 1904 roku – w C. K Gimnazjum w Trembowli. W 1907 roku został zastępcą nauczyciela religii, a od 1912 roku – katechetą w gimnazjum w Trembowli. Po 1918 roku mieszkał w Trembowli, gdzie do 1935 roku był katechetą w Państwowym Gimnazjum w Trembowli aż do przejścia na emeryturę.
Pełnił wiele funkcji zawodowych i społecznych, w tym był:
- wiceprezesem koła Towarzystwo Szkoły Ludowej (TSL)
- członkiem Rady Szkolnej Powiatowej (1909–1933)
- członkiem Rady Powiatowej od 1909 roku
- działaczem Centralnego Komitetu Opieki Moralnej dla Uchodźców z Galicji (w czasie I wojny światowej)
- członkiem delegatury krakowskiego Książęco-Biskupiego Komitetu dla Dotkniętych Klęską Wojny (w czasie I wojny światowej)
- kierownikiem gimnazjum w Trembowli (w latach 1921–1922)
- dyrektorem żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego TSL (od 1922 roku)
- prezesem koła TSL
- przewodniczącym Kasy Chorych i KKO (Komunalnej Kasy Oszczędności)
- dyrektorem bursy
- członkiem Powiatowego Zarządu Związku Strzeleckiego i jego kapelanem
- burmistrzem Trembowli (wybranym w 1930 roku)
- prezesem Powiatowego Komitetu Pożyczki Narodowej (od 1933 roku)
- wiceprezesem Rady Powiatowej BBWR (od 1934 roku).
Dzięki jego staraniom powstało w powiecie wiele szkół i czytelni TSL, kółek rolniczych, Kas Reiffeisena i mleczarń. Budował kościoły i kaplice oraz przeznaczał środki finansowe w tym celu[1], przyczynił się do wybudowania m.in. kościoła w Boryczówce (gmina Łoszniów) pod Trembowlą. Wiele wysiłku wkładał w rozwój polskiego handlu i rzemiosła.
W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa tarnopolskiego. Pracował w komisjach: administracji, samorządowej i prawniczej[2][3].
W latach 1936–1938 był suspendowany przez swojego przełożonego kościelnego abp. Bolesława Twardowskiego z powodu objęcia funkcji senatora. W 1935 roku odmówił złożenia funkcji senatora odwołując się od decyzji arcybiskupa do papieża. Stolica Apostolska podtrzymała jednak suspensę. Kara kościelna została cofnięta w 1938 roku po zakończeniu kadencji oraz oficjalnych przeprosinach i złożeniu aktu skruchy przez ks. Puchałę[4].
W czasie II wojny światowej, na przełomie lat 1943/1944 powrócił do Kosiny. Po śmierci został pochowany na miejscowym cmentarzu w Kosinie[5][3].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934)[6][7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dobry przykład ks. senatora Puchały. 10.000 zł. z diet senatorskich na budowę kościoła i kaplic. „Wschód”, s. 7, Nr 1 z 30 stycznia 1936.
- ↑ Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 412.
- ↑ a b Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Walenty Puchała. [dostęp 2012-05-26].
- ↑ Kurenda Kurii Metropolitalnej we Lwowie, 1937, nr 7, s.26 oraz 1938, nr 18, s.79
- ↑ Ryszard Terlecki: Puchała Walenty. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 29: Przyjemski Ignacy – Pułaski Antoni. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Polska Akademia Nauk – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 326. ISBN 8304021601.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Lista odznaczeń z terenu województwa tarnopolskiego. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, Nr 725 z 12 listopada 1934.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 602. [dostęp 2020-12-02].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Walenty Puchała, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-20].
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Członkowie Towarzystwa Szkoły Ludowej
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1919–1939)
- Burmistrzowie miast II Rzeczypospolitej
- Duchowni diecezji lwowskiej (łacińskiej)
- Duchowni katoliccy – członkowie partii i ugrupowań w II Rzeczypospolitej
- Nauczyciele związani z Trembowlą
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Polscy duchowni katoliccy – działacze rolniczy
- Polscy duchowni katoliccy – działacze społeczni
- Polscy duchowni katoliccy – senatorowie II Rzeczypospolitej
- Polscy duchowni katoliccy – nauczyciele w II Rzeczypospolitej
- Polscy pedagodzy
- Senatorowie IV kadencji (1935–1938)
- Senatorowie II Rzeczypospolitej (województwo tarnopolskie)
- Urodzeni w 1874
- Urzędnicy kas chorych II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1944