Zygmunt Kraczkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Kraczkiewicz
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1900
Biała koło Berdyczowa

Data i miejsce śmierci

11 października 1971
Warszawa

Profesor doktor biologii
Specjalność: cytologia, embriologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1928
Uniwersytet Warszawski

Profesura

1949

Nauczyciel akademicki
uczelnia

Katedra Anatomii Porównawczej UW, Katedra Cytologii UW

Stanowisko

prorektor (1956–1965)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Grób Zygmunta Kraczkiewicza na cmentarzu Powązkowskim

Zygmunt Kraczkiewicz (ur. 20 lipca[a] w majątku Biała koło Berdyczowa, zm. 11 października 1971 w Warszawie) – polski cytolog i embriolog, od 1949 profesor Uniwersytetu Warszawskiego (w latach 1956–1965 prorektor).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 20 lipca 1900 w ziemiańskiej rodzinie Zygmunta[4]. Podczas rewolucji październikowej pracował jako czyściciel wagonów kolejowych[4]. Gimnazjum w Kijowie ukończył w 1919[4]. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Na stopnień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1921 i 8. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych samochodowych[5][6]. 29 stycznia 1932 prezydent RP nadał mu stopień porucznika z dniem z 2 stycznia 1932 i 12. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych samochodowych[1][7]. Do 1929 posiadał przydział w rezerwie do 10 dywizjonu samochodowego w Przemyślu, a w latach 1929–1934 do Kadry 10 dywizjonu samochodowego[8][9][1][10].

W 1922 rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego[4]. Podczas studiów prowadził prace badawcze nad embriologią doświadczalną i procesem powstawania potworności w zarodkach ptaków pod kierunkiem profesora Jana Tura[11]. Po ukończeniu nauki pozostał na uczelni i pracował jako asystent prof. Wacława Baehra w Katedrze Anatomii Porównawczej[11]. W 1928 doktoryzował się z embriologii. Prowadził prace nad mitozami różnicującymi.

W 1939 został zmobilizowany do 2 batalionu pancernego w Żurawicy i uczestniczył w kampanii wrześniowej[3]. Po przedostaniu się do Rumunii został internowany, a następnie więziony w Oflagu VI E Dorsten, a od 17 września 1942 w Oflagu VI B Dössel[3]. W 1945 przedostał się do Belgii, gdzie należał do grupy organizatorów Polskiego Ośrodka Studiów Wyższych w Brukseli, a następnie pracował tam jako wykładowca[12]. Rok później powrócił do Polski[12].

Od 1 października 1946 stanął na czele Katedry Cytologii jako docent Wydziału Przyrodniczego[13]. W 1948 został członkiem korespondentem odrodzonego Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, rok później został członkiem rzeczywistym[12]. Po zmianach organizacyjnych w 1952 został pracownikiem Zakładu Cytologii w Instytucie Zoologii, którym kierował prof. Zdzisław Raabe[14]. Od 1956 przez dziewięć lat był prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego[15]. W 1957 uzyskał tytuł profesora. W 1970 został przeniesiony na emeryturę[15]. Zmarł 11 października 1971 w Warszawie[16]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera C, rząd 10, miejsce 5)[17].

Jego prace dotyczyły głównie różnicowania się komórek we wczesnych stadiach rozwoju, ontogenezy i spermatogenezy u owadów, chromosomów olbrzymich. Autor m.in. Cytologia ogólna (1949)[18].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako urodzony 19 lipca 1900[1][2][3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 1 lutego 1932, s. 114.
  2. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 182, 709.
  3. a b c Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-08-03].
  4. a b c d Kaczanowska 2010 ↓, s. 41.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1024.
  6. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 936.
  7. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 182.
  8. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1015.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 926.
  10. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 709.
  11. a b Kaczanowska 2010 ↓, s. 42.
  12. a b c Kaczanowska 2010 ↓, s. 44.
  13. Kaczanowska 2010 ↓, s. 44–45.
  14. Kaczanowska 2010 ↓, s. 45.
  15. a b c Kaczanowska 2010 ↓, s. 46.
  16. Kaczanowska 2010 ↓, s. 47.
  17. Cmentarz Stare Powązki: ZYGMUNT KRACZKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  18. Kaczanowska 2010 ↓, s. 49.
  19. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]