Wołodymyr Wjatrowycz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Wołodymyr Wjatrowycz
Wołodymyr Wjatrowycz (2006)
Wołodymyr Wjatrowycz (2006)
Data i miejsce urodzenia 7 czerwca 1977
Lwów
Zawód historyk

Wołodymyr Mychajłowycz Wjatrowycz (ukr. Володимир Михайлович В'ятрович; ur. 7 czerwca 1977 we Lwowie) – ukraiński historyk, kandydat nauk, specjalizujący się w badaniach ukraińskiego ruchu niepodległościowego. Od marca 2014 roku przewodniczący Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej. Uznany przez Pera Andersa Rudlinga i Grzegorza Motykę za jednego z czołowych realizatorów ukraińskiej polityki historycznej i apologetę OUN i UPA[1][2].


Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1994-1999 studiował historię na Uniwersytecie Lwowskim. Od listopada 2002 do marca 2008 dyrektor Centrum Badań Ruchu Wyzwoleńczego we Lwowie, następnie szef rady naukowej tej instytucji. W latach 2008-2010 dyrektor Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy[3]. Od października 2009 członek rady nadzorczej muzeum "Więzienie przy Łąckiego". W latach 2010-2011 pracował w Ukraińskim Instytucie Naukowym Uniwersytetu Harvarda[4][5]. Od marca 2014 roku jest przewodniczącym Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej[6].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Monografie[edytuj | edytuj kod]

  • Сотенний "Бурлака" (2000)
  • Рейди УПА теренами Чехословаччини (Lwów, 2001)
  • Армія безсмертних. Повстанські світлини (Lwów, 2002)
  • Ставлення ОУН до євреїв: формування позиції на тлі катастрофи (Lwów, 2006)
  • Польсько-українські стосунки в 1942—1947 роках у документах ОУН та УПА (redakcja) (Lwów, 2011)
  • Друга польсько-українська війна. 1942—1947 (Kijów, 2011; оновлене видання: 2012)
  • Історія з грифом "Секретно" (Kijów, 2011)
  • Історія з грифом "Секретно": Нові сюжети (Kijów, 2012)

Prace zbiorowe[edytuj | edytuj kod]

  • В. В’ятрович, Р. Грицьків, І. Дерев’яний, Р. Забілий, А. Сова, П. Содоль. Українська Повстанська Армія: історія нескорених (Lwów 2008) (wersja elektroniczna)

Publikacje w języku polskim[edytuj | edytuj kod]

  • Druga wojna polsko-ukraińska 1942-1947, z ukr. przeł. Mirosław Iwanek, Warszawa: Archiwum Ukraińskie & MAG 2013.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krytyka[edytuj | edytuj kod]

Wołodymyr Wjatrowycz prezentuje swoją książkę "Druga wojna polsko-ukraińska"

Książka Wołodymyra Wjatrowycza o rajdach UPA w Czechosłowacji zdobyła uznanie za opisanie mało znanego fragmentu historii[2].

Jego książka "Ставлення ОУН до євреїв: формування позиції на тлі катастрофи" ("Stosunek OUN do Żydów: formowanie stanowiska na tle katastrofy") została skrytykowana przez Johna-Paula Himkę, Tarasa Kuryło[8], Pera Andersa Rudlinga[9] i Grzegorza Rossolińskiego-Liebe[10]. Krytycy uznali książkę za próbę zaprzeczenia zbrodni OUN na Żydach i odrzucenia oskarżeń o antysemityzm tej organizacji[9][10][11]. W opinii Kuryły i Himki praca ta w niewielkim tylko stopniu przyczyniła się do poznania historii, natomiast w dużym stopniu do jej wykrzywienia. Jednak, jak uznano, zawiera ona ciekawy materiał, który może stać się podstawą do dalszych dyskusji nad stosunkiem OUN i UPA do Żydów[12].

W książce "Друга польсько-українська війна. 1942—1947" ("Druga wojna polsko-ukraińska 1942-1947") W. Wjatrowycz zaprezentował swoją interpretację polsko-ukraińskiego konfliktu w latach 1939-1947, w tym rzezi wołyńskiej i czystki etnicznej w Małopolsce Wschodniej. Książka spotkała się z krytyką historyków: Ihora Iljuszyna[13], Andrija Portnowa[14], Grzegorza Motyki[2][15], Andrzeja Zięby[16], Pera Andersa Rudlinga[17], Grzegorza Rossolińskiego-Liebe[10], Andrzeja Leona Sowy[18] i Grzegorza Hryciuka[19]. Recenzenci zarzucili autorowi, że posługując się terminem "wojna" dla opisu stosunków polsko-ukraińskich, podjął próbę ukrycia zbrodniczości ludobójczej czystki etnicznej dokonanej przez OUN i UPA na Polakach[2][20][21][22]. Według Motyki i Portnowa, Wjatrowycz usiłował dowieść, że nie było rozkazu Prowodu OUN o eksterminacji polskiej mniejszości a zabójstwa były spontanicznym wystąpieniem ukraińskich chłopów, sprowokowanych przez Polaków[23]. Motyka uznał, że Wjatrowycz osiągnął ten cel za pomocą retorycznych sztuczek i przemilczania niewygodnych faktów[2]. Według Zięby książka ta jest pełna przemilczeń i fałszerstw wprowadzających czytelnika w błąd, mając na celu "rozgrzeszenie" OUN-UPA i skonsolidowanie Ukraińców wokół nacjonalistycznej mitologii[24]. Także G. Hryciuk uważa, że wersja wydarzeń przedstawiona w książce jest "kłamliwa"[25]. Andrzej L. Sowa i Per A. Rudling odmówili jej jakiejkolwiek wartości naukowej[26][27]. Rudling traktuje "Drugą wojnę polsko-ukraińską 1942-1947" wyłącznie jako obiekt badań "skrajnie prawicowego rewizjonizmu i negacjonizmu"[27].

 Osobny artykuł: Druga wojna polsko-ukraińska 1942-1947.

Per Anders Rudling uważa instytucję, którą W. Wjatrowycz kierował (Centrum Badań Ruchu Wyzwoleńczego), za "przybudówkę OUN"[28]. Franziska Bruder opowiada się za bojkotowaniem go przez świat naukowy[29].

Zobacz także[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

  1. ↑ Per Anders Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust: A Study in the Manufacturing of Historical Myths, The Carl Beck Papers in Russian & East European Studies, No. 2107, November 2011, ISSN 0889-275X, s.28
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Grzegorz Motyka: Nieudana książka (pol.). zbrodniawolynska.pl. [dostęp 2014-05-04].
  3. ↑ Notka biograficzna Wołodymyra Wjatrowycza wśród autorów książki Українська Повстанська Армія: історія нескорених
  4. ↑ Per Anders Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust..., s.37
  5. ↑ Wołodymyr Wjatrowycz, Друга польсько-українська війна. 1942–1947, Kijów 2011, biogram na okładce
  6. ↑ Інститут національної пам'яті очолив Володимир В'ятрович [1]
  7. ↑ Dekret Prezydenta Ukrainy Nr 1100/2009 «Про відзначення державними нагородами України»
  8. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv? Rozdumy nad knyzhkoiu Volodymyra Viatrovycha”, Ukraina Moderna 13 (2008), ss.252-265 [2]
  9. ↑ 9,0 9,1 Per A. Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust..., ss.28-31
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Grzegorz Rossoliński-Liebe, Debating, obfuscating and disciplining the Holocaust: post-Soviet historical discourses on the OUN–UPA and other nationalist movements, East European Jewish Affairs, 42:3, ss. 207-208
  11. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv?..., s.265
  12. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv?..., s.264
  13. ↑ Игорь Ильюшин, Плохо забытое старое: о новой книге Владимира Вятровича, Ab Imperio, 1/2012, ss.382-385
  14. ↑ Андрей Портнов, "Истории для домашнего употребления", Ab Imperio 3/12, s.324-334
  15. ↑ Grzegorz Motyka, W krainie uproszczeń, Nowa Europa Wschodnia 1/2013, pp. 97-101
  16. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная “война”, Ab Imperio, 1/2012, ss. 403-421
  17. ↑ Per Anders Rudling, Warfare or War Criminality? Volodymyr V’iatrovych, Druha pol’s’ko-ukains’ka viina, 1942–1947 (Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyevo-Mohylians’ka akademiia,” 2011). 228 pp. ISBN 978-966-518-567, Ab Imperio, 1/2012, ss. 356-381
  18. ↑ Andrzej Leon Sowa, recenzja książek: Polśko-ukrajinśki stosunki w 1942-1947 rokach u dokumentach OUN ta UPA, red. Wołodymyr Wiatrowycz oraz Wołodymyr Wiatrowycz, Druha polśko-ukrajinśka wijna 1942-1947, [in:] „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 21, ss. 450-460. [3]
  19. ↑ Grzegorz Hryciuk, recenzja książki: Wołodymyr Wiatrowycz, Druha polśko-ukrajinśka wijna 1942-1947, [in:] „Pamięć i Sprawiedliwość” nr 21, ss. 460-471 [4]
  20. ↑ Per Anders Rudling, Warfare..., s. 361
  21. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная..., s. 405
  22. ↑ Andrzej Leon Sowa, recenzja książek..., s.456
  23. ↑ Андрей Портнов, "Истории для домашнего употребления", s.327
  24. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная “война”, ss. 405, 419
  25. ↑ Grzegorz Hryciuk, recenzja książki..., s. 471
  26. ↑ Andrzej L. Sowa, Recenzja..., s. 460
  27. ↑ 27,0 27,1 Per Anders Rudling, Warfare..., s. 379
  28. ↑ Per Anders Rudling, 'The OUN, the UPA and the Holocaust..., s. 27
  29. ↑ Franziska Bruder: Strasti za Banderoju (‘Bandera Passion’) (ang.). Defending History.com, 2011-11-20. [dostęp 2011-11-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wołodymyr_Wjatrowycz&oldid=41719848”