Wilhelm z Conches
Wilhelm z Conches (u dołu z prawej) w rozmowie z Godfrydem V Plantagenetem na ilustracji z własnego rękopisu Dragmaticon | |
Data urodzenia |
ok. 1090 |
---|---|
Data śmierci |
ok. 1155 |
Zawód, zajęcie |
Wilhelm z Conches (ur. ok. 1090, zm. ok. 1155) – średniowieczny filozof i teolog, nauczyciel szkoły w Chartres, jedna z czołowych postaci renesansu XII wieku.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Wilhelm pochodził z Normandii. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem Bernarda z Chartres i nauczycielem Jana z Salisbury. W pracy De erroribus Guillelmi a Conchis Wilhelm z Saint Thierry skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu modalizm w poglądach na Trójcę Świętą, oraz materializm w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze Godfryda V Plantageneta, gdzie został nauczycielem Henryka II Plantageneta[1].
Do jego pism należą: komentarze i glossy do Institutiones grammaticae Pryscjana, De nuptiis Philologiae et Mercurii Marcjanusa Kapelli, De somnio Scipionis Makrobiusza, O pocieszeniu Boecjusza i Timajosa Platona (w tłumaczeniu Chalcydiusza). Był również autorem dzieł: Philosophia mundi, dialogu Dragmaticon philosophiae i Summa moralium philosophorum[1].
Poglądy
[edytuj | edytuj kod]Poglądy Wilhelma były typowe dla środowiska szkoły w Chartres. Cechowały go klasyczny humanizm, oraz zainteresowanie filozofią przyrody (szczególnie kosmologią) oraz medycyną. Jego dzieła są kompendium ówczesnej wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych. Łączą w sobie treści chrześcijańskie z dziedzictwem filozofii starożytnej i arabskiej. Podstawowymi źródłami wiedzy były dla Wilhelma pisma Konstantyna Afrykańczyka (zwłaszcza jego przekłady pism Galena i Hipokratesa), a także Timajos, którego starał się pogodzić z Księgą Rodzaju[1]. W odróżnieniu od większości współczesnych Wilhelm z Conches był również zwolennikiem epikurejskiego atomizmu, co ściągnęło na niego wiele ataków[2].
Wilhelm z Conches wywarł wpływ na wielu filozofów przyrody, m.in. na Bartłomieja z Pizy, Adelarda z Bath, Wilhelma z Saint Thierry czy Wilhelma z Hirshau[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland – Toronto – Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007. ISBN 978-0-8108-5326-3.
- Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa – Wrocław: PWN, 2000.
- ISNI: 0000000121257575
- VIAF: 29521941, 68158790729938852312
- ULAN: 500063081
- LCCN: n83217766
- GND: 11871936X
- LIBRIS: vs684jld2wnmg39
- BnF: 11906340c
- SUDOC: 02690845X
- SBN: SBLV211071
- NKC: mzk2011657669
- BNE: XX853689
- NTA: 068560990
- BIBSYS: 98029194
- Open Library: OL4877937A, OL535978A
- PLWABN: 9810610980205606
- NUKAT: n95206506
- OBIN: 29463
- J9U: 987007270074605171
- NSK: 000476412
- CONOR: 253267043
- ΕΒΕ: 158374
- BLBNB: 000257521