Zabytki w Gorzowie Wielkopolskim

Z tym tematem związana jest kategoria: Architektura w Gorzowie Wielkopolskim.

Zabytki miasta

Lista zabytków znajdujących się w Gorzowie Wielkopolskim wpisanych do rejestru zabytków^[1]:

historyczny układ urbanistyczny tzw. Nowego Miasta powstały od 1876 roku do XX wieku;
historyczny układ urbanistyczny dawnego osiedla robotniczego Zamoście z 1920–1930;
katedra Wniebowzięcia NMP – kościół farny z XIV wieku;
kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z 1895 roku (ul. Mieszka I 59);
kościół parafialny pw. Świętego Krzyża z 1855 roku (ul. Warszawska);
kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Chrystusa Króla (ul. Grobla) wybudowany w latach 1928-1930;
kościół pw. św. Stanisława, obecnie rzymskokatolicki parafialny, wcześniej ewangelicki „Kościół Zgody” (niem. Konkordienkirche), z 1776, przebudowany w 1864 i 1979;
kościół pw. MB Królowej Polski obecnie rzymskokatolicki parafialny wcześniej ewangelicki z 1828 (ul. Poznańska, Karnin);
kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pw. Matki Bożej Różańcowej z 1828 (ul. Strażacka 97, Siedlice);
Dawny ratusz w Gorzowie Wielkopolskim;
cmentarz przykościelny;
dawna kaplica szpitalna z prosektorium, ul. Teatralna 22, z 1904–1906;
klasztor oblatów, ul. Bracka 7, po 1920;
cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Warszawskiej z połowy XIX wieku;
cmentarz żydowski przy ul. Gwiaździstej, początek XVIII wieku do 1942;
aleja lipowa przy ul. Walczaka;
mury obronne z XV wieku;
gmach teatru im. J. Osterwy z początku XX wieku (ul. Teatralna 9);
szkoła podstawowa nr 1, ul. Dąbrowskiego 23, z początku XX wieku;
d. łaźnia miejska, obecnie budynek mieszkalno-usługowo-sportowy, ul. Dąbrowskiego 35 / Jagiełły 9-11, z l. 1928–1930;
willa „Zacisze”, w PRL Wojewódzki Zespół Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, obecnie budynek usługowy, ul. Drzymały 13, z 1823 r., XX w.;
Instytut Surowic, w latach 90. Archiwum Państwowe, obecnie mieszkania, ul. Grottgera 24/25, z 1904 r.: laboratorium, stajnia, koziarnia, stodoła;
dom przy ul. Jagiełły 3;
willa ul. Kobylogórska 77, ok. 1890;
park przy ul. Kobylogórskiej;
kamienica przy ul. Chrobrego 33 z 1893-94;
kamienica przy ul. Hawelańskiej 11 z 1897;
kamienica przy ul. Grobla 14 z pocz. XX w.;
kamienica przy ul. Grobla 15 z 1911;
kamienica przy ul. Kosynierów Gdyńskich 75, 1910;
kamienica przy ul. Kosynierów Gdyńskich 92, 1904;
kamienica przy ul. Krzywoustego 1 z końca XIX;
kamienica przy ul. Łokietka 16 wybudowana w 1903-1905;
kamienica przy ul. Łokietka 17 wybudowana w 1908;
kamienica przy ul. Łokietka 18 wybudowana w 1903-1905;
kamienica przy ul. Łokietka 20a wybudowana w 1911;
kamienica przy ul. Łokietka 22 wybudowana w 1902;
kamienica przy ul. Łokietka 23 wybudowana w 1902;
kamienica przy ul. Łokietka 26 wybudowana w 1901;
kamienica przy ul. Łokietka 35 wybudowana w 1906–1914;
kamienica przy ul. Sikorskiego 106, z 1880 r.;
kamienica przy ul. Spichrzowej 4, 1894-1895;
kamienica przy ul. Obotryckiej 9, 1867;
dom z garażem przy ul. Łokietka 37 z 1899;
willa przy ul. Nadbrzeżnej 1 wybudowana w 1900;
dom przy ul. Obotryckiej 8 wybudowany w XVIII wieku, przebudowany w 1908;
sierociniec (obecnie biura) przy ul. Obotryckiej 14 wybudowany w 1823-24;
ratusz, w PRL jednostka M.O., obecnie przywracany do dawnej funkcji, ul. Obotrycka 16, po 1920 r.;
zespół poczty i telegrafu z 1890 roku, przebudowany 1905 (ul. Pocztowa 15-19 / ul. Strzelecka 25):
- budynek poczty ze skrzydłami,
- budynek odprawy dyliżansów;
szkoła (ob. II LO), ul. Przemysłowa 22, z 1905 r.;
Miejska Kasa Oszczędności, Towarzystwo Kredytowe (obecnie bank spółdzielczy przy ul. Sikorskiego 7) z 1910-20;
zespół willowy Pauckscha, w okresie PRL Wojewódzki, a po 2000 r. Grodzki Dom Kultury, obecnie własność inwestora prywatnego, ul. Wał Okrężny 37, z poł. XIX w.: willa – pałacyk, kordegarda, park, brama;
zespół willowy Schroedera, obecnie Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta, ul. Warszawska 35, z 1903 r.: willa, oficyna, park;
willa przy ul. Borowskiego 28 z 1906;
willa Bahra, ob. Pałac Ślubów, ul. Kazimierza Wielkiego 1, z 1903 r.: ogród;
willa Bahra, w okresie PRL do 1992 r. pałac biskupi, obecnie siedziba instytucji diecezjalnych: Instytutu im. Biskupa Wilhelma Pluty, Instytutu Studiów Wyższych oraz alumnatu Zielonogórsko-Gorzowskiego Wyższego Seminarium Duchownego, ul. 30 Stycznia 1, z 1895 r., l. 1900-02;
willa Lehmanna, ob. dział zbiorów specjalnych WiMBP, ul. Sikorskiego 107, XIX w./XX w.;
willa przy ul. Borowskiego 29 z 1894;
willa przy ul. Chrobrego 31 z 1894;
willa przy ul. Składowej 11 z 1898, 1914;
zespół szkoły, ul. 30 Stycznia 29, XIX/XX, obejmujący szkołę, budynek gospodarczy, salę gimnastyczną;
zespół szkoły, ul. 30 Stycznia 29, z XIX/XX w.: szkoła, budynek gospodarczy, sala gimnastyczna;
Dom Ubogich, w PRL siedziba kolejno: oddziału IUNG, a następnie oddziału IHAR, obecnie rektorat Akademii im. Jakuba z Paradyża, ul. Teatralna 25, z l. 1799/1801, XX w.;
pałacyk, w latach 2000. Lubuskie Centrum Zdrowia Publicznego, obecnie Lubuski Inspektorat ITD, ul. Teatralna 30;
zespół domu zakonnego ss. Czerwonego Krzyża „Bethesda”, po wojnie do lat 90. XX w. szpital dziecięcy, obecnie kompleks mieszkalny z loftami, ul. Walczaka 16: budynek główny, z 1921 r.; dom emeryta, 1927 r.; budynek oddziału niemowląt z 1935 r.; zieleń szpitalna z XX w.;
zespół szpitalny Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego, ul. Walczaka 42, z l. 1885-1935: 10 pawilonów szpitalnych; budynek administracyjny nr 15; budynek gospodarczy nr 13; kotłownia nr 14, kostnica, z XIX w./XX w. w.; park szpitalny;
kamienica, obecnie dom parafialny, ul. Woskowa 1b, z 1902 r., dom nr 1 c, z 1892 r.;
dom przy ul. Woskowej 1c z 1892;
spichlerz, oddział Muzeum Lubuskiego, ul. Fabryczna 1, szachulcowy z XVIII w.;
spichlerz, ul. Grobla 1, szachulcowy, stodoła nr 43, z pocz. XIX w., 1842 r.;
estakada kolejowa, wzdłuż rz. Warty, betonowo-stalowa, z l. 1910-14.

Przypisy

↑ Gminna ewidencja zabytków - wykaz [online] [dostęp 2024-05-13] .

Bibliografia

dr Barbara Bielinis-Kopeć (red.): Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Zielona Góra 2008.
Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7.
Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 7–10 [dostęp 2015-09-22] .

Linki zewnętrzne

Przewodnik po zabytkach Gorzowa Wielkopolskiego

[1] Gminna ewidencja zabytków - wykaz [online] [dostęp 2024-05-13] .

[1]