Ornithopsis: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
lit. |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
Choć znany jest tylko jeden kręg ''O. hulkei'', Blows (1995), Upchurch, Barrett i Dodson (2004) oraz Mannion (2010) uznali, że gatunek ten ma cechy diagnostyczne uzasadniające uznanie go za ważny<ref name=blows1995 /><ref name=upchurchetalsauropoda /><ref name=bothriospondylus />; natomiast Naish i Martill (2007) wątpili, czy jego kręg rzeczywiście ma cechy diagnostyczne odróżniające go od innych zauropodów i podkreślili konieczność dalszych badań dla stwierdzenia, czy ''O. hulkei'' jest ważnym gatunkiem<ref name=naishimartill2007 />. Upchurch, Mannion i Barrett (2011) wyróżnili dwie autapomorfie ''O. hulkei'' – trzon kręgu będącego okazem holotypowym ma wysokość większą od szerokości, a na jego powierzchni wentralnej (dolnej) znajduje się wydatny grzebień kostny; ich zdaniem najprawdopodobniej są to faktyczne cechy budowy kręgu, a nie rezultaty jego uszkodzenia po śmierci zwierzęcia. Na tej podstawie skłaniają się oni do uznania ''O. hulkei'' za ważny takson<ref name=Wealden>{{Cytuj książkę |autor r=Paul Upchurch, Philip D. Mannion i Paul M. Barrett |rozdział=Sauropod dinosaurs |nazwisko=Batten (red.) |imię=David J. |tytuł=English Wealden fossils |wydawca=The Palaeontological Association |miejsce=Londyn |rok=2011 |strony=476–525 |isbn=978-1-4443-6711-9}}</ref>. Blows (1995) zaliczył ''O. hulkei'' do [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[brachiozaury|Brachiosauridae]]<ref name=blows1995 />; Upchurch, Barrett i Dodson (2004), Mannion (2010) oraz Upchurch, Mannion i Barrett (2011) ograniczyli się do zaliczenia go do [[klad]]u [[Titanosauriformes]]<ref name=upchurchetalsauropoda /><ref name=bothriospondylus /><ref name=Wealden />. |
Choć znany jest tylko jeden kręg ''O. hulkei'', Blows (1995), Upchurch, Barrett i Dodson (2004) oraz Mannion (2010) uznali, że gatunek ten ma cechy diagnostyczne uzasadniające uznanie go za ważny<ref name=blows1995 /><ref name=upchurchetalsauropoda /><ref name=bothriospondylus />; natomiast Naish i Martill (2007) wątpili, czy jego kręg rzeczywiście ma cechy diagnostyczne odróżniające go od innych zauropodów i podkreślili konieczność dalszych badań dla stwierdzenia, czy ''O. hulkei'' jest ważnym gatunkiem<ref name=naishimartill2007 />. Upchurch, Mannion i Barrett (2011) wyróżnili dwie autapomorfie ''O. hulkei'' – trzon kręgu będącego okazem holotypowym ma wysokość większą od szerokości, a na jego powierzchni wentralnej (dolnej) znajduje się wydatny grzebień kostny; ich zdaniem najprawdopodobniej są to faktyczne cechy budowy kręgu, a nie rezultaty jego uszkodzenia po śmierci zwierzęcia. Na tej podstawie skłaniają się oni do uznania ''O. hulkei'' za ważny takson<ref name=Wealden>{{Cytuj książkę |autor r=Paul Upchurch, Philip D. Mannion i Paul M. Barrett |rozdział=Sauropod dinosaurs |nazwisko=Batten (red.) |imię=David J. |tytuł=English Wealden fossils |wydawca=The Palaeontological Association |miejsce=Londyn |rok=2011 |strony=476–525 |isbn=978-1-4443-6711-9}}</ref>. Blows (1995) zaliczył ''O. hulkei'' do [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[brachiozaury|Brachiosauridae]]<ref name=blows1995 />; Upchurch, Barrett i Dodson (2004), Mannion (2010) oraz Upchurch, Mannion i Barrett (2011) ograniczyli się do zaliczenia go do [[klad]]u [[Titanosauriformes]]<ref name=upchurchetalsauropoda /><ref name=bothriospondylus /><ref name=Wealden />. |
||
Na podstawie nielicznych skamieniałości opisano kilka innych gatunków ''Ornithopsis'': [[jura środkowa|środkowojurajskiego]] ([[kelowej]]) ''O. leedsi'' z Cambridgeshire, [[jura późna|późnojurajskiego]] ([[kimeryd]]) ''O. greppini'' ze [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i wczesnokredowego ''O. eucamerotus'' z angielskiej formacji Wessex. Nie ma dowodów, że gatunki te rzeczywiście należą do rodzaju ''Ornithopsis''; Upchurch, Barrett i Dodson (2004) uznali je za ''nomina dubia'' i ograniczyli się do sklasyfikowania ich jako zauropody o niepewnej pozycji filogenetycznej<ref name=upchurchetalsauropoda />. Upchurch i Martin (2003) uznali za prawdopodobną przynależność ''O. leedsi'' do Brachiosauridae<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Upchurch |imię=Paul |nazwisko2=Martin |imię2=John |tytuł=The anatomy and taxonomy of <em>Cetiosaurus</em> (Saurischia, Sauropoda) from the Middle Jurassic of England |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=23 |wydanie=71 |strony=208–231 |rok=2003 |url=http://dx.doi.org/10.1671/0272-4634(2003)23%5B208:TAATOC%5D2.0.CO;2 |język=en}}</ref>; |
Na podstawie nielicznych skamieniałości opisano kilka innych gatunków ''Ornithopsis'': [[jura środkowa|środkowojurajskiego]] ([[kelowej]]) ''O. leedsi'' z Cambridgeshire, [[jura późna|późnojurajskiego]] ([[kimeryd]]) ''O. greppini'' ze [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i wczesnokredowego ''O. eucamerotus'' z angielskiej formacji Wessex. Nie ma dowodów, że gatunki te rzeczywiście należą do rodzaju ''Ornithopsis''; Upchurch, Barrett i Dodson (2004) uznali je za ''nomina dubia'' i ograniczyli się do sklasyfikowania ich jako zauropody o niepewnej pozycji filogenetycznej<ref name=upchurchetalsauropoda />. Upchurch i Martin (2003) uznali za prawdopodobną przynależność ''O. leedsi'' do Brachiosauridae<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Upchurch |imię=Paul |nazwisko2=Martin |imię2=John |tytuł=The anatomy and taxonomy of <em>Cetiosaurus</em> (Saurischia, Sauropoda) from the Middle Jurassic of England |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=23 |wydanie=71 |strony=208–231 |rok=2003 |url=http://dx.doi.org/10.1671/0272-4634(2003)23%5B208:TAATOC%5D2.0.CO;2 |język=en}}</ref>; Naish i Martill (2007) oraz Upchurch, Mannion i Barrett (2011) uznali ''O. eucamerotus'' za pozbawionego cech diagnostycznych przedstawiciela Titanosauriformes<ref name=naishimartill2007 /><ref name=Wealden />, zaś Schwarz i współpracownicy (2020) ustanowili ''O. greppini'' gatunkiem typowym odrębnego rodzaju ''[[Amanzia]]''<ref>{{Cytuj |autor=Daniela Schwarz, Philip D. Mannion, Oliver Wings i Christian A. Meyer |tytuł=Re-description of the sauropod dinosaur ''Amanzia ("Ornithopsis/Cetiosauriscus") greppini'' n. gen. and other vertebrate remains from the Kimmeridgian (Late Jurassic) Reuchenette Formation of Moutier, Switzerland |czasopismo=Swiss Journal of Geosciences |wolumin=113 |numer=1 |s=2 |data=2020 |doi=10.1186/s00015-020-00355-5 |język=en}}</ref>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Wersja z 18:39, 25 lut 2020
| Ornithopsis | |||
| Seeley, 1870 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | Macronaria | ||
| (bez rangi) | Titanosauriformes | ||
| Rodzaj |
Ornithopsis | ||
| Gatunki | |||
| |||
Ornithopsis – rodzaj zauropoda o niepewnej pozycji filogenetycznej, żyjącego we wczesnej kredzie (barrem) na terenach dzisiejszej Europy. Gatunkiem typowym jest O. hulkei, opisany przez Harry’ego Seeleya w 1870 roku; Seeley błędnie sklasyfikował O. hulkei jako formę pośrednią między pterozaurami a ptakami. Lektotypem jest pojedynczy niekompletny kręg grzbietowy odkryty w osadach formacji Wessex na wyspie Wight (Anglia), oznaczony NHMUK 28632; Seeley przypisał też O. hulkei kręg grzbietowy oznaczony NHMUK R2239, odkryty w osadach z późnego berriasu lub z walanżynu w Sussex. Blows (1995) stwierdził jednak, że nie ma dowodów na przynależność obu tych kręgów do zwierząt tego samego gatunku[1]. Richard Owen (1875) zaliczył kręgi do dwóch różnych gatunków: NHMUK R2239 uczynił holotypem gatunku Bothriospondylus elongatus, zaś NHMUK 28632 uznał za należący do przedstawiciela gatunku Bothriospondylus magnus. Mannion (2010), dokonując rewizji rodzaju Bothriospondylus, zwrócił uwagę, że jeśli Ornithopsis i Bothriospondylus to ten sam rodzaj, prawidłową jego nazwą byłaby właśnie nazwa Ornithopsis, starsza o pięć lat od Bothriospondylus; Mannion nie znalazł jednak podstaw do zsynonimizowania tych rodzajów i ograniczył się do uznania B. magnus za młodszy synonim O. hulkei[2]. Upchurch, Barrett i Dodson (2004), Naish i Martill (2007) oraz Mannion (2010) uznali B. elongatus za nomen dubium[3][4][2]; Upchurch, Barrett i Dodson ograniczyli się do sklasyfikowania B. elongatus jako zauropoda o niepewnej pozycji filogenetycznej[3].
Choć znany jest tylko jeden kręg O. hulkei, Blows (1995), Upchurch, Barrett i Dodson (2004) oraz Mannion (2010) uznali, że gatunek ten ma cechy diagnostyczne uzasadniające uznanie go za ważny[1][3][2]; natomiast Naish i Martill (2007) wątpili, czy jego kręg rzeczywiście ma cechy diagnostyczne odróżniające go od innych zauropodów i podkreślili konieczność dalszych badań dla stwierdzenia, czy O. hulkei jest ważnym gatunkiem[4]. Upchurch, Mannion i Barrett (2011) wyróżnili dwie autapomorfie O. hulkei – trzon kręgu będącego okazem holotypowym ma wysokość większą od szerokości, a na jego powierzchni wentralnej (dolnej) znajduje się wydatny grzebień kostny; ich zdaniem najprawdopodobniej są to faktyczne cechy budowy kręgu, a nie rezultaty jego uszkodzenia po śmierci zwierzęcia. Na tej podstawie skłaniają się oni do uznania O. hulkei za ważny takson[5]. Blows (1995) zaliczył O. hulkei do rodziny Brachiosauridae[1]; Upchurch, Barrett i Dodson (2004), Mannion (2010) oraz Upchurch, Mannion i Barrett (2011) ograniczyli się do zaliczenia go do kladu Titanosauriformes[3][2][5].
Na podstawie nielicznych skamieniałości opisano kilka innych gatunków Ornithopsis: środkowojurajskiego (kelowej) O. leedsi z Cambridgeshire, późnojurajskiego (kimeryd) O. greppini ze Szwajcarii i wczesnokredowego O. eucamerotus z angielskiej formacji Wessex. Nie ma dowodów, że gatunki te rzeczywiście należą do rodzaju Ornithopsis; Upchurch, Barrett i Dodson (2004) uznali je za nomina dubia i ograniczyli się do sklasyfikowania ich jako zauropody o niepewnej pozycji filogenetycznej[3]. Upchurch i Martin (2003) uznali za prawdopodobną przynależność O. leedsi do Brachiosauridae[6]; Naish i Martill (2007) oraz Upchurch, Mannion i Barrett (2011) uznali O. eucamerotus za pozbawionego cech diagnostycznych przedstawiciela Titanosauriformes[4][5], zaś Schwarz i współpracownicy (2020) ustanowili O. greppini gatunkiem typowym odrębnego rodzaju Amanzia[7].
Przypisy
- ↑ a b c William T. Blows. The Early Cretaceous sauropod dinosaurs Ornithopsis and Eucamerotus from the Isle of Wight, England. „Palaeontology”. 38, s. 187–197, 1995. (ang.).
- ↑ a b c d Philip D. Mannion. A revision of the sauropod dinosaur genus 'Bothriospondylus' with a redescription of the type material of the Middle Jurassic form 'B. madagascariensis'. „Palaeontology”. 53 (2), s. 277–296, 2010. DOI: 10.1111/j.1475-4983.2009.00919.x. (ang.).
- ↑ a b c d e Paul Upchurch, Paul Barrett, Peter Dodson: Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 259–322. ISBN 0-520-24209-2.
- ↑ a b c Darren Naish, David M. Martill. Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia. „Journal of the Geological Society”. 164, s. 493–510, 2007. DOI: 10.1144/0016-76492006-032. (ang.).
- ↑ a b c Paul Upchurch, Philip D. Mannion i Paul M. Barrett: Sauropod dinosaurs. W: David J. Batten (red.): English Wealden fossils. Londyn: The Palaeontological Association, 2011, s. 476–525. ISBN 978-1-4443-6711-9.
- ↑ Paul Upchurch, John Martin. The anatomy and taxonomy of Cetiosaurus (Saurischia, Sauropoda) from the Middle Jurassic of England. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 23 (71), s. 208–231, 2003. (ang.).
- ↑ Daniela Schwarz, Philip D. Mannion, Oliver Wings i Christian A. Meyer, Re-description of the sauropod dinosaur ''Amanzia ("Ornithopsis/Cetiosauriscus") greppini'' n. gen. and other vertebrate remains from the Kimmeridgian (Late Jurassic) Reuchenette Formation of Moutier, Switzerland, „Swiss Journal of Geosciences”, 113 (1), 2020, s. 2, DOI: 10.1186/s00015-020-00355-5 (ang.).
Linki zewnętrzne
- Darren Naish: Sauropod pneumaticity, the early years. Sauropod Vertebra Picture of the Week, 19 maja 2008. [dostęp 19 września 2010]. (ang.).