Zjednoczenie Korei

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flaga Zjednoczenia, używana przez sportowców z obydwu Korei w niektórych wydarzeniach sportowych w dekadach od 1990. do 2010.[1]

Zjednoczenie Korei – potencjalne zjednoczenie Korei Północnej i Korei Południowej w jedno suwerenne państwo koreańskie.

Przed I wojną światową i kolonizacją Korei przez Japonię (1910–1945) cała Korea była przez stulecia zjednoczona jako jedno państwo, zwłaszcza pod rządami dynastii Goryeo i Joseon. Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 r., na początku zimnej wojny, Korea odzyskała niepodległość i miała tymczasowy, zjednoczony rząd, Koreańską Republikę Ludową. Na terytorium Korei jednak, opuszczonej przez wojska i administrację japońską, wkroczyły wojska ZSRR (od północy) i USA (od południa). Wkrótce, jej północna część była administrowana przez Związek Radziecki, a później przez Partię Pracy Korei pod przywództwem Kim Ir Sena, podczas gdy część południowa była kontrolowana przez Stany Zjednoczone, a później uzyskała niepodległość pod rządami Syngmana Rhee. W ten sposób Korea została podzielona na dwa kraje wzdłuż 38. równoleżnika (obecnie koreańska strefa zdemilitaryzowana). Oba rządy dwóch nowych państw koreańskich twierdziły, że są jedynym prawowitym rządem całej Korei.

Łuk Zjednoczenia w stolicy Korei Północnej, odsłonięty w 2001 r. i zburzony w 2024 r.

Wojna koreańska, która rozpoczęła się w czerwcu 1950 r., zakończyła się impasem w lipcu 1953 r.[2][3][4][5][6] Nawet po jej zakończeniu zjednoczenie okazało się wyzwaniem, ponieważ oba kraje w stałym tempie coraz bardziej się od siebie oddalały. Stosunki między Koreą Północną a Koreą Południową od czasu wojny są dość chłodne, aczkolwiek niekiedy dochodzi do ociepleń, w tym deklaracji na temat zjednoczenia (np. tzw. Trzypunktowa Karta Zjednoczenia Narodowego ze Wspólnego Oświadczenia Południe – Północ z 4 lipca(inne języki) z 1972 r.). Okres ocieplenia relacji przypadł zwłaszcza na okres końca XX wieku do ok. 2010 roku, kiedy Korea Południowa realizowała tak zwaną słoneczną politykę zakładającą przyjazne zaangażowanie z Północą. W jej ramach w 2000 r. miała miejsce Wspólna Deklaracja Północ-Południe z 15 czerwca(inne języki), w której rządy obydwu Korei wyraziły poparcie dla idei zjednoczenia półwyspu. Po 2010 roku stosunki ponownie uległy pogorszeniu[2][3][4][5][7]. W styczniu 2024 r. przywódca Korei Północnej Kim Dzong Un oficjalnie skrytykował możliwość zjednoczenia i zlecił zburzenie symbolicznego Łuk Zjednoczenia w Pjongjangu[8][9].

Od czasu formalnego zakończenia wojny koreańskiej w 1953 r. obie Koree nie podpisały traktatu pokojowego, a więc do dnia dzisiejszego oficjalnie są w stanie wojny[10][11][12][13][14].

Przeszkodą w ponownym zjednoczeniu może być także obawa samych Koreańczyków przed potencjalnymi problemami, jakie mogą z tego wyniknąć. Obie Koree rozwijają się niezależnie, toteż ich gospodarka znajduje się na innym poziomie. W porównaniu do ponownego zjednoczenia Niemiec zauważyć należy, że gospodarka Korei Północnej jest na znacznie gorszym poziomie rozwoju niż gospodarka wschodnioniemiecka w momencie zjednoczenia Niemiec[15][16][17][18][19]. Ponadto, uważa się, że ludność totalitarnej Korei Północnej jest znacznie bardziej odrębna kulturowo i izolowana niż populacja NRD pod koniec lat 80. XX wieku (patrz np. Media w Korei Północnej). Niemcy zostały ponownie zjednoczone po 44 latach; Koree są podzielone już ponad osiem dekad[20].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Shawn Ho, Pyeongchang Winter Olympics – What’s Behind the Korean Unification Flag? [online], 2018 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  2. a b Lech Buczek, Podział Korei i próba zjednoczenia podczas Konferencji Genewskiej w 1954 roku, „Roczniki Nauk Prawnych”, 22 (4), 2012, s. 57–74, ISSN 1507-7896 [dostęp 2024-03-06] (pol.).
  3. a b Mieczysław Smoleń, Walka o pokojowe zjednoczenie państw koreańskich, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny. Prace z Edukacji Obronnej”, 200, 1999, s. 123–130.
  4. a b Jolanta Car. "." 4 (2009): 151-157., Proces zjednoczenia Korei, „Civitas Hominibus: rocznik filozoficzno-społeczny”, 4, 2009, s. 151–157.
  5. a b Elżbieta Potocka, Marceli Burdelski, Perspektywy zjednoczenia Korei po szczycie w Phenianie, „Azja-Pacyfik” (III), 2000, s. 16–27, ISSN 1643-692X [dostęp 2024-03-06] (pol.).
  6. Joanna P. Rurarz, Historia Korei, Dzieje Orientu, Warszawa: Dialog, 2005, s. 353–357, ISBN 978-83-89899-28-6 [dostęp 2024-03-22].
  7. Oskar Pietrewicz: Symptomy zmian w polityce Seulu wobec Pjongjangu. Centrum Studiów Polska - Azja, 31 grudnia 2010. [dostęp 2013-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-23)]. (pol.).
  8. Maria Kruczkowska, Kim Dżong Un szykuje się na wojnę z Południem? Zmienia konstytucję i wyrzuca z historii słowa o pojednaniu [online], wyborcza.pl, 16 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-17].
  9. Izabela Popko, Symbol Korei Północnej do wyburzenia. Kim Dzong Un podjął decyzję. „Paskudztwo” [online], Rzeczpospolita, 17 stycznia 2024 [dostęp 2024-02-17] (pol.).
  10. Przywódcy obu Korei podpisali historyczne porozumienie. Traktat pokojowy jeszcze w tym roku [online], gazetaprawna.pl, 27 kwietnia 2018 [dostęp 2020-07-30].
  11. Przełomowe porozumienie Korei Północnej i Południowej. Koniec wojny i denuklearyzacja półwyspu [online], gazetapl, 27 kwietnia 2018 [dostęp 2020-07-30] (pol.).
  12. Kim Dzong Un zmierza na spotkanie z Donaldem Trumpem. Jest już w Chinach [online], PolskieRadio24.pl, 26 lutego 2019 [dostęp 2020-07-30].
  13. Prezydent Korei Płd.: Jest zgoda co do zakończenia wojny koreańskiej [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-03-06] (pol.).
  14. Heather Chen, Yoonjung Seo, North Korea says it will no longer seek reunification with South Korea, will launch new spy satellites in 2024 [online], CNN, 31 grudnia 2023 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  15. CHOE SANG-HUN, Reunification with North Korea unappealing for young South Koreans [online], Toronto Star, The New York Times, 28 stycznia 2018 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  16. Deok-Hyun Kim, About 60 pct of young people say unification with N. Korea unnecessary [online], Yonhap News Agency, 23 kwietnia 2023 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  17. Choi Si-young, ‘Two-Korea’ unification increasingly favored [online], The Korea Herald, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  18. Eunwoo Lee, South Korea’s Shift Away From Reunification Is a Bad Sign for the Korean Peninsula [online], thediplomat.com, 2022 [dostęp 2024-03-06] (ang.).
  19. Maria Kruczkowska, Ekonomiści obliczyli koszt zjednoczenia Korei - 3 bln dol. [online], wyborcza.biz, 14 września 2010 [dostęp 2024-03-09].
  20. Gi-Wook Shin, Ethnic Nationalism in Korea: Genealogy, Politics, and Legacy, Stanford University Press, 2006, s. 187, ISBN 978-0-8047-5408-8 [dostęp 2024-03-06] (ang.).