Zygmunt Popławski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Popławski
Ilustracja
podpułkownik pilot podpułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1912
Biała Podlaska

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 2009
Dartmouth

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

5 pułk lotniczy,
301 dywizjon,
305 dywizjon,
dywizjon 304

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (czterokrotnie) Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)

Zygmunt Popławski (ur. 24 grudnia 1912 w Białej Podlaskiej, zm. 8 stycznia 2009 w Dartmouth) – podpułkownik pilot Wojska Polskiego, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Wacława i Aleksandry z domu Zalewska; miał czwórkę rodzeństwa. W Białej Podlaskiej ukończył szkołę powszechną, naukę kontynuował w szkole zawodowej w Brześciu, którą ukończył w 1933 r. Jako tokarz został zatrudniony w Podlaskiej Wytwórni Samolotów. W tym okresie odbył szkolenie w zakresie pilotażu w Lublinku. W 1934 r. został powołany do odbycia służby wojskowej, trafił do 5. pułku lotniczego. Ukończył szkołę lotniczą w Sadkowie, służył w eskadrze treningowej 5. pułku lotniczego. Następnie został przydzielony do 51. eskadry liniowej[1].

W sierpniu 1939 r. pełnił w pułku funkcję instruktora pilotażu; po wybuchu II wojny światowej wziął udział w walkach w składzie 55. samodzielnej eskadry bombowej. Po zakończeniu walk przedostał się na teren Łotwy, gdzie został internowany. Zbiegł z obozu na początku października i przez port Lipawa przedostał się łodzią na Gotlandię. Po zatrzymaniu przez Szwedów trafił do więzienia, gdzie podjął głodówkę. Został zwolniony z więzienia i udało mu się skontaktować z ambasadą polską w Sztokholmie. Następnie przez Norwegię przedostał się do Wielkiej Brytanii[2].

Zgłosił się do służy w Polskich Siłach Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-1528[3]. W Anglii odbył przeszkolenie na sprzęcie brytyjskim w bazach Eastchurch i Redhill i został przydzielony do dywizjonu 301. 23 czerwca 1941 r. był drugim pilotem Wellingtona (R1026 GR-R), który uległ katastrofie w Kirklington podczas powrotu z bombardowania Bremy. Zginęło dwóch członków załogi, Popławski z ciężkimi obrażeniami trafił do brytyjskiego szpitala, był też leczony w Polskim Szpitalu w Perth[4].

Gen. Władysław Sikorski awansuje sierż. Zygmunta Popławskiego na stopień podporucznika

Pomimo obrażeń uczestniczył 16 lipca 1941 r. w obchodach Święta Lotnictwa Polskiego, które odbywały się na stacji RAF Swinderby. Generał Władysław Sikorski promował Zygmunta Popławskiego, leżącego na noszach, na stopień podporucznika[5]. Został też wtedy odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari. Powrócił do latania bojowego. W roku 1943 r. został przydzielony, w stopniu porucznika-pilota, do dywizjonu 304 na stanowisko adiutanta. W tym dywizjonie wykonał kolejne 20 lotów bojowych. Latał nad Bremę, Rostock, Hamburg, Osnabrück, Cherbourg, Brest oraz Bologne. W 1945 r. powrócił do macierzystego dywizjonu 301, następnie został przeniesiony znów do dywizjonu 304. Tam też zakończył służbę w stopniu kapitana. Po demobilizacji pozostał w Wielkiej Brytanii, w 1948 r. wyemigrował do Kanady i zamieszkał w Hamilton. W 1987 r. powrócił do Anglii, w 2003 r. przeniósł się do Dartmouth. Zmarł 8 stycznia 2009 r. w Domu Opieki św. Wincentego[2]. Został pochowany na Mount Olivet Cemetery w Halifax[6].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 1937 r. poślubił Jadwigę z domu Linkiel, z którą miał syna Zygmunta. 28 listopada 1944 r. ożenił się z Sylvią Mitchell, z którą miał synów Mariana i Andrzeja[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[7]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ppłk. pilot Zygmunt Popławski - nr służbowy P-1528. Sekowa.Info. [dostęp 2023-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-10)]. (pol.).
  2. a b Krzystek 2012 ↓, s. 465.
  3. Krzystek 2012 ↓, s. 35.
  4. Hodyra 2016 ↓, s. 34-35.
  5. Hodyra 2016 ↓, s. 36-37.
  6. Zygmunt Popławski. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-10-11]. (pol.).
  7. Popławski Zygmunt. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-10-11]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Józef Zieliński: 305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Bellona, 2004. ISBN 83-11-09813-1. OCLC 830544805.