Theriosuchus: Różnice pomiędzy wersjami
nowy |
(Brak różnic)
|
Wersja z 21:14, 19 sie 2010
| {{{nazwa łacińska}}}[1] | |||
| {{{zoolog}}} | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| (bez rangi) | Mesoeucrocodylia | ||
| (bez rangi) | Neosuchia | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Theriosuchus | ||
| Gatunki | |||
| |||
Theriosuchus – rodzaj krokodylomorfa z rodziny Atoposauridae żyjącego w jurze i kredzie na obecnych terenach Europy i Azji. Został formalnie opisany w 1879 roku przez Richarda Owena w oparciu o skamieniałości pochodzące z Purbeck Shale w Dorset[2]. Nazwa Theriosuchus została jednak po raz pierwszy użyta przez Owena w publikacji z 1878 roku[3].
Theriosuchus był niewielkim krokodylomorfem – przedstawiciele wszystkich gatunków mierzyli poniżej 1 m długości. Cechowali się szeroką czaszką, stosunkowo dużymi oczodołami, podzielonymi nozdrzami i względnie dużymi otworami nadskroniowymi[3].
Gatunkiem typowym jest T. pusillus, którego szczątki odkryto w Purbeck Shale w pobliżu pozostałości krokodylomorfów z rodzaju Goniopholis i małych ssaków[2][4]. Z terenów Półwyspu Iberyjskiego opisano dwa gatunki: T. ibericus z Hiszpanii, nazwany w 1992 roku przez Brinkmanna, oraz T. guimarotae, opisany w 2005 roku przez Schwarz i Salisbury'ego z Guimaroty w Portugalii[3]. Z terenów Basenu Haţeg w 2010 roku opisano gatunek T. sympiestodon[5]. Fragmentaryczne szczątki odnajdowano również w innych krajach Europy[3]. Skamieniałości przypisywane do Theriosuchus odnaleziono również w Tajlandii, skąd w 2010 roku opisano T. grandinaris. Pojedyncze zęby odkryte w Ameryce Północnej również zaliczano do Theriosuchus[6].
Rodzaj Theriosuchus ma bardzo duży zasięg stratygraficzny – najstarsze dobrze zachowane skamieniałości należą do gatunku T. guimarotae. Pochodzą one z górnej jury, z kimerydu[3]. Szczątki T. pusillus datuje się na berrias, T. ibericus na wczesną kredę, T. grandinaris na berrias–barrem[6]. Najmłodszym przedstawicielem rodzaju jest T. sympiestodon, żyjący w mastrychcie, młodszy od pozostałych gatunków o około 58 mln lat[5].
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Richard Owen. Monograph on the fossil Reptilia of the Wealden and Purbeck Formations. Supplement IX, Crocodilia (Goniopholis, Brachydectes, Nannosuchus, Theriosuchus, and Nuthetes). „Palaeontographical Society of London Monograph”. 33, s. 1–19, 1879. (ang.).
- ↑ a b c d e Daniela Schwarz, Steven W. Salisbury. A new species of Theriosuchus (Atoposauridae, Crocodylomorpha) from the Late Jurassic (Kimmeridgian) of Guimarota, Portugal. „Geobios”. 38 (6), s. 779–802, 2005. DOI: 10.1016/j.geobios.2004.04.005. (ang.).
- ↑ Richard Owen. On the association of dwarf Crocodiles (Nannosuchus and Theriosuchus pusillus, e.g.) with the diminutive mammals of the Purbeck Shales. „Quarterly Journal of the Geological Society”. 35 (1-4), s. 148–155, 1879. DOI: 10.1144/GSL.JGS.1879.035.01-04.02. (ang.).
- ↑ a b Jeremy E. Martin, Márton Rabi, Zoltán Csiki. Survival of Theriosuchus (Mesoeucrocodylia: Atoposauridae) in a Late Cretaceous archipelago: a new species from the Maastrichtian of Romania. „Naturwissenschaften”, 2010. DOI: 10.1007/s00114-010-0702-y. (ang.).
- ↑ a b Komsorn Lauprasert, Chalida Laojumpon, Wanitchaphat Saenphala, Gilles Cuny, Kumthorn Thirakhupt, Varavudh Suteethorn. Atoposaurid crocodyliforms from the Khorat Group of Thailand: first record of Theriosuchus from Southeast Asia. „Paläontologische Zeitschrift”, 2010. DOI: 10.1007/s12542-010-0071-z. (ang.).