Wieża milczenia
Wieża milczenia lub Dachma (pers.: دخمه) – okrągła, wzniesiona z cegły lub kamienia budowla, w której wyznawcy zaratusztrianizmu pozostawiają zwłoki swoich zmarłych na żer ptakom.
Pochodzenie
[edytuj | edytuj kod]Martwe ciało jest według wyznawców zoroastryzmu „nieczyste”, tj. skażające ziemię i ogień. Demon Awestan ma opanowywać zwłoki i skażać wszystko, czego dotkną. Aby uniknąć skażenia ziemi, zwłoki pozostawiano w specjalnie wzniesionych budowlach, na żer ptakom.
W Persji praktyka eksponowania zwłok jest znana z najdawniejszych zapisów, chociaż w starożytności szeroko stosowano pochówki w ziemi i grobowcach. Rytuały religijne, związane z ekspozycją zwłok, pojawiły się przypuszczalnie za panowania Sasanidów (III–VII wieku). Istnienie wież milczenia jest potwierdzone w zapiskach od XVI w.
Określenie „wieża milczenia” zostało po raz pierwszy użyte przez angielskiego tłumacza Roberta Murphy’ego w 1832.
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Wieże milczenia są wznoszone według podobnego planu: na szczycie konstrukcji znajduje się płaski dach, podzielony na 3 kręgi. Zewnętrzny krąg jest przeznaczony na zwłoki mężczyzn, środkowy na zwłoki kobiet, a najmniejszy wewnętrzny na zwłoki dzieci.
Wnętrze wieży jest przeznaczone na ossuarium. Wrzuca się tam kości zmarłych po upływie około roku ekspozycji zwłok na dachu wieży i przesypuje wapnem, aby przyspieszyć ich rozkład. Na teren wieży mają wstęp tylko wyznaczeni grabarze, zwani nasselars.
Wieże milczenia w Persji i Iranie
[edytuj | edytuj kod]W tradycji perskiej wieże milczenia wznoszono na szczytach wzgórz, odległych od siedzib ludzkich. Ekspozycję zwłok stopniowo porzucano w Iranie od początku XX w., zastępując ją kremacją lub pochówkiem w grobie. W miastach Jazd i Kerman ostatnie wieże milczenia zamknięto z nakazu władz w latach 70. XX wieku.
Wieże milczenia w Indiach
[edytuj | edytuj kod]Ekspozycja zwłok w wieżach milczenia jest nadal praktykowana wśród Parsów w Indiach. Uznawana jest za „ostatni akt miłosierdzia” zmarłego, który dostarcza w ten sposób pożywienia ptakom.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mary Boyce: Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices. London: Routledge, 1979. ISBN 0-415-23903-6. (ang.).
- Jefferey Brodd: World Religions. Winona, MN: Saint Mary’s Press, 2003. ISBN 978-0-88489-725-5. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zee Interactive Learning Systems (ZILS): MODULE 4: KNOWING VARIOUS RELIGIOUS BELIEFS. zeelearn.com. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-24)]. (ang.).