Neosuchia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobiazg |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
| commons = |
| commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Neosuchia''' – [[klad]] [[krokodylomorfy|krokodylomorfów]] z grupy [[Mesoeucrocodylia]]. Nazwa Neosuchia została ukuta w 1988 roku przez [[Michael J. Benton|Michaela Bentona]] i [[James M. Clark|Jamesa Clarka]] dla grupy krokodylomorfów obejmującej [[Atoposauridae]], [[Goniopholididae]], [[Pholidosauridae]], [[Dyrosauridae]], ''[[Bernissartia]]'', ''[[Shamosuchus]]'' oraz [[Eusuchia]]. Do tak rozumianych Neosuchia należałyby te same [[takson]]y, co do grupy obejmującej [[takson parafiletyczny|parafiletyczne]] Metamesosuchia oraz klad Eusuchia<ref name=MJBJMC>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Benton |imię r=Michael J. |imię2 r=James M. |nazwisko2 r=Clark |rok=1988 |rozdział=Archosaur phylogeny and the relationships of the Crocodylia |strony=295–338 |imię=Michael J. |nazwisko=Benton (red.) |tytuł=The Phylogeny and Classification of the Tetrapods |miejsce=Oxford |wydawca=Clarendon Press |isbn=0198577052}}</ref>. Według definicji [[filogeneza|filogenetycznej]] przedstawionej w 2001 roku przez [[Paul Sereno|Paula Sereno]] i współpracowników nazwa Neosuchia odnosi się do kladu obejmującego wszystkich przedstawicieli [[Crocodyliformes]] bliżej spokrewnionych z [[krokodyl nilowy|krokodylem nilowym]] niż z ''[[Notosuchus|Notosuchus terrestris]]''<ref name=PCS01>{{Cytuj pismo |nazwisko=Sereno |imię=Paul C. |nazwisko2=Larsson |imię2=Hans C. E. |nazwisko3=Sidor |imię3=Christian A. |nazwisko4=Gado |imię4=Boubé |tytuł=The |
'''Neosuchia''' – [[klad]] [[krokodylomorfy|krokodylomorfów]] z grupy [[Mesoeucrocodylia]]. Nazwa Neosuchia została ukuta w 1988 roku przez [[Michael J. Benton|Michaela Bentona]] i [[James M. Clark|Jamesa Clarka]] dla grupy krokodylomorfów obejmującej [[Atoposauridae]], [[Goniopholididae]], [[Pholidosauridae]], [[Dyrosauridae]], ''[[Bernissartia]]'', ''[[Shamosuchus]]'' oraz [[Eusuchia]]. Do tak rozumianych Neosuchia należałyby te same [[takson]]y, co do grupy obejmującej [[takson parafiletyczny|parafiletyczne]] Metamesosuchia oraz klad Eusuchia<ref name=MJBJMC>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Benton |imię r=Michael J. |imię2 r=James M. |nazwisko2 r=Clark |rok=1988 |rozdział=Archosaur phylogeny and the relationships of the Crocodylia |strony=295–338 |imię=Michael J. |nazwisko=Benton (red.) |tytuł=The Phylogeny and Classification of the Tetrapods |miejsce=Oxford |wydawca=Clarendon Press |isbn=0198577052}}</ref>. Według definicji [[filogeneza|filogenetycznej]] przedstawionej w 2001 roku przez [[Paul Sereno|Paula Sereno]] i współpracowników nazwa Neosuchia odnosi się do kladu obejmującego wszystkich przedstawicieli [[Crocodyliformes]] bliżej spokrewnionych z [[krokodyl nilowy|krokodylem nilowym]] niż z ''[[Notosuchus|Notosuchus terrestris]]''<ref name=PCS01>{{Cytuj pismo |nazwisko=Sereno |imię=Paul C. |nazwisko2=Larsson |imię2=Hans C. E. |nazwisko3=Sidor |imię3=Christian A. |nazwisko4=Gado |imię4=Boubé |tytuł=The giant crocodyliform </em>Sarcosuchus<em> from the Cretaceous of Africa |czasopismo=Science |wolumin=294 |wydanie=5546 |strony=1516–1519 |rok=2001 |doi=10.1126/science.1066521 |język=en}}</ref> – tak definiowane Neosuchia obejmują wszystkie współczesne [[krokodyle]] oraz blisko z nimi spokrewnione formy wymarłe<ref name=WMG01>{{Cytuj pismo |nazwisko=Wilson |imię=Jeffrey A. |nazwisko2=Malkani |imię2=M. Sadiq |nazwisko3=Gingerich |imię3=Philip D. |tytuł=New crocodyliform (Reptilia, Mesoeucrocodylia) from the Upper Cretaceous Pab Formation of Vitakri, Balochistan (Pakistan) |czasopismo=Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan |wolumin=30 |wydanie=12 |strony=321–336 |rok=2001 |url=http://hdl.handle.net/2027.42/48662 |język=en}}</ref>. Z kolei według definicji przedstawionej przez Hansa Larssona i Hansa-Dietera Suesa w 2007 roku Neosuchia to klad obejmujący wszystkie taksony bliżej spokrewnione z krokodylem nilowym niż z ''[[Sebecus|Sebecus icaeorhinus]]''<ref name=SL07>{{Cytuj pismo |nazwisko=Larsson |imię=Hans C. E. |nazwisko2=Sues |imię2=Hans-Dieter |rok=2007 |tytuł=Cranial osteology and phylogenetic relationships of </em>Hamadasuchus rebouli<em> (Crocodyliformes: Mesoeucrocodylia) from the Cretaceous of Morocco |czasopismo=Zoological Journal of the Linnean Society |wolumin=149 |wydanie=4 |strony=533–567 |doi=10.1111/j.1096-3642.2007.00271.x |język=en}}</ref>. Pozycja filogenetyczna kilku grup mogących należeć do Neosuchia pozostaje niejasna – niektóre analizy [[kladystyka|kladystyczne]] sugerują, że [[Thalattosuchia]] są blisko spokrewnione z Pholidosauridae i Dyrosauridae<ref name=SJ09>{{Cytuj pismo |nazwisko=Jouve |imię=Stéphane |tytuł=The skull of </em>Teleosaurus cadomensis<em> (Crocodylomorpha; Thalattosuchia), and phylogenetic analysis of Thalattosuchia |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=29 |wydanie=1 |strony=88–102 |rok=2009 |doi=10.1671/039.029.0129 |język=en}}</ref>, podczas gdy według innych są [[klad bazalny|bazalnymi]] przedstawicielami Mesoeucrocodylia nienależącymi do Neosuchia<ref name=PCS01/><ref name=SL09>{{Cytuj pismo |nazwisko=Sereno |imię=Paul C. |nazwisko2=Larsson |imię2=Hans C. E. |rok=2009 |tytuł=Cretaceous crocodyliforms from the Sahara |czasopismo=ZooKeys |wolumin=28 |strony=1–143 |doi=10.3897/zookeys.28.325 |język=en}}</ref>. Wg analizy kladystycznej Larssona i Suesa (2007) bliżej spokrewnione z krokodylem nilowym niż z ''Notosuchus terrestris'' były rodzaje ''[[Araripesuchus]]'', ''[[Baurusuchus]]'' i ''[[Pabwehshi]]'' oraz rodzina [[Sebecidae]] (przy czym ''Pabwehshi'' i Sebecidae wg autorów razem z rodziną [[Peirosauridae]] i rodzajem ''[[Hamadasuchus]]'' tworzyły klad [[Sebecia]])<ref name=SL07 />. Inne analizy kladystyczne sugerowały, że Sebecidae, ''Baurusuchus'' i ''Araripesuchus'' były bliżej spokrewnione z rodzajem ''Notosuchus'' niż ze współczesnymi krokodylami<ref name=PCS01/>; niezależnie zresztą od ich pozycji filogenetycznej taksony te tradycyjnie były wyłączane z Neosuchia. Larsson i Sues, nie chcąc zrywać z tą tradycją, zaproponowali nową definicję filogenetyczną Neosuchia (patrz wyżej), wyłączając z tego kladu grupę Sebecia oraz rodzaje ''Baurusuchus'' i ''Araripesuchus''. Wg analizy kladystycznej Sereno i Larssona z 2009 roku ''Araripesuchus'' i ''Baurusuchus'' były bliżej spokrewnione z rodzajem ''Notosuchus'' niż ze współczesnymi krokodylami, natomiast klad Sebecia powtórnie okazał się bliżej spokrewniony ze współczesnymi krokodylami niż z ''Notosuchus''; autorzy włączyli go do Neosuchia<ref name=SL09/>. Martin i współpracownicy (2010) zasugerowali, że grupa Atoposauridae – przez większość naukowców uznawana za klad zaawansowanych przedstawicieli Neosuchia – może należeć nie do Neosuchia, lecz do bazalnych Mesoeucrocodylia{{r|MRC10}}. |
||
Najstarszym znanym przedstawicielem Neosuchia jest ''[[Calsoyasuchus]]'', którego [[skamieniałości]] odnaleziono w datowanych na [[synemur]] lub [[pliensbach]] osadach formacji Kayenta w Stanach Zjednoczonych<ref name=jvp02>{{Cytuj pismo |nazwisko=Tykoski |imię=Ronald S. |nazwisko2=Rowe |imię2=Timothy B. |nazwisko3=Ketcham |imię3=Richard A. |nazwisko4=Colbert |imię4=Matthew W. |tytuł=</em>Calsoyasuchus valliceps<em>, a new crocodyliform from the Early Jurassic Kayenta Formation of Arizona |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=22 |wydanie=3 |strony=593–611 |rok=2002 |doi=10.1671/0272-4634(2002)022%5B0593 |
Najstarszym znanym przedstawicielem Neosuchia jest ''[[Calsoyasuchus]]'' z rodziny Goniopholididae, którego [[skamieniałości]] odnaleziono w datowanych na [[synemur]] lub [[pliensbach]] osadach formacji Kayenta w Stanach Zjednoczonych<ref name=jvp02>{{Cytuj pismo |nazwisko=Tykoski |imię=Ronald S. |nazwisko2=Rowe |imię2=Timothy B. |nazwisko3=Ketcham |imię3=Richard A. |nazwisko4=Colbert |imię4=Matthew W. |tytuł=</em>Calsoyasuchus valliceps<em>, a new crocodyliform from the Early Jurassic Kayenta Formation of Arizona |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=22 |wydanie=3 |strony=593–611 |rok=2002 |doi=10.1671/0272-4634(2002)022%5B0593:CVANCF%5D2.0.CO;2 |język=en}}</ref>. Nazwa Neosuchia pochodzi od [[język grecki klasyczny|greckich]] słów ''neos'' („nowy”) oraz ''souchos'' („krokodyl”)<ref name=MJBJMC/>. |
||
; Uproszczony kladogram Neosuchia według Sereno i Larssona (2009)<ref name=SL09/> |
; Uproszczony kladogram Neosuchia według Sereno i Larssona (2009)<ref name=SL09/> |
||
| Linia 43: | Linia 43: | ||
}} }} }} }} }} }} }} |
}} }} }} }} }} }} }} |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy|przypisy= |
||
<ref name=MRC10>{{Cytuj pismo |autor=Jeremy E. Martin, Márton Rabi, Zoltán Csiki |tytuł=Survival of </em>Theriosuchus'' (Mesoeucrocodylia: Atoposauridae) in a Late Cretaceous archipelago: a new species from the Maastrichtian of Romania |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2010 |doi=10.1007/s00114-010-0702-y |język=en}}</ref>}} |
|||
{{Krokodylomorfy}} |
{{Krokodylomorfy}} |
||
Wersja z 22:08, 19 sie 2010
| {{{nazwa łacińska}}}[1] | |
| {{{zoolog}}} | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Nadrząd | |
| (bez rangi) | Mesoeucrocodylia |
| (bez rangi) | Neosuchia Benton & Clark, 1988 |
Neosuchia – klad krokodylomorfów z grupy Mesoeucrocodylia. Nazwa Neosuchia została ukuta w 1988 roku przez Michaela Bentona i Jamesa Clarka dla grupy krokodylomorfów obejmującej Atoposauridae, Goniopholididae, Pholidosauridae, Dyrosauridae, Bernissartia, Shamosuchus oraz Eusuchia. Do tak rozumianych Neosuchia należałyby te same taksony, co do grupy obejmującej parafiletyczne Metamesosuchia oraz klad Eusuchia[2]. Według definicji filogenetycznej przedstawionej w 2001 roku przez Paula Sereno i współpracowników nazwa Neosuchia odnosi się do kladu obejmującego wszystkich przedstawicieli Crocodyliformes bliżej spokrewnionych z krokodylem nilowym niż z Notosuchus terrestris[3] – tak definiowane Neosuchia obejmują wszystkie współczesne krokodyle oraz blisko z nimi spokrewnione formy wymarłe[4]. Z kolei według definicji przedstawionej przez Hansa Larssona i Hansa-Dietera Suesa w 2007 roku Neosuchia to klad obejmujący wszystkie taksony bliżej spokrewnione z krokodylem nilowym niż z Sebecus icaeorhinus[5]. Pozycja filogenetyczna kilku grup mogących należeć do Neosuchia pozostaje niejasna – niektóre analizy kladystyczne sugerują, że Thalattosuchia są blisko spokrewnione z Pholidosauridae i Dyrosauridae[6], podczas gdy według innych są bazalnymi przedstawicielami Mesoeucrocodylia nienależącymi do Neosuchia[3][7]. Wg analizy kladystycznej Larssona i Suesa (2007) bliżej spokrewnione z krokodylem nilowym niż z Notosuchus terrestris były rodzaje Araripesuchus, Baurusuchus i Pabwehshi oraz rodzina Sebecidae (przy czym Pabwehshi i Sebecidae wg autorów razem z rodziną Peirosauridae i rodzajem Hamadasuchus tworzyły klad Sebecia)[5]. Inne analizy kladystyczne sugerowały, że Sebecidae, Baurusuchus i Araripesuchus były bliżej spokrewnione z rodzajem Notosuchus niż ze współczesnymi krokodylami[3]; niezależnie zresztą od ich pozycji filogenetycznej taksony te tradycyjnie były wyłączane z Neosuchia. Larsson i Sues, nie chcąc zrywać z tą tradycją, zaproponowali nową definicję filogenetyczną Neosuchia (patrz wyżej), wyłączając z tego kladu grupę Sebecia oraz rodzaje Baurusuchus i Araripesuchus. Wg analizy kladystycznej Sereno i Larssona z 2009 roku Araripesuchus i Baurusuchus były bliżej spokrewnione z rodzajem Notosuchus niż ze współczesnymi krokodylami, natomiast klad Sebecia powtórnie okazał się bliżej spokrewniony ze współczesnymi krokodylami niż z Notosuchus; autorzy włączyli go do Neosuchia[7]. Martin i współpracownicy (2010) zasugerowali, że grupa Atoposauridae – przez większość naukowców uznawana za klad zaawansowanych przedstawicieli Neosuchia – może należeć nie do Neosuchia, lecz do bazalnych Mesoeucrocodylia[8].
Najstarszym znanym przedstawicielem Neosuchia jest Calsoyasuchus z rodziny Goniopholididae, którego skamieniałości odnaleziono w datowanych na synemur lub pliensbach osadach formacji Kayenta w Stanach Zjednoczonych[9]. Nazwa Neosuchia pochodzi od greckich słów neos („nowy”) oraz souchos („krokodyl”)[2].
- Uproszczony kladogram Neosuchia według Sereno i Larssona (2009)[7]
| Neosuchia |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Michael J. Benton, James M. Clark: Archosaur phylogeny and the relationships of the Crocodylia. W: Michael J. Benton (red.): The Phylogeny and Classification of the Tetrapods. Oxford: Clarendon Press, 1988, s. 295–338. ISBN 0-19-857705-2.
- ↑ a b c Paul C. Sereno, Hans C. E. Larsson, Christian A. Sidor, Boubé Gado. The giant crocodyliform Sarcosuchus from the Cretaceous of Africa. „Science”. 294 (5546), s. 1516–1519, 2001. DOI: 10.1126/science.1066521. (ang.).
- ↑ Jeffrey A. Wilson, M. Sadiq Malkani, Philip D. Gingerich. New crocodyliform (Reptilia, Mesoeucrocodylia) from the Upper Cretaceous Pab Formation of Vitakri, Balochistan (Pakistan). „Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan”. 30 (12), s. 321–336, 2001. (ang.).
- ↑ a b Hans C. E. Larsson, Hans-Dieter Sues. Cranial osteology and phylogenetic relationships of Hamadasuchus rebouli (Crocodyliformes: Mesoeucrocodylia) from the Cretaceous of Morocco. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 149 (4), s. 533–567, 2007. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2007.00271.x. (ang.).
- ↑ Stéphane Jouve. The skull of Teleosaurus cadomensis (Crocodylomorpha; Thalattosuchia), and phylogenetic analysis of Thalattosuchia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 29 (1), s. 88–102, 2009. DOI: 10.1671/039.029.0129. (ang.).
- ↑ a b c Paul C. Sereno, Hans C. E. Larsson. Cretaceous crocodyliforms from the Sahara. „ZooKeys”. 28, s. 1–143, 2009. DOI: 10.3897/zookeys.28.325. (ang.).
- ↑ Jeremy E. Martin, Márton Rabi, Zoltán Csiki. Survival of Theriosuchus (Mesoeucrocodylia: Atoposauridae) in a Late Cretaceous archipelago: a new species from the Maastrichtian of Romania. „Naturwissenschaften”, 2010. DOI: 10.1007/s00114-010-0702-y. (ang.).
- ↑ Ronald S. Tykoski, Timothy B. Rowe, Richard A. Ketcham, Matthew W. Colbert. Calsoyasuchus valliceps, a new crocodyliform from the Early Jurassic Kayenta Formation of Arizona. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 22 (3), s. 593–611, 2002. DOI: 10.1671/0272-4634(2002)022%5B0593:CVANCF%5D2.0.CO;2. (ang.).
_2006-09-19.JPG)