Przejdź do zawartości

Wrony (film)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wrony
Gatunek

dramat społeczny, film psychologiczny

Rok produkcji

1994

Data premiery

1 czerwca 1994

Kraj produkcji

Polska

Język

polski

Czas trwania

63 min

Reżyseria

Dorota Kędzierzawska

Scenariusz

Dorota Kędzierzawska

Główne role

Karolina Ostrożna
Kasia Szczepanik
Anna Prucnal
Małgorzata Hajewska

Muzyka

Włodek Pawlik

Zdjęcia

Artur Reinhart

Scenografia

Magdalena Kujszczyk

Kostiumy

Magdalena Biedrzycka

Montaż

Dorota Kędzierzawska
Artur Reinhart

Produkcja

Zespół Filmowy Oko
Telewizja Polska

Wrony – polski film psychologiczny z 1994 roku w reżyserii i według scenariusza Doroty Kędzierzawskiej. Tematem filmu są losy dziewczynki imieniem Wrona (Karolina Ostrożna), która dręczona poczuciem niższości wobec koleżanek oraz potrzebą miłości porywa trzyletnią dziewczynkę (Kasia Szczepanik).

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Wrona, dziewczynka w wieku około dziesięciu lat, mieszka z matką w zaniedbanej kamienicy w mieście na wybrzeżu. Nie jest akceptowana przez rówieśników, a matka ją zaniedbuje. Na lekcji wychowania fizycznego dziewczynka pojawia się bez wymaganego kostiumu. Nauczycielka zmusza ją, by rozebrała się do bielizny i tak przystąpiła do ćwiczeń, co budzi śmiech koleżanek. Ośmieszone dziecko sięga po przekleństwo, którym obrzuca nauczycielkę[1].

Wrona, wiedząc, że matka nie okazuje jej jakiejkolwiek czułości, ucieka w świat wyobraźni. Błądząc po malowniczym mieście, zagląda między innymi do okien willi, w której zauważa małżeństwo opiekujące się trzyletnią córeczką. Po godzinach spędzonych na mieście dziewczynka orientuje się jednak, że nic w jej życiu się nie zmieniło. Ucieka z domu, po czym odnajduje willę, gdzie znajdowało się trzyletnie dziecko. Korzystając ze stosownej chwili, Wrona porywa małą dziewczynkę z ogrodu. Stara się troszczyć o nią najlepiej jak umie, udając matczyną więź[1].

Dziewczynki udają się nad brzeg morza, a podczas wędrówki Wrona dzieli się z małą marzeniami o ucieczce. Gdy obie docierają na kuter rybacki, planuje odcumować i ruszyć w morze. Nieopatrznie jednak wpycha dziewczynkę do wody, po czym natychmiast rusza na ratunek. W poczuciu winy Wrona zabiera trzyletnią dziewczynkę z powrotem do willi tejże, po czym wraca do domu. Gdy matka się budzi, znajduje skuloną córkę, po czym odzywa się do niej słowami: „Co ty wyrabiasz, dziewczyno?". Wrona kilkakrotnie powtarza: „Mamo, przytul”, nie uzyskuje jednak odpowiedzi[1].

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

Źródło: Filmpolski.pl[2]

Produkcja

[edytuj | edytuj kod]
Dorota Kędzierzawska, reżyserka filmu (2012)

Wrony powstały w Studiu Filmowym „Oko” pod kierownictwem Tadeusza Chmielewskiego[3]. Reżyserką Wron była Dorota Kędzierzawska, która przedtem zadebiutowała filmem Diabły, diabły (1991)[4]. Przystępując do tworzenia Wron, Kędzierzawska miała na celu nakręcić film „nie tylko […] o samotności dziecka, ale o samotności ludzi, braku miłości, o obojętności, agresji”[5]. Nazwisko bohaterki Wron wzięło się z powszchnego przesądu, wedle którego wrona oznaczała nieszczęście przepowiadające śmierć lub chorobę[6].

Kędzierzawska początkowo miała trudności z obsadą głównych ról. Ponieważ wybrana spośród dwóch tysięcy kandydatek dziewczynka nie podołała zadaniu wcielenia się we Wronę, Kędzierzawska w ciągu doby zaangażowała do tej roli spotkaną na ulicy Karolinę Ostrożną. Udało się też obsadzić w drugiej roli trzyletnią wówczas Kasię Szczepanik, w dużej mierze dzięki ogłoszeniom radiowym[5].

Zdjęcia do Wron zostały nakręcone w Toruniu. Operator zdjęć Artur Reinhart korzystał z takich technik filmowych jak długie ujęcia, oświetlenia o efekcie chiaroscuro i ograniczona paleta kolorów, oparta na odcieniach szarości i brązu[7]. Muzykę do filmu skomponował Włodzimierz Pawlik, a jako dodatkowej ścieżki dźwiękowej użyto fragmentów Partity e-moll Johanna Sebastiana Bacha, Orfeusza i Eurydyki Christopha Willibalda Glucka oraz arii Zaide Wolfganga Amadeusa Mozarta (arię wykonała Jolanta Żmurko)[8].

Odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Wrony z powodu swej epizodycznej struktury i skupienia się na losach dziecięcych postaci spotkały się z umiarkowanym odbiorem ze strony polskich krytyków[9]. Przykładowo Ewa Mazierska usiłowała dowieść, że film promuje patriarchalny model rodziny zgodny z ideami Kościoła katolickiego[10]. Wrony miały też w Polsce ograniczoną dystrybucję[9]. Film w związku z tym w Polsce okazał się klęską komercyjną, choć odnosił sukcesy na międzynarodowych festiwalach[11].

To właśnie za granicą film spotkał się z zainteresowaniem widzów, a Katarzyna Bielas z „Gazety Wyborczej” ze zdziwieniem spostrzegała, że na festiwalu fillmowym w Colorado „trzbea było robić dodatkowe projekcje, przed kasami stały kolejki”[12]. Film wyjątkowo ceniła sobie przede wszystkim młodsza widownia, na przykład na pokazach w Berlinie[13]. Wrony były polskim kandydatem do Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny[12].

Marcin Radomski w swej monografii poświęconej Kędzierzawskiej odkrył powiązania Wron z późniejszym filmem reżyserki, Jestem (2005). W obu filmach, jak przekonywał Radomski, bohaterami są wykolejone dzieci pozbawione wsparcia dorosłych, naznaczone przez samotność[14]. Filmoznawca zwrócił również uwagę na stylistyczne inspiracje Wron dziełami francuskiej Nowej Fali (przede wszystkim Czterystoma batami, 1959, François Truffauta) i realizmem społecznym Kena Loacha (Kes, 1969)[15].

Nagrody filmowe

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: Filmpolski.pl[2]
Rok Festiwal/instytucja Nagroda Odbiorca
1994 Festiwal Polskich Filmów Fabularnych Nagroda Specjalna Jury Dorota Kędzierzawska
Nagroda Publiczności
Nagroda Dziennikarzy
Don Kichot
Nagroda „Non Stop Serwis” za zdjęcia Artur Reinhart
Camerimage Złota Żaba w konkursie głównym
Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Bellinzonie Grand Prix Bronze Dorota Kędzierzawska
Międzynarodowy Festiwal Filmów Komediowych w Vevey Charlie Chaplin
Festiwal Filmowy w Cannes Nagroda „Coup de Coeur”
1995 Lubuskie Lato Filmowe Dyplom Stowarzyszenia Filmowców Polskich
1996 Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza "Ale Kino!" Złote Koziołki
Poznańskie Koziołki za zdjęcia Artur Reinhart
Poznańskie Koziołki za muzykę Włodzimierz Pawlik
Poznańskie Koziołki dla najlepszego odtwórcy roli dziecięcej Karolina Ostrożna
Nagroda CIFEJ (Międzynarodowe Centrum Filmu dla Dzieci i Młodzieży)
Poznańskie Koziołki dla najlepszego filmu aktorskiego
Poznańskie Koziołki za reżyserię Dorota Kędzierzawska
Nagroda Jury Dziecięcego "Marcinek" Karolina Ostrożna

Katarzyna Szczepanik

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Ewa Nawój, Wrony [online], Culture.pl, lipiec 2011 [dostęp 2022-06-12] (pol.).
  2. a b Wrony w bazie filmpolski.pl
  3. Hollender 2014 ↓, s. 278.
  4. Mazierska 2004 ↓, s. 218.
  5. a b Radomski 2023 ↓, s. 125.
  6. Radomski 2023 ↓, s. 130.
  7. Mazierska 2004 ↓, s. 224.
  8. Radomski 2023 ↓, s. 150.
  9. a b Mazierska 2004 ↓, s. 225.
  10. Radomski 2023 ↓, s. 145.
  11. Hollender 2014 ↓, s. 278–279.
  12. a b Radomski 2023 ↓, s. 126.
  13. Radomski 2023 ↓, s. 151.
  14. Radomski 2023 ↓, s. 129-133.
  15. Radomski 2023 ↓, s. 122-123.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Barbara Hollender, Od Wajdy do Komasy, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2014, ISBN 978-83-7961-010-5.
  • Ewa Mazierska, Dorota Kędzierzawska – Diabły, wrony, kobiety: kobiece kontrkino, [w:] Grażyna Stachówna, Joanna Wojnicka (red.), Autorzy kina polskiego, t. 1, Kraków: Rabid, 2004, s. 215–230, ISBN 978-83-88668-81-4.
  • Marcin Radomski, Inny świat? Kino autorskie Doroty Kędzierzawskiej, Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi, 2023, ISBN 83-8331-320-9 (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]