Rezerwat przyrody Grabówka
52°58′24″N 22°18′12″E/52,973333 22,303333 Polana w rezerwacie przyrody Grabówka | |
| rezerwat leśny | |
| Typ | |
|---|---|
| Podtyp |
zbiorowisk leśnych[1] |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Położenie | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
12 listopada 1996 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
60,87 ha |
| Ochrona | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zambrów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu zambrowskiego  | |
| 52°58′24″N 22°18′12″E/52,973333 22,303333
| |
Rezerwat przyrody „Grabówka” – rezerwat przyrody położony na terenie gminy Zambrów w województwie podlaskim[1]. Powierzchnia rezerwatu wynosi 60,87 ha[1] (akt powołujący podawał 60,80 ha).
Jest to obszar lasu w środkowej części uroczyska Grabówka-Wierzbowo, leżący ok. 4 km na wschód od Zambrowa, na południe od drogi Zambrów-Nowe Wierzbowo.
Rezerwat został stworzony dla ochrony wielogatunkowego lasu liściastego o wysokim stopniu naturalności. W rezerwacie dominuje grab w wieku 70 lat i dąb szypułkowy odznaczający się dorodnością. W północnej części kompleksu rośnie dużo starych ponad stuletnich dębów, a także: osiki, brzoza brodawkowata oraz lipy. Warstwy krzewów tworzą: jarzębiny, lipy, leszczyny, głóg jednoszyjkowy, kalina, kruszyna. W warstwie ziół wiosną dominuje zawilec gajowy, a latem gwiazdnica wielkokwiatowa, kopytnik pospolity, jaskier kaszubski, fiołek leśny, gnieźnik leśny.
Rezerwat jest położony na gruntach Skarbu Państwa, będących w zarządzie Nadleśnictwa Łomża[2][3]. Nadzór sprawuje Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku[1]. Na mocy obowiązującego planu ochrony ustanowionego w 2019 roku, obszar rezerwatu objęty jest ochroną czynną[1][2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historycznie rezerwat znajduje się na terenach dawnej Puszczy Łętowo, kolonizowanej przez książąt mazowieckich, a później obszaru leśnego zwanego Puszczą Czerwoną. Były to dobra Woli Zambrowskiej wchodzące w skład ekonomii Łomża, a administracyjnie należące do leśnictwa Łomża. W 1920 roku uroczysko Grabówka zostało upaństwowione i należało do powstałego po 1918 roku Nadleśnictwa Państwowego Zambrów[4]. Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 12 listopada 1996 r. utworzono na tym terenie rezerwat przyrody pod nazwą „Grabówka”.
Pomniki[edytuj | edytuj kod]
- pomnik przyrody około 200-letni dąb szypułkowy, stanowiący pierwszy przystanek na ścieżce przyrodniczej biegnącej przez rezerwat. Został uznany za pomnik przyrody 26 października 1982 roku. Ma około 30 metrów wysokości, a obwód pnia na wysokości 1,3 metra ma 440 cm[5]. Ponadto w północnej części rezerwatu rosną ponad 100-letnie dęby.
- pomnik łowiecki, odsłonięty 26 października 2008 r. podczas uroczystości obchodów 60-lecia Koła Łowieckiego „Łoś” w Zambrowie. Usytuowany jest on pod wysokim dębem i ma formę kamiennego obelisku na postumencie z tablicą z symbolem św. Huberta z literami PZL i napisem „60 lat Koła Łowieckiego Łoś w Zambrowie, 1948 – 2008”[6].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
- Na terenie rezerwatu znajduje się ścieżka przyrodnicza biegnąca po zachodniej ścianie rezerwatu drogą oddzielającą obszar chroniony od pozostałego lasu. Pod koniec jej trasy znajduje się stara opuszczona gajówka[7];
- „Przystanek Grabówka” – miejsce odpoczynku na polanie z leśną altaną z nazwą rezerwatu na dachu, ławeczkami, w tym w formie drewnianej konstrukcji 9-metrowego pająka, paleniskiem, głazami, biblioteczką i tablicami informacyjnymi[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Rezerwat przyrody Grabówka. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-08-01].
- ↑ a b Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 30 stycznia 2019 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Grabówka”. [w:] Dz. Urz. Województwa Podlaskiego poz. 713 [on-line]. 2019-01-31. [dostęp 2019-08-01].
- ↑ Rezerwaty przyrody. Nadleśnictwo Łomża – Lasy Państwowe. [dostęp 2019-08-01].
- ↑ Marcin Kiełczewski: Rys historyczny Nadleśnictwa Łomża. lasy.gov.pl. [dostęp 2014-12-27]. (pol.).
- ↑ Marta Ziółkowska, Przewodnik po ścieżce dydaktycznej przy rezerwacie Grabówka, Starostwo Powiatowe w Zambrowie, sierpień 2010, s. 10-11 (pol.).
- ↑ Zambrowski Portal Internetowy: Zambrowski "Łoś" ma 60 lat. zambrow.org, 2008-10-27. [dostęp 2014-12-27]. (pol.).
- ↑ Opis rezerwatu na stronie powiatu zambrowskiego. [dostęp 2009-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-06)].
- ↑ Odwiedź "przystanek Grabówka". zambrów.org, 2017-09-13. [dostęp 2019-08-21]. (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Przewodnik po ścieżce dydaktycznej przy rezerwacie Grabówka. Data dostępu 2014-12-27