Yrjö Väisälä
Yrjö Väisälä | |
![]() | |
Kraj działania | ![]() |
Data i miejsce urodzenia | 6 września 1891 Kontiolahti |
Data i miejsce śmierci | 21 lipca 1971 Naantali |
doktor nauk astronomii | |
Odkryte planetoidy: 128 | |
---|---|
(1391) Carelia | 16 lutego 1936 |
(1398) Donnera | 26 sierpnia 1936 |
(1405) Sibelius | 12 września 1936 |
(1406) Komppa | 13 września 1936 |
(1407) Lindelöf | 21 listopada 1936 |
(1421) Esperanto | 18 marca 1936 |
(1424) Sundmania | 9 stycznia 1937 |
(1446) Sillanpää | 26 stycznia 1938 |
(1447) Utra | 26 stycznia 1938 |
(1448) Lindbladia | 16 lutego 1938 |
(1449) Virtanen | 20 lutego 1938 |
(1450) Raimonda | 20 lutego 1938 |
(1451) Granö | 22 lutego 1938 |
(1453) Fennia | 8 marca 1938 |
(1454) Kalevala | 16 lutego 1936 |
(1460) Haltia | 24 listopada 1937 |
(1462) Zamenhof | 6 lutego 1938 |
(1463) Nordenmarkia | 6 lutego 1938 |
(1471) Tornio | 16 września 1938 |
(1472) Muonio | 18 października 1938 |
(1473) Ounas | 22 października 1938 |
(1477) Bonsdorffia | 6 lutego 1938 |
(1478) Vihuri | 6 lutego 1938 |
(1479) Inkeri | 16 lutego 1938 |
(1480) Aunus | 18 lutego 1938 |
(1483) Hakoila | 24 lutego 1938 |
(1488) Aura | 15 grudnia 1938 |
(1492) Oppolzer | 23 marca 1938 |
(1494) Savo | 16 września 1938 |
(1495) Helsinki | 21 września 1938 |
(1496) Turku | 22 września 1938 |
(1497) Tampere | 22 września 1938 |
(1498) Lahti | 16 września 1938 |
(1499) Pori | 16 października 1938 |
(1500) Jyväskylä | 16 października 1938 |
(1503) Kuopio | 15 grudnia 1938 |
(1518) Rovaniemi | 15 października 1938 |
(1519) Kajaani | 15 października 1938 |
(1520) Imatra | 22 października 1938 |
(1521) Seinäjoki | 22 października 1938 |
(1523) Pieksämäki | 18 stycznia 1939 |
(1524) Joensuu | 18 września 1939 |
(1525) Savonlinna | 18 września 1939 |
(1526) Mikkeli | 7 października 1939 |
(1527) Malmquista | 18 października 1939 |
(1529) Oterma | 26 stycznia 1938 |
(1530) Rantaseppä | 16 września 1938 |
(1532) Inari | 16 września 1938 |
(1533) Saimaa | 19 stycznia 1939 |
(1534) Näsi | 20 stycznia 1939 |
(1535) Päijänne | 9 września 1939 |
(1536) Pielinen | 18 września 1939 |
(1541) Estonia | 12 lutego 1939 |
(1542) Schalén | 26 sierpnia 1941 |
(1548) Palomaa | 26 marca 1935 |
(1549) Mikko | 2 kwietnia 1937 |
(1551) Argelander | 24 lutego 1938 |
(1552) Bessel | 24 lutego 1938 |
(1567) Alikoski | 22 kwietnia 1941 |
(1631) Kopff | 11 października 1936 |
(1646) Rosseland | 19 stycznia 1939 |
(1656) Suomi | 11 marca 1942 |
(1659) Punkaharju | 28 grudnia 1940 |
(1677) Tycho Brahe | 6 września 1940 |
(1678) Hveen | 28 grudnia 1940 |
(1696) Nurmela | 18 marca 1939 |
(1699) Honkasalo | 26 sierpnia 1941 |
(1723) Klemola | 18 marca 1936 |
(1740) Paavo Nurmi | 18 października 1939 |
(1757) Porvoo | 17 marca 1939 |
(1883) Rimito | 4 grudnia 1942 |
(1928) Summa | 21 września 1938 |
(1929) Kollaa | 20 stycznia 1939 |
(1947) Iso-Heikkilä | 4 marca 1935 |
(2020) Ukko | 18 marca 1936 |
(2067) Aksnes | 23 lutego 1936 |
(2091) Sampo | 26 kwietnia 1941 |
(2096) Väinö | 18 października 1939 |
(2194) Arpola | 3 kwietnia 1940 |
(2204) Lyyli | 3 marca 1943 |
(2243) Lönnrot | 25 września 1941 |
(2258) Viipuri | 7 października 1939 |
(2292) Seili | 7 września 1942 |
(2299) Hanko | 25 września 1941 |
(2333) Porthan | 3 marca 1943 |
(2379) Heiskanen | 21 września 1941 |
(2397) Lappajärvi | 22 lutego 1938 |
(2454) Olaus Magnus | 21 września 1941 |
(2464) Nordenskiöld | 19 stycznia 1939 |
(2479) Sodankylä | 6 lutego 1942 |
(2486) Metsähovi | 22 marca 1939 |
(2502) Nummela | 3 marca 1943 |
(2512) Tavastia | 3 kwietnia 1940 |
(2535) Hämeenlinna | 17 lutego 1939 |
(2638) Gadolin | 19 września 1939 |
(2639) Planman | 9 kwietnia 1940 |
(2678) Aavasaksa | 24 lutego 1938 |
(2679) Kittisvaara | 7 października 1939 |
(2690) Ristiina | 24 lutego 1938 |
(2715) Mielikki | 22 października 1938 |
(2716) Tuulikki | 7 października 1939 |
(2733) Hamina | 22 lutego 1938 |
(2737) Kotka | 22 lutego 1938 |
(2750) Loviisa | 30 grudnia 1940 |
(2802) Weisell | 19 stycznia 1939 |
(2820) Iisalmi | 8 września 1942 |
(2826) Ahti | 18 października 1939 |
(2885) Palva | 7 października 1939 |
(2898) Neuvo | 20 lutego 1938 |
(2962) Otto | 28 grudnia 1940 |
(2972) Niilo | 7 października 1939 |
(3037) Alku | 17 stycznia 1944 |
(3099) Hergenrother | 3 kwietnia 1940 |
(3166) Klondike | 30 marca 1940 |
(3212) Agricola | 19 lutego 1938 |
(3223) Forsius | 7 września 1942 |
(3272) Tillandz | 24 lutego 1938 |
(3281) Maupertuis | 24 lutego 1938 |
(3522) Becker | 21 września 1941 |
(3606) Pohjola | 19 września 1939 |
(3897) Louhi | 8 września 1942 |
(4181) Kivi | 24 lutego 1938 |
(4266) Waltari | 28 grudnia 1940 |
(4512) Sinuhe | 20 stycznia 1939 |
(5073) Junttura | 3 marca 1943 |
(5153) Gierasch | 9 kwietnia 1940 |
(6073) 1939 UB | 18 października 1939 |
(6572) Carson | 22 września 1938 |
Yrjö Väisälä (czytaj [ˈyrjø ˈʋæisælæ]) (ur. 6 września 1891 w Kontiolahti, zm. 21 lipca 1971 w Rymättylä, obecne Naantali) – fiński geodeta, fizyk i astronom.
Studiował astronomię na Uniwersytecie Helsińskim. W 1922 roku otrzymał tytuł doktorski. W 1925 został profesorem na Uniwersytecie Turku, gdzie od 1927 przejął odpowiedzialność za astronomię. Od 1951 był członkiem Akademii Fińskiej.
Był renomowanym optykiem. Konstruował optykę korekcyjną do teleskopów Schmidta, wprowadził do geodezji interferometrię w celu standaryzacji pomiarów odległości. Jako geodeta wykorzystywał metodę triangulacji, race świetlne i światła do mierzenia odległości. Planował użycie balonów, rakiet i sztucznych satelitów do triangulacji międzykontynentalnej. Założył w latach 50. XX w. Obserwatorium Tuorla, które było położonym najbliżej bieguna północnego obserwatorium astronomicznym na świecie.
Odkrył w czasie swojej kariery naukowej 128 planetoid[1] i dwie komety: 40P/Väisälä i 139P/Väisälä-Oterma.
W uznaniu zasług jego nazwiskiem nazwano jedną z planetoid – (1573) Väisälä[2] oraz krater Väisälä na Księżycu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Minor Planet Discoverers (ang.). W: Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-03-04. [dostęp 2018-03-04].
- ↑ Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2007, s. 125. ISBN 978-3-540-29925-7.