Wołodymyr Wjatrowycz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Wołodymyr Wjatrowycz
Ilustracja
Wołodymyr Wjatrowycz prezentuje swoją książkę pt. Druga wojna polsko-ukraińska (2011)
Data i miejsce urodzenia 7 czerwca 1977
Lwów
Zawód, zajęcie historyk
Odznaczenia
Krzyż Iwana Mazepy
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Wołodymyr Mychajłowycz Wjatrowycz (ukr. Володимир Михайлович В'ятрович; ur. 7 czerwca 1977 we Lwowie) – ukraiński historyk, kandydat nauk, specjalizujący się w badaniach ukraińskiego ruchu niepodległościowego. W latach 2014–2019 prezes Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1994–1999 studiował historię na Uniwersytecie Lwowskim. Od listopada 2002 do marca 2008 dyrektor Centrum Badań Ruchu Wyzwoleńczego we Lwowie, następnie szef rady naukowej tej instytucji. W latach 2008–2010 dyrektor Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy[1]. Od października 2009 członek rady nadzorczej muzeum „Więzienie przy Łąckiego”. W latach 2010–2011 pracował w Ukraińskim Instytucie Naukowym Uniwersytetu Harvarda[2][3][4]. W latach 2014–2019 prezes Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej[5].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Monografie
  • Сотенний „Бурлака” (2000)
  • Рейди УПА теренами Чехословаччини (Lwów, 2001)
  • Армія безсмертних. Повстанські світлини (Lwów, 2002)
  • Ставлення ОУН до євреїв: формування позиції на тлі катастрофи (Lwów, 2006)
  • Польсько-українські стосунки в 1942–1947 роках у документах ОУН та УПА (redakcja) (Lwów, 2011)
  • Друга польсько-українська війна. 1942–1947 (Kijów, 2011; оновлене видання: 2012)
  • Історія з грифом „Секретно” (Kijów, 2011)
  • Історія з грифом „Секретно”: Нові сюжети (Kijów, 2012)
Prace zbiorowe
  • В. В’ятрович, Р. Грицьків, І. Дерев’яний, Р. Забілий, А. Сова, П. Содоль. Українська Повстанська Армія: історія нескорених (Lwów 2008) (wersja elektroniczna)
Publikacje w języku polskim

Odznaczenie[edytuj | edytuj kod]

Krytyka[edytuj | edytuj kod]

Wołodymyr Wjatrowycz został uznany przez Pera Andersa Rudlinga i Grzegorza Motykę za jednego z czołowych realizatorów ukraińskiej polityki historycznej i apologetę OUN i UPA[7][8].

Jego książka o rajdach UPA w Czechosłowacji zdobyła uznanie za opisanie mało znanego fragmentu historii[8]. Jego inna publikacja pt. „Ставлення ОУН до євреїв: формування позиції на тлі катастрофи” („Stosunek OUN do Żydów: formowanie stanowiska na tle katastrofy”) została skrytykowana przez Johna-Paula Himkę, Tarasa Kuryło[9], Pera Andersa Rudlinga[10] i Grzegorza Rossolińskiego-Liebe[11]. Krytycy uznali książkę za próbę zaprzeczenia zbrodni OUN na Żydach i odrzucenia oskarżeń o antysemityzm tej organizacji[10][11][12]. W opinii Kuryły i Himki praca ta w niewielkim tylko stopniu przyczyniła się do poznania historii, natomiast w dużym stopniu do jej wypaczenia. Jednak, jak uznano, zawiera ona ciekawy materiał, który może stać się podstawą do dalszych dyskusji nad stosunkiem OUN i UPA do Żydów[13].

W książce „Друга польсько-українська війна. 1942–1947” („Druga wojna polsko-ukraińska 1942–1947”) W. Wjatrowycz zaprezentował swoją interpretację polsko-ukraińskiego konfliktu w latach 1939–1947, w tym rzezi wołyńskiej i czystki etnicznej w Małopolsce Wschodniej. Książka spotkała się z krytyką historyków: Ihora Iljuszyna[14], Andrija Portnowa[15], Grzegorza Motyki[8][16], Andrzeja Zięby[17], Pera Andersa Rudlinga[18], Grzegorza Rossolińskiego-Liebe[11], Andrzeja Leona Sowy[19] i Grzegorza Hryciuka[20]. Recenzenci zarzucili autorowi, że posługując się terminem „wojna” dla opisu stosunków polsko-ukraińskich, podjął próbę ukrycia zbrodniczości ludobójczej czystki etnicznej dokonanej przez OUN i UPA na Polakach[8][21][22][23]. Według Motyki i Portnowa, Wjatrowycz usiłował dowieść, że nie było rozkazu Prowodu OUN o eksterminacji polskiej mniejszości a zabójstwa były spontanicznym wystąpieniem ukraińskich chłopów, sprowokowanych przez Polaków[24]. Motyka uznał, że Wjatrowycz osiągnął ten cel za pomocą retorycznych sztuczek i przemilczania niewygodnych faktów[8]. Według Zięby książka ta jest pełna przemilczeń i fałszerstw wprowadzających czytelnika w błąd, mając na celu „rozgrzeszenie” OUN-UPA i skonsolidowanie Ukraińców wokół nacjonalistycznej mitologii[25]. Także G. Hryciuk uważa, że wersja wydarzeń przedstawiona w książce jest „kłamliwa”[26]. Andrzej L. Sowa i Per A. Rudling odmówili jej jakiejkolwiek wartości naukowej[27][28]. Rudling traktuje „Drugą wojnę polsko-ukraińską 1942–1947” wyłącznie jako obiekt badań „skrajnie prawicowego rewizjonizmu i negacjonizmu”[28].

Per Anders Rudling uważa instytucję, którą W. Wjatrowycz kierował (Centrum Badań Ruchu Wyzwoleńczego), za „przybudówkę OUN”[29]. Franziska Bruder opowiada się za bojkotowaniem go przez świat naukowy[30].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Notka biograficzna Wołodymyra Wjatrowycza wśród autorów książki Українська Повстанська Армія: історія нескорених.
  2. ↑ Per Anders Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust..., s. 37.
  3. ↑ Wołodymyr Wjatrowycz, Друга польсько-українська війна. 1942–1947, Kijów 2011, biogram na okładce.
  4. ↑ Zdaniem Andreasa Umlanda zaproszenie Wjatrowycza na Uniwersytet Harvarda było motywowane względami pozanaukowymi: He was apparently invited on Harvard’s “celebrities track” rather than within a traditional scholarly funding scheme. Andreas Umland: The Ukrainian government’s Memory Institute against the West (ang.). New Eastern Europe, 2017-03-07. [dostęp 2017-03-07].
  5. ↑ Інститут національної пам'яті очолив Володимир В'ятрович [1].
  6. ↑ Dekret Prezydenta Ukrainy Nr 1100/2009 «Про відзначення державними нагородами України».
  7. ↑ Per Anders Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust: A Study in the Manufacturing of Historical Myths, The Carl Beck Papers in Russian & East European Studies, No. 2107, November 2011, ISSN 0889-275X, s. 28.
  8. ↑ a b c d e Grzegorz Motyka: Nieudana książka (pol.). zbrodniawolynska.pl. [dostęp 2014-05-04].
  9. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv? Rozdumy nad knyzhkoiu Volodymyra Viatrovycha”, Ukraina Moderna 13 (2008), s. 252–265 [2].
  10. ↑ a b Per A. Rudling, The OUN, the UPA and the Holocaust..., s. 28–31.
  11. ↑ a b c Grzegorz Rossoliński-Liebe, Debating, obfuscating and disciplining the Holocaust: post-Soviet historical discourses on the OUN–UPA and other nationalist movements, East European Jewish Affairs, 42:3, s. 207–208.
  12. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv?..., s. 265.
  13. ↑ Taras Kuryło, John-Paul Himka, “Iak OUN stavylasia do ievreiv?..., s. 264.
  14. ↑ Игорь Ильюшин, Плохо забытое старое: о новой книге Владимира Вятровича, Ab Imperio, 1/2012, s. 382–385.
  15. ↑ Андрей Портнов, „Истории для домашнего употребления”, Ab Imperio 3/12, s. 324–334.
  16. ↑ Grzegorz Motyka, W krainie uproszczeń, Nowa Europa Wschodnia 1/2013, s. 97–101.
  17. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная “война”, Ab Imperio, 1/2012, s. 403–421.
  18. ↑ Per Anders Rudling, Warfare or War Criminality? Volodymyr V’iatrovych, Druha pol’s’ko-ukains’ka viina, 1942–1947 (Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyevo-Mohylians’ka akademiia,” 2011). 228 pp. ISBN 978-966-518-567, Ab Imperio, 1/2012, s. 356–381.
  19. ↑ Andrzej Leon Sowa, recenzja książek: Polśko-ukrajinśki stosunki w 1942–1947 rokach u dokumentach OUN ta UPA, red. Wołodymyr Wiatrowycz oraz Wołodymyr Wiatrowycz, Druha polśko-ukrajinśka wijna 1942–1947, [in:] „Pamięć i Sprawiedliwość”, nr 21, s. 450–460. [3].
  20. ↑ Grzegorz Hryciuk, recenzja książki: Wołodymyr Wiatrowycz, Druha polśko-ukrajinśka wijna 1942–1947, [in:] „Pamięć i Sprawiedliwość” nr 21, s. 460–471 [4].
  21. ↑ Per Anders Rudling, Warfare..., s. 361.
  22. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная..., s. 405.
  23. ↑ Andrzej Leon Sowa, recenzja książek..., s. 456.
  24. ↑ Андрей Портнов, „Истории для домашнего употребления”, s. 327.
  25. ↑ Анджей Земба, Мифологизированная “война”, s. 405, 419.
  26. ↑ Grzegorz Hryciuk, recenzja książki..., s. 471.
  27. ↑ Andrzej L. Sowa, Recenzja..., s. 460.
  28. ↑ a b Per Anders Rudling, Warfare..., s. 379.
  29. ↑ Per Anders Rudling, 'The OUN, the UPA and the Holocaust..., s. 27.
  30. ↑ Franziska Bruder: Strasti za Banderoju (‘Bandera Passion’) (ang.). Defending History.com, 2011-11-20. [dostęp 2011-11-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wołodymyr_Wjatrowycz&oldid=58246869”