Szczepienie ochronne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Czyz1 (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
58 092 edycje
zbędne
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
integracja sekcji "Fakty dotyczące szczepień" z hasła Ruch antyszczepionkowy
Linia 1: Linia 1:
'''Szczepienie ochronne''' – podanie [[Szczepionka|szczepionki]] przeciw [[Choroby zakaźne|chorobie zakaźnej]] w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej [[Choroba|chorobie]]<ref>Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ({{Dziennik Ustaw|2020|1845}}).</ref>.
'''Szczepienie ochronne''' – podanie [[Szczepionka|szczepionki]] przeciw [[Choroby zakaźne|chorobie zakaźnej]] w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej [[Choroba|chorobie]]<ref>Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi ({{Dziennik Ustaw|2020|1845}}).</ref>.

== Fakty dotyczące szczepień ==

# Dzięki szczepieniom przeprowadzono prawie całkowitą [[Eradykacja|eradykację]] wirusa [[Choroba Heinego-Medina|polio]]<ref name="Sutter">{{Cytuj książkę|tytuł=Mass Vaccination: Global Aspects – Progress and Obstacles|inni=Stanley A. Plotkin (red.)|wydawca=Springer|data=2006|seria=Current Topics in Microbiology and Immunology, wolumin 304|strony=195–220|isbn=978-3-540-36583-9|rozdział=Mass Vaccination Campaigns for Polio Eradication: An Essential Strategy for Success|autor r=R.W. Sutter, C. Maher|doi=10.1007/3-540-36583-4_11}}</ref>, [[Ospa prawdziwa|ospy prawdziwej]]<ref name="WHO">{{Cytuj stronę|url=http://www.who.int/mediacentre/news/notes/2010/smallpox_20100517/en/index.html|tytuł=Statue commemorates smallpox eradication|nazwisko=|imię=|opublikowany=WHO|data=2010-05-17|data dostępu=2014-11-12}}</ref> czy ''[[Haemophilus influenzae]]''<ref name="MMWR">{{Cytuj pismo|tytuł=Progress Toward Elimination of Haemophilus influenzae Type b Invasive Disease Among Infants and Children – United States, 1998–2000|url=http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5111a4.htm|czasopismo=Morbidity and Mortality Weekly Report|wolumin=51|wydanie=11|strony=234–237|data=2002|wydawca=Centers for Disease Control and Prevention|data dostępu=2019-04-01}}</ref>. Dane z biuletynów statystycznych Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia oraz informacje o historii szczepień przeciwko [[Krztusiec|krztuścowi]] w Polsce pokazują, że po wprowadzeniu obowiązkowych szczepień zachorowalność na tę chorobę spadła w latach 60/70. i pod koniec lat 80. osiągnęła tysiąckrotnie niższy poziom niż bezpośrednio przed wprowadzeniem szczepień (rok 1960 – w którym wprowadzono szczepienia obowiązkowe). Od początku lat 90. notuje się stopniowy wzrost zachorowalności, lecz przypisuje się go powstaniu na przestrzeni lat zróżnicowania pomiędzy szczepami ''Bordetella pertussis'' występującymi w naturze a użytymi do produkcji szczepionek<ref name="autonazwa1">„Przewodnik Lekarza” – „Krztusiec w Polsce. Epidemiologia i zapobieganie” z marca 2002.</ref><ref>{{cytuj |tytuł = Biuletyn statystyczny |opublikowany = Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia |url = https://web.archive.org/web/20090225072136/http://www.csioz.gov.pl/biuletyn.htm}}</ref>. Również 5-milionowy spadek zgonów niemowląt to skutek m.in. rozpowszechnienia szczepień<ref>{{Cytuj |autor = Andre Viollaz |tytuł = Africa, South Asia lag in boost to global child health |data = 2012-09-13 |data dostępu = 2019-04-01 |opublikowany = medicalxpress.com |url = https://medicalxpress.com/news/2012-09-africa-south-asia-lag-boost.html}}</ref>.
# Przed wprowadzeniem obowiązkowych szczepień przeciwko krztuścowi w Polsce umierało 1000–1500 osób rocznie – głównie dzieci w wieku do 4 lat. W latach 70. liczba ta spadła do 10<ref name="autonazwa1" />. Ostatni zgon z powodu krztuśca odnotowano w Polsce w 1991 roku. W 2010 roku w Kalifornii zmarło przeszło 9 osób. Jednocześnie zmieniła się struktura wiekowa chorujących – na krztusiec przestały zapadać małe dzieci, u których powikłania po tej chorobie są znacznie poważniejsze. Z drugiej strony, wiele badań nie znalazło związku między zgonami a szczepieniami przeciwko krztuścowi. Wszelkie zanotowane zgony miały miejsce później niż 7 dni po szczepieniu i prawdopodobnie miały inne przyczyny<ref name="Mik">{{Cytuj |autor = Ewa Mik, Maria Mrozińska |tytuł = Profilaktyka krztuśca – bezpieczeństwo szczepionek |czasopismo = Przewodnik Lekarza |data = 2003 |data dostępu = 2019-04-01 |wolumin = 6 |numer = 7/8 |s = 116–120 |url = https://www.termedia.pl/Profilaktyka-krztusca-bezpieczenstwo-szczepionek,8,1076,0,1.html |dostęp = z}}</ref>.
# Obecnie producenci szczepionek starają się eliminować wszelkie potencjalnie problematyczne substancje pomocnicze, takie jak m.in. tiomersal. W 1999 roku [[Centers for Disease Control and Prevention]] i [[Amerykańska Akademia Pediatrów]] wystąpiły do producentów szczepionek o maksymalne wyeliminowanie związków rtęci, mimo że nie ma żadnych dowodów ich szkodliwości w ilościach stosowanych w szczepionkach<ref>{{Cytuj |tytuł = Thimerosal in Flu Vaccine &#124; Seasonal Influenza (Flu) &#124; CDC<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu = 2017-11-24 |opublikowany = www.cdc.gov |url = http://www.cdc.gov/flu/protect/vaccine/thimerosal.htm#safe |język = en}}</ref>. Co więcej, badania epidemiologiczne wykazały, że wycofanie tiomersalu ze szczepionek w różnych krajach nie spowodowało obniżenia częstotliwości autyzmu w późniejszych latach<ref name="Gerber">{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|nazwisko=Gerber|imię=J.S.|tytuł=Vaccines and autism: a tale of shifting hypotheses|czasopismo=Clin Infect Dis|wolumin=48|numer=4|strony=456–461|rok=2009|imię2=P.A.|nazwisko2=Offit|doi=10.1086/596476|pmid=19128068}}</ref>. Dokładne długoterminowe badania również wykazały brak związku pomiędzy szczepieniami a autyzmem<ref name="Halsey-2001">{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|nazwisko=Halsey|imię=N.A.|tytuł=Measles-mumps-rubella vaccine and autistic spectrum disorder: report from the New Challenges in Childhood Immunizations Conference convened in Oak Brook, Illinois, June 12-13, 2000|czasopismo=Pediatrics|wolumin=107|numer=5|strony=E84|rok=2001|imię2=S.L.|nazwisko2=Hyman|doi=10.1542/peds.107.5.e84|pmid=11331734}}</ref><ref name="DeStefano-2004">{{Cytuj pismo|nazwisko=DeStefano|imię=F.|tytuł=MMR vaccine and autism: an update of the scientific evidence|czasopismo=Expert Rev Vaccines|wolumin=3|numer=1|strony=19–22|rok=2004|imię2=W.W.|nazwisko2=Thompson|doi=10.1586/14760584.3.1.19|pmid=14761240}}</ref><ref name="Fombonne-2001">{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|nazwisko=Fombonne|imię=E.|tytuł=No evidence for a new variant of measles-mumps-rubella-induced autism|czasopismo=Pediatrics|wolumin=108|numer=4|strony=E58|rok=2001|imię2=S.|nazwisko2=Chakrabarti|doi=10.1542/peds.108.4.e58|pmid=11581466}}</ref><ref name="Miller-2003">{{Cytuj pismo|nazwisko=Miller|imię=E.|tytuł=Measles-mumps-rubella vaccine and the development of autism|czasopismo=Semin Pediatr Infect Dis|wolumin=14|numer=3|strony=199–206|rok=2003|doi=10.1016/S1045-1870(03)00034-7|pmid=12913832}}</ref><ref name="Taylor-2002">{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|nazwisko=Taylor|imię=B.|tytuł=Measles, mumps, and rubella vaccination and bowel problems or developmental regression in children with autism: population study|czasopismo=BMJ|wolumin=324|numer=7334|strony=393–396|rok=2002|imię2=E.|imię3=R.|imię4=N.|imię5=A.|nazwisko2=Miller|nazwisko3=Lingam|nazwisko4=Andrews|nazwisko5=Simmons|doi=10.1016/S1045-1870(03)00034-7|pmid=11850369|pmc=65532}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Anders Hviid, Jørgen Vinsløv Hansen, Morten Frisch, Mads Melbye |tytuł = Measles, Mumps, Rubella Vaccination and Autism |czasopismo = Annals of Internal Medicine |data = 2019 |doi = 10.7326/M18-2101 |pmid = 30831578 |język = en |dostęp = o}}</ref>. Oprócz szczepionek [[DTP (szczepionka)|DTP]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika DTP – Szczepionka błoniczo-tężcowo-krztuścowa adsorbowana |data dostępu = 2019-04-06 |opublikowany = www.biomed.pl |url = https://www.biomed.pl/wp-content/uploads/2018/02/dtp_ulotka.pdf |język = pl}}</ref> i niektórych przeciwko grypie (i to tylko tych rozprowadzanych w fiolkach do wielokrotnego użycia), tiomersal nie jest stosowany w Polsce<sup>[[wikipedia:Weryfikowalność|potrzebne źródło]]</sup>. Argumentację przeciw szczepionkom rozpoczął w 1998 roku [[Andrew Wakefield]] w artykule w [[The Lancet]], jednak w 2010 roku przyznał się, że wnioski artykułu nie były spójne z danymi, z powodu wykrytych nieprawidłowości metodologicznych<ref>{{Cytuj pismo|autor=The Editors of The Lancet|tytuł=Retraction–Ileal-lymphoid-nodular hyperplasia, non-specific colitis, and pervasive developmental disorder in children|czasopismo=Lancet|wolumin=375|numer=9713|strony=445|rok=2010|doi=10.1016/S0140-6736(10)60175-4|pmid=20137807}}</ref>.
# Badania epidemiologiczne potwierdziły, że w warunkach epidemii cholery uzasadnione jest podawanie szczepionki doustnej przeciw cholerze<ref name="pape">{{otwarty dostęp}} {{Cytuj pismo|autor=Jean William Pape, Vanessa Rouzier|tytuł=Embracing Oral Cholera Vaccine – The Shifting Response to Cholera|czasopismo=The New England Journal of Medicine|wolumin=370|strony=2067–2069|data=2014|doi=10.1056/NEJMp1402837|pmid=24869720}}</ref>.
# 15 października 1999 roku [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] wycofało w Stanach Zjednoczonych partię szczepionki przeciwko [[Rotawirusy|rotawirusom]] z powodu podejrzenia o wywoływanie [[Wgłobienie|wgłobienia jelita]]<ref name="Tripedia">{{Cytuj |tytuł = Firm Initiated Recall of Diphtheria and Tetanus Toxoids and Acellular Pertussis Vaccine Adsorbed |data = 1999-01-27 |data dostępu = 2017-09-22 |opublikowany = FDA |url = https://web.archive.org/web/20081006130111/http://www.fda.gov/cber/recalls/condtap012799.htm |język = en}}</ref>. W Polsce natomiast (przykładowo) decyzją Głównego Inspektora Farmaceutycznego Nr ''49/WS/2007'' wycofano dwie serie szczepionki EUVAX B z powodu zastrzeżeń co do ich jakości. Obydwie decyzje wydane zostały jedynie na podstawie podejrzeń i bez wykazanej naukowo szkodliwości, a jedynie zgodnie z zasadą, że ostrożność w takich przypadkach jest najważniejsza. Zdaniem zwolenników szczepień wykazuje to, że szczepionki i reakcje na szczepienia są pod należytą kontrolą państwową<ref name="GIF">{{Cytuj stronę|url=https://www.gif.gov.pl/download/1/175/repgifpdf-yWSWS_2007-03-27-049.pdf|tytuł=Decyzja Nr 49/WS/2007 Głównego Inspektora Farmaceutycznego o wycofaniu dwóch serii rekombinowanej szczepionki przeciw WZW typu „B” EUVAX B na terenie całej Polski|data=2007-03-27|opublikowany=gif.gov.pl|data dostępu=2017-09-22}}</ref>.
# Fałszywe szczepienia były wykorzystywane przez nazistów do masowego skrytobójstwa w ramach [[Akcja T4]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The Hadamar Trial. Trial of Alfons Klein and Six Others. United Nations War Crimes Commission, 1947 |data = |data dostępu = 2020-02-26 |opublikowany = phdn.org |url = https://phdn.org/archives/www.ess.uwe.ac.uk/WCC/hadamar.htm}}</ref>.



== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 11:55, 16 paź 2021

Szczepienie ochronne – podanie szczepionki przeciw chorobie zakaźnej w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej chorobie[1].

Fakty dotyczące szczepień

  1. Dzięki szczepieniom przeprowadzono prawie całkowitą eradykację wirusa polio[2], ospy prawdziwej[3] czy Haemophilus influenzae[4]. Dane z biuletynów statystycznych Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia oraz informacje o historii szczepień przeciwko krztuścowi w Polsce pokazują, że po wprowadzeniu obowiązkowych szczepień zachorowalność na tę chorobę spadła w latach 60/70. i pod koniec lat 80. osiągnęła tysiąckrotnie niższy poziom niż bezpośrednio przed wprowadzeniem szczepień (rok 1960 – w którym wprowadzono szczepienia obowiązkowe). Od początku lat 90. notuje się stopniowy wzrost zachorowalności, lecz przypisuje się go powstaniu na przestrzeni lat zróżnicowania pomiędzy szczepami Bordetella pertussis występującymi w naturze a użytymi do produkcji szczepionek[5][6]. Również 5-milionowy spadek zgonów niemowląt to skutek m.in. rozpowszechnienia szczepień[7].
  2. Przed wprowadzeniem obowiązkowych szczepień przeciwko krztuścowi w Polsce umierało 1000–1500 osób rocznie – głównie dzieci w wieku do 4 lat. W latach 70. liczba ta spadła do 10[5]. Ostatni zgon z powodu krztuśca odnotowano w Polsce w 1991 roku. W 2010 roku w Kalifornii zmarło przeszło 9 osób. Jednocześnie zmieniła się struktura wiekowa chorujących – na krztusiec przestały zapadać małe dzieci, u których powikłania po tej chorobie są znacznie poważniejsze. Z drugiej strony, wiele badań nie znalazło związku między zgonami a szczepieniami przeciwko krztuścowi. Wszelkie zanotowane zgony miały miejsce później niż 7 dni po szczepieniu i prawdopodobnie miały inne przyczyny[8].
  3. Obecnie producenci szczepionek starają się eliminować wszelkie potencjalnie problematyczne substancje pomocnicze, takie jak m.in. tiomersal. W 1999 roku Centers for Disease Control and Prevention i Amerykańska Akademia Pediatrów wystąpiły do producentów szczepionek o maksymalne wyeliminowanie związków rtęci, mimo że nie ma żadnych dowodów ich szkodliwości w ilościach stosowanych w szczepionkach[9]. Co więcej, badania epidemiologiczne wykazały, że wycofanie tiomersalu ze szczepionek w różnych krajach nie spowodowało obniżenia częstotliwości autyzmu w późniejszych latach[10]. Dokładne długoterminowe badania również wykazały brak związku pomiędzy szczepieniami a autyzmem[11][12][13][14][15][16]. Oprócz szczepionek DTP[17] i niektórych przeciwko grypie (i to tylko tych rozprowadzanych w fiolkach do wielokrotnego użycia), tiomersal nie jest stosowany w Polscepotrzebne źródło. Argumentację przeciw szczepionkom rozpoczął w 1998 roku Andrew Wakefield w artykule w The Lancet, jednak w 2010 roku przyznał się, że wnioski artykułu nie były spójne z danymi, z powodu wykrytych nieprawidłowości metodologicznych[18].
  4. Badania epidemiologiczne potwierdziły, że w warunkach epidemii cholery uzasadnione jest podawanie szczepionki doustnej przeciw cholerze[19].
  5. 15 października 1999 roku FDA wycofało w Stanach Zjednoczonych partię szczepionki przeciwko rotawirusom z powodu podejrzenia o wywoływanie wgłobienia jelita[20]. W Polsce natomiast (przykładowo) decyzją Głównego Inspektora Farmaceutycznego Nr 49/WS/2007 wycofano dwie serie szczepionki EUVAX B z powodu zastrzeżeń co do ich jakości. Obydwie decyzje wydane zostały jedynie na podstawie podejrzeń i bez wykazanej naukowo szkodliwości, a jedynie zgodnie z zasadą, że ostrożność w takich przypadkach jest najważniejsza. Zdaniem zwolenników szczepień wykazuje to, że szczepionki i reakcje na szczepienia są pod należytą kontrolą państwową[21].
  6. Fałszywe szczepienia były wykorzystywane przez nazistów do masowego skrytobójstwa w ramach Akcja T4[22].


Przypisy

  1. ↑ Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2020 r. poz. 1845).
  2. ↑ R.W. Sutter, C. Maher: Mass Vaccination Campaigns for Polio Eradication: An Essential Strategy for Success. W: Mass Vaccination: Global Aspects – Progress and Obstacles. Stanley A. Plotkin (red.). Springer, 2006, s. 195–220, seria: Current Topics in Microbiology and Immunology, wolumin 304. DOI: 10.1007/3-540-36583-4_11. ISBN 978-3-540-36583-9.
  3. ↑ Statue commemorates smallpox eradication. WHO, 2010-05-17. [dostęp 2014-11-12].
  4. ↑ Progress Toward Elimination of Haemophilus influenzae Type b Invasive Disease Among Infants and Children – United States, 1998–2000. „Morbidity and Mortality Weekly Report”. 51 (11), s. 234–237, 2002. Centers for Disease Control and Prevention. [dostęp 2019-04-01]. 
  5. ↑ a b „Przewodnik Lekarza” – „Krztusiec w Polsce. Epidemiologia i zapobieganie” z marca 2002.
  6. ↑ Biuletyn statystyczny [online], Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia [zarchiwizowane z adresu 2009-02-25].
  7. ↑ Andre Viollaz, Africa, South Asia lag in boost to global child health [online], medicalxpress.com, 13 września 2012 [dostęp 2019-04-01].
  8. ↑ Ewa Mik, Maria Mrozińska, Profilaktyka krztuśca – bezpieczeństwo szczepionek, „Przewodnik Lekarza”, 6 (7/8), 2003, s. 116–120 [dostęp 2019-04-01].
  9. ↑ Thimerosal in Flu Vaccine | Seasonal Influenza (Flu) | CDC [online], www.cdc.gov [dostęp 2017-11-24] (ang.).
  10. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać J.S. Gerber, P.A. Offit. Vaccines and autism: a tale of shifting hypotheses. „Clin Infect Dis”. 48 (4), s. 456–461, 2009. DOI: 10.1086/596476. PMID: 19128068. 
  11. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać N.A. Halsey, S.L. Hyman. Measles-mumps-rubella vaccine and autistic spectrum disorder: report from the New Challenges in Childhood Immunizations Conference convened in Oak Brook, Illinois, June 12-13, 2000. „Pediatrics”. 107 (5), s. E84, 2001. DOI: 10.1542/peds.107.5.e84. PMID: 11331734. 
  12. ↑ F. DeStefano, W.W. Thompson. MMR vaccine and autism: an update of the scientific evidence. „Expert Rev Vaccines”. 3 (1), s. 19–22, 2004. DOI: 10.1586/14760584.3.1.19. PMID: 14761240. 
  13. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać E. Fombonne, S. Chakrabarti. No evidence for a new variant of measles-mumps-rubella-induced autism. „Pediatrics”. 108 (4), s. E58, 2001. DOI: 10.1542/peds.108.4.e58. PMID: 11581466. 
  14. ↑ E. Miller. Measles-mumps-rubella vaccine and the development of autism. „Semin Pediatr Infect Dis”. 14 (3), s. 199–206, 2003. DOI: 10.1016/S1045-1870(03)00034-7. PMID: 12913832. 
  15. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać B. Taylor, E. Miller, R. Lingam, N. Andrews i inni. Measles, mumps, and rubella vaccination and bowel problems or developmental regression in children with autism: population study. „BMJ”. 324 (7334), s. 393–396, 2002. DOI: 10.1016/S1045-1870(03)00034-7. PMID: 11850369. PMCID: PMC65532. 
  16. ↑ Anders Hviid i inni, Measles, Mumps, Rubella Vaccination and Autism, „Annals of Internal Medicine”, 2019, DOI: 10.7326/M18-2101, PMID: 30831578 (ang.).
  17. ↑ Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika DTP – Szczepionka błoniczo-tężcowo-krztuścowa adsorbowana [online], www.biomed.pl [dostęp 2019-04-06] (pol.).
  18. ↑ The Editors of The Lancet. Retraction–Ileal-lymphoid-nodular hyperplasia, non-specific colitis, and pervasive developmental disorder in children. „Lancet”. 375 (9713), s. 445, 2010. DOI: 10.1016/S0140-6736(10)60175-4. PMID: 20137807. 
  19. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Jean William Pape, Vanessa Rouzier. Embracing Oral Cholera Vaccine – The Shifting Response to Cholera. „The New England Journal of Medicine”. 370, s. 2067–2069, 2014. DOI: 10.1056/NEJMp1402837. PMID: 24869720. 
  20. ↑ Firm Initiated Recall of Diphtheria and Tetanus Toxoids and Acellular Pertussis Vaccine Adsorbed [online], FDA, 27 stycznia 1999 [dostęp 2017-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2008-10-06] (ang.).
  21. ↑ Decyzja Nr 49/WS/2007 Głównego Inspektora Farmaceutycznego o wycofaniu dwóch serii rekombinowanej szczepionki przeciw WZW typu „B” EUVAX B na terenie całej Polski. gif.gov.pl, 2007-03-27. [dostęp 2017-09-22].
  22. ↑ The Hadamar Trial. Trial of Alfons Klein and Six Others. United Nations War Crimes Commission, 1947 [online], phdn.org [dostęp 2020-02-26].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szczepienie_ochronne&oldid=64811525”