Wielka Wieś (powiat tarnowski)
49°56′07″N 20°49′27″E/49,935278 20,824167
| wieś | |
 Wielka Wieś, widok z Dąbrówki Szczepanowskiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
1311 |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
32-830[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KTA |
| SIMC |
0836187 |
Położenie na mapie gminy Wojnicz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
| 49°56′07″N 20°49′27″E/49,935278 20,824167[1]
| |
Wielka Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Wojnicz.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
W 2008 roku Wielka Wieś liczyła 1311 mieszkańców i miała powierzchnię 871,85 ha.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0836193 | Bugaj | część wsi |
| 0836201 | Folwark | część wsi |
| 0836218 | Kolonia | część wsi |
| 0836224 | Podgórze | część wsi |
| 0836230 | Zaprzerwie | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wielka Wieś, notowana w źródłach od 1420 roku, w końcu XIV i na początku XV wieku była własnością Deresława Białonia z Więckowic, Piotra z Brnia Trzewlińskiego i Andrzeja Trzewlińskiego; pieczętowali się oni herbem Rawicz. W XV wieku miejscowość wraz z zamkiem Trzewlin, wzniesionym w XIV wieku, przeszła w ręce Wielowieyskich herbu Półkozic, a w XVIII wieku stała się własnością Stadnickich herbu Szreniawa. Pozostawała w rękach Stadnickich do 1945 roku, gdy obszar dworski uległ parcelacji w ramach reformy rolnej.
Na szczycie Panieńskiej Góry, na lewym brzegu Dunajca, 120 metrów nad dnem doliny rzeki, znajdują się pozostałości średniowiecznego zamku rycerskiego Trzewlin. Jego budowę rozpoczęto w XIV wieku; zapewne miał on być centrum włości i siedzibą rodu Białoniów herbu Rawicz, którzy pisali się „z Trzewlina” lub posługiwali się nazwiskiem Trzewliński. Najstarsza wzmianka o Trzewlinie pochodzi z końca XIV wieku; wymieniony jest wówczas Mszczuj z Trzewlina. W XV wieku zamek Trzewlin przeszedł w ręce Wielowieyskich herbu Półkozic; w XVII wieku popadł w ruinę i został rozebrany przez mieszczan z Wojnicza. Obecnie zachowały się jedynie ślady suchej fosy oraz niewielkie fragmenty murów.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5].
- Zespół dworski: dwór, park, oficyna.
Dwór rodu Stadnickich z XVIII wieku, w którym mieści się dziś plebania. Obok dworu znajduje się figura św. Jana Nepomucena z XVIII wieku z herbem Szreniawa na postumencie. - Pozostałości zamku na Panieńskiej Górze.
Galeria zdjęć[edytuj | edytuj kod]
-
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego -
Kapliczka przydrożna -
Zabytkowy dwór
.jpg)
.jpg)
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Na Górze Panieńskiej znajduje się florystyczny rezerwat przyrody o obszarze 109 hektarów, chroniący występującą tutaj rzadką roślinność, głównie kilka rzadkich gatunków storczyków.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Do ruin zamku Trzewlin i do rezerwatu przyrody prowadzi niebieski 
szlak turystyczny rozpoczynający się na rynku w Wojniczu, dostępny także u stóp wzniesienia.
Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]
Religia[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości znajduje się kościół parafialny zbudowany w latach 1985–1993, należący do parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, erygowanej w 1982 roku przez biskupa Jerzego Ablewicza. Parafia należy do dekanatu Wojnicz w diecezji tarnowskiej.
Na szczycie Panieńskiej Góry stoi monumentalny Krzyż Jubileuszowy, wzniesiony w 2000 roku, do którego odbywają się procesje.
Sport[edytuj | edytuj kod]
- Klub piłkarski Zryw Wielka Wieś.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146142
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1448 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
