Ziemia Marii Byrd: Różnice pomiędzy wersjami

Ziemia Marii Byrd
*Marie Byrd Land*
	; Perry Range na Ziemi Marii Byrd
Terytorium	Antarktyka
Wysokość	800–2000
Wydarzenia historyczne	Odkrycia i badania Antarktyki
Rodzaj obiektu	część Antarktydy Zachodniej
	Położenie na mapie Antarktyki Ziemia Marii Byrd
	80°00′S 120°00′W/-80,000000 -120,000000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 12:06, 19 kwi 2022

Ziemia Marii Byrd^[1] (ang. Marie Byrd Land)^[1] – obszar w Antarktydzie Zachodniej, rozciągający się na wschód od Lodowca Szelfowego Rossa i Morza Rossa i na południe od Oceanu Południowego aż do linii między czołem Lodowca Szelfowego Rossa a Eights Coast na Ziemi Ellswortha. Największy obszar wulkanizmu podlodowcowego na Antarktydzie. W jego środkowej części znajduje się kryptodepresja Bentley Subglacial Trench (2555 m p.p.m.).

Nazwa

Nazwa obszaru upamiętnia żonę amerykańskiego badacza Antarktydy Richarda Byrda (1888–1957)^[2], który badał jego północno-zachodnią część w 1929 roku^[3].

Geografia

Ziemia Marii Byrd leży w Antarktydzie Zachodniej, rozciągając się na wschód od Lodowca Szelfowego Rossa i Morza Rossa i na południe od Oceanu Południowego aż do linii między czołem Lodowca Szelfowego Rossa a Eights Coast na Ziemi Ellswortha^[3].

Pokryty w całości lądolodem – West Antarctic Ice Sheet – wznosi się na 800–2000 m n.p.m.^[4] W jego części południowej leżą Góry Horlicka a w północnej Saunders Mountain i pasma Executive Committee Range^[5] i Flood Range^[4]. Na północy znajduje się także kilka szczytów górskich sięgających ponad 3300 m n.p.m.^[4]

Ziemia Marii Byrd jest największym obszarem wulkanizmu podlodowcowego na Antarktydzie^[6]. Leży tu 18 dużych i 30 mniejszych wulkanów, przeważnie pokrytych śniegiem i lądolodem^[7]. Więcej wulkanów może znajdować się ukrytych pod lodem^[7]. Najwyższym szczytem wulkanicznym jest Mount Sidley wznoszący się na wysokość 4181 m n.p.m.^[7]^[a] Badania lodu radarem wykazały, że ok. 2300 lat temu doszło tu do najprawdopodobniej największej erupcji na terenie Antarktydy na przestrzeni ostatnich 100 tys. lat – wybuch miał rozerwać pokrywę lodową i wyrzucić chmurę popiołu, który osiadł na obszarze 20 tys. km²^[8]. Przyjmuje się, że istnieje pięć aktywnych ośrodków wulkanicznych^[6]:

Mount Takahe (3400 m n.p.m.^[9])
Góra Berlina (3500 m n.p.m.) na zachodnim krańcu Flood Range^[10]
Mount Waesche (3290 m n.p.m.^[11])
być może Mount Kauffman (2365 m n.p.m.^[12])
być może Mount Sidley

Wybrzeże Ziemi Marii Byrd jest w większości permanentnie skute lodem, a przez co niedostępne od strony morza^[2]. Leżą tu m.in. wybrzeża: Wybrzeże Siple’a, Shirase Coast, Saunders Coast, Wybrzeże Rupperta i Wybrzeże Hobbsa^[5]. Do Wybrzeża Hobbsa przylega Lodowiec Szelfowy Getza^[5].

W części środkowej znajduje się Bentley Subglacial Trench^[2] – najniżej położony punkt pod pokrywą lodową (kryptodepresja) – 2555 m p.p.m.^[13] Obecność kryptodepresji przyczynia się do niestabilności lądolodu West Antarctic Ice Sheet, który przy wystarczająco silnym ocieplaniu klimatu mógłby się szybko rozpaść^[2].

W warstwach argilitowych niedaleko Mount Hartkopf znaleziono skamieniałości roślinne z okresu dewonu, m.in. Haplostigma irregularis i Drepanophycus schopfii^[14].

Historia

Ziemia Marie Byrd to jedyny obszar bez roszczeń terytorialnych

Obszar odkryty i opisany w 1929 roku przez amerykańskiego polarnika Richarda Evelyna Byrda, nazwany na cześć jego żony Marii^[3]. Przebadany i zmapowany w 1935 roku przez Paula A. Siple’a (1908–1968) podczas drugiej wyprawy antarktycznej Byrda^[4]. Kolejne badania przeprowadzono podczas amerykańskich ekspedycji w latach 1939–1941 i 1946–1947^[15].

W 1957 roku założono amerykańską stację badawczą Byrd^[15]. Na Ziemi Marii Byrd znajduje się także sezonowa rosyjska stacja Russkaja, która w latach 1980–1990 była stacją całoroczną^[16].

Polityka

W odróżnieniu od większości pozostałych obszarów Antarktydy, do Ziemi Marie Byrd nie rości sobie praw żadne państwo^[4].

Uwagi

↑ United States Gazetteer podaje, że wysokość Mount Sidley to 4285 m n.p.m., zob. SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Sidley ↓.

Przypisy

↑ ^a ^b KSNG 2006 ↓, s. 21.
↑ ^a ^b ^c ^d Riffenburgh 2007 ↓, s. 49.
↑ ^a ^b ^c SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Encyclopædia Britannica ↓.
↑ ^a ^b ^c Encyklopedia PWN ↓.
↑ ^a ^b Smellie i Edwards 2016 ↓, s. 22.
↑ ^a ^b ^c Liggett i inni 2015 ↓, s. 20.
↑ Liggett i inni 2015 ↓, s. 21.
↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Takahe ↓.
↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Berlin ↓.
↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Waesche ↓.
↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Kauffman ↓.
↑ KSNG 2006 ↓, s. 30.
↑ Stilwell i Long 2011 ↓, s. 80.
↑ ^a ^b Mills 2003 ↓, s. 406.
↑ Арктический и антарктический научно- исследовательский институт ↓.

Bibliografia

Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2022-04-19].
Арктический и антарктический научно- исследовательский институт: История. [w:] www.aari.ru/ [on-line]. [dostęp 2022-04-19]. (ros.).
Liggett, Daniela, Storey, Bryan, Cook, Yvonne, Meduna, Veronika: Exploring the Last Continent: An Introduction to Antarctica. Springer, 2015. ISBN 978-3-319-18947-5. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
Marie Byrd Land (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Marii Byrd, Ziemia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-04-19] .
Mills, William James: Exploring Polar Frontiers. ABC-CLIO, 2003. ISBN 978-1-57607-422-0. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
Mount Berlin (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Mount Kauffman (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Mount Sidley (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Mount Takahe (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Mount Waesche (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
Riffenburgh, Beau: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis Group, 2007. ISBN 0-415-97024-5. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
Smellie, John L., Edwards, Benjamin R.: Glaciovolcanism on Earth and Mars. Cambridge University Press, 2016. ISBN 978-1-107-03739-7. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
Stilwell, Jeffrey, Long, John: Frozen in Time: Prehistoric Life in Antarctica. Csiro Publishing, 2011. ISBN 978-0-643-09635-6. [dostęp 2022-04-19]. (ang.).
The Editors of Encyclopaedia Britannica: Marie Byrd Land. W: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, inc.. (ang.).

[8] United States Gazetteer podaje, że wysokość Mount Sidley to 4285 m n.p.m., zob. SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Sidley ↓.

[CITEREFKSNG200621-1] KSNG 2006 ↓, s. 21.

[CITEREFRiffenburgh200749-2] Riffenburgh 2007 ↓, s. 49.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_United_States_Gazetteer-3] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer ↓.

[CITEREFEncyclopædia_Britannica-4] Encyclopædia Britannica ↓.

[CITEREFEncyklopedia_PWN-5] Encyklopedia PWN ↓.

[CITEREFSmellieEdwards201622-6] Smellie i Edwards 2016 ↓, s. 22.

[CITEREFLiggett_i_inni201520-7] Liggett i inni 2015 ↓, s. 20.

[CITEREFLiggett_i_inni201521-9] Liggett i inni 2015 ↓, s. 21.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_United_States_Gazetteer_–_Mount_Takahe-10] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Takahe ↓.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_United_States_Gazetteer_–_Mount_Berlin-11] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Berlin ↓.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_United_States_Gazetteer_–_Mount_Waesche-12] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Waesche ↓.

[CITEREFSCAR_Composite_Gazetteer_of_Antarctica_and_United_States_Gazetteer_–_Mount_Kauffman-13] SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Kauffman ↓.

[CITEREFKSNG200630-14] KSNG 2006 ↓, s. 30.

[CITEREFStilwellLong201180-15] Stilwell i Long 2011 ↓, s. 80.

[CITEREFMills2003406-16] Mills 2003 ↓, s. 406.

[CITEREFАрктический_и_антарктический_научно-_исследователь­ский_институт-17] Арктический и антарктический научно- исследовательский институт ↓.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[a]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+{{Obiekt geograficzny infobox
-{{Współrzędne|80°S 120°W|umieść=na górze}}
+ |nazwa         = Ziemia Marii Byrd
-[[Plik:Antarctica.CIA.svg|mały|300px|Ziemia Marie Byrd to jedyny obszar bez roszczeń terytorialnych]]
+ |inne nazwy    = ''Marie Byrd Land''
-'''Ziemia Marii Byrd'''{{r|KSNG}} ({{ang.|Marie Byrd Land}}) – obszar w [[Antarktyda Zachodnia|Antarktydzie Zachodniej]], pomiędzy [[Lodowiec Szelfowy Rossa|Lodowcem Szelfowym Rossa]] na zachodzie a [[Morze Amundsena|Morzem Amundsena]] – jednym z przybrzeżnych mórz [[Ocean Południowy|Oceanu Południowego]] – na północy. Pokryty w całości [[lądolód|lądolodem]] wznoszącym się na 800–2000&nbsp;m [[n.p.m.]] W części regionu znajduje się także kilka szczytów górskich sięgających ponad 3300&nbsp;m n.p.m. Na skraju Ziemi Marie Byrd, na pograniczu z [[Ziemia Ellswortha|Ziemią Ellswortha]], pod ponad trzykilometrową warstwą lodu znajduje się [[rów Bentleya]], jedna z najgłębszych [[kryptodepresja|kryptodepresji]] świata.
+ |grafika       = Perry Range (30205831953).jpg
+ |opis grafiki  = Perry Range na Ziemi Marii Byrd
+ |państwo       = ATA
+ |powierzchnia  =
+ |miejscowości  =
+ |wysokość      = 800–2000
+ |wydarzenia    = [[Odkrycia i badania Antarktyki]]
+ |znane         =
+ |rodzaj        = część [[Antarktyda Zachodnia|Antarktydy Zachodniej]]
+ |współrzędne   = 80°00′S 120°00′W
+ |mapa          =
+ |opis mapy     =
+ |commons       = Category:Marie Byrd Land
+}}
+'''Ziemia Marii Byrd'''{{odn|KSNG|2006|s=21}} ({{ang.|Marie Byrd Land}}){{odn|KSNG|2006|s=21}} – obszar w [[Antarktyda Zachodnia|Antarktydzie Zachodniej]], rozciągający się na wschód od [[Lodowiec Szelfowy Rossa|Lodowca Szelfowego Rossa]] i [[Morze Rossa|Morza Rossa]] i na południe od [[Ocean Południowy|Oceanu Południowego]] aż do linii między czołem Lodowca Szelfowego Rossa a [[Eights Coast]] na [[Ziemia Ellswortha|Ziemi Ellswortha]]. Największy obszar wulkanizmu podlodowcowego na Antarktydzie. W jego środkowej części znajduje się [[kryptodepresja]] [[Rów Bentleya|Bentley Subglacial Trench]] (2555 m p.p.m.).
+== Nazwa ==
-Obszar odkryty i opisany w 1929 r. przez [[Stany Zjednoczone|amerykańskiego]] polarnika [[Richard Byrd (lotnik)|Richarda Evelyna Byrda]], nazwany na cześć jego żony Marii{{r|USGS}}. Przebadany w latach 1933–1935 przez Paula A. Siple’a podczas drugiej wyprawy antarktycznej Byrda oraz podczas kolejnych amerykańskich ekspedycji w latach 1939–1941 i 1946–1947. W odróżnieniu od większości pozostałych obszarów Antarktydy, do Ziemi Marie Byrd nie [[Roszczenia terytorialne na Antarktydzie|rości sobie praw]] żadne państwo.
+Nazwa obszaru upamiętnia żonę amerykańskiego badacza Antarktydy [[Richard Byrd (lotnik)|Richarda Byrda]] (1888–1957){{odn|Riffenburgh|2007|s=49}}, który badał jego północno-zachodnią część w 1929 roku{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer}}.
+== Geografia ==
-W 1957 r. założono amerykańską stację badawczą [[Byrd (stacja antarktyczna)|Byrd]], do 1972 r. całoroczną, później przekształconą w obóz letni. Była wzorem amerykańskiej bazy w [[remake]]’u [[horror]]u ''„The Thing”'' („[[Coś (film 1982)|Coś]]”) [[John Carpenter|Johna Carpentera]] (film nie był kręcony na Antarktydzie). Na Ziemi Marii Byrd znajduje się także letnia [[Rosja|rosyjska]] stacja [[Russkaja (stacja antarktyczna)|Russkaja]].
+Ziemia Marii Byrd leży w [[Antarktyda Zachodnia|Antarktydzie Zachodniej]], rozciągając się na wschód od [[Lodowiec Szelfowy Rossa|Lodowca Szelfowego Rossa]] i [[Morze Rossa|Morza Rossa]] i na południe od [[Ocean Południowy|Oceanu Południowego]] aż do linii między czołem Lodowca Szelfowego Rossa a [[Eights Coast]] na [[Ziemia Ellswortha|Ziemi Ellswortha]]{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer}}.
+Pokryty w całości [[lądolód|lądolodem]] – [[West Antarctic Ice Sheet]] – wznosi się na 800–2000&nbsp;m n.p.m.{{odn|Encyclopædia Britannica}} W jego części południowej leżą [[Góry Horlicka]] a w północnej [[Saunders Mountain]] i pasma [[Executive Committee Range]]{{odn|Encyklopedia PWN}} i [[Flood Range]]{{odn|Encyclopædia Britannica}}. Na północy znajduje się także kilka szczytów górskich sięgających ponad 3300&nbsp;m n.p.m.{{odn|Encyclopædia Britannica}}
-<gallery>
-Plik:Marie Byrd Land, West Antarctica by NASA.jpg
+[[Plik:Sidley oli 2014324 lrg.jpg|thumb|150px|left|Wulkany w paśmie [[Executive Committee Range]]]]
-Plik:Mtberlin (30745595202).jpg|[[Mount Berlin|Góra Berlina]] – wulkan, 3,478&nbsp;m n.p.m.
+[[Plik:MountSidleyCaldera.jpg|thumb|150px|left|[[Mount Sidley]]]]
-Plik:Bleclic Peaks in Perry Range (30724541892).jpg|Pasmo Perry’ego
+Ziemia Marii Byrd jest największym obszarem wulkanizmu podlodowcowego na Antarktydzie{{odn|Smellie|Edwards|2016|s=22}}. Leży tu 18 dużych i 30 mniejszych [[wulkan]]ów, przeważnie pokrytych śniegiem i lądolodem{{odn|Liggett i inni|2015|s=20}}. Więcej wulkanów może znajdować się ukrytych pod lodem{{odn|Liggett i inni|2015|s=20}}. Najwyższym szczytem wulkanicznym jest [[Mount Sidley]] wznoszący się na wysokość 4181 m n.p.m.{{odn|Liggett i inni|2015|s=20}}{{refn|grupa=uwaga|United States Gazetteer podaje, że wysokość Mount Sidley to 4285 m n.p.m., zob. {{odn|ref=nie|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Sidley}}.}} Badania lodu radarem wykazały, że ok. 2300 lat temu doszło tu do najprawdopodobniej największej [[Erupcja wulkanu|erupcji]] na terenie Antarktydy na przestrzeni ostatnich 100 tys. lat – wybuch miał rozerwać pokrywę lodową i wyrzucić chmurę [[Popiół wulkaniczny|popiołu]], który osiadł na obszarze 20 tys. km²{{odn|Liggett i inni|2015|s=21}}. Przyjmuje się, że istnieje pięć aktywnych ośrodków wulkanicznych{{odn|Smellie|Edwards|2016|s=22}}:
-Plik:Mt Prince-1 (30746100982).jpg
+* [[Mount Takahe]] (3400 m n.p.m.{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Takahe}})
-</gallery>
+* [[Mount Berlin|Góra Berlina]] (3500 m n.p.m.) na zachodnim krańcu [[Flood Range]]{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Berlin}}
+* [[Mount Waesche]] (3290 m n.p.m.{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Waesche}})
+* być może [[Mount Kauffman]] (2365 m n.p.m.{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Kauffman}})
+* być może Mount Sidley
+Wybrzeże Ziemi Marii Byrd jest w większości permanentnie skute lodem, a przez co niedostępne od strony morza{{odn|Riffenburgh|2007|s=49}}. Leżą tu m.in. wybrzeża: [[Wybrzeże Siple’a]], [[Shirase Coast]], [[Saunders Coast]], [[Wybrzeże Rupperta]] i [[Wybrzeże Hobbsa]]{{odn|Encyklopedia PWN}}. Do Wybrzeża Hobbsa przylega [[Lodowiec Szelfowy Getza]]{{odn|Encyklopedia PWN}}.
+W części środkowej znajduje się [[Rów Bentleya|Bentley Subglacial Trench]]{{odn|Riffenburgh|2007|s=49}} – najniżej położony punkt pod pokrywą lodową ([[kryptodepresja]]) – 2555 m p.p.m.{{odn|KSNG|2006|s=30}} Obecność kryptodepresji przyczynia się do niestabilności lądolodu West Antarctic Ice Sheet, który przy wystarczająco silnym ocieplaniu klimatu mógłby się szybko rozpaść{{odn|Riffenburgh|2007|s=49}}.
+W warstwach [[argilit]]owych niedaleko [[Mount Hartkopf]] znaleziono [[skamieniałości]] roślinne z okresu [[dewon]]u, m.in. ''Haplostigma irregularis'' i ''Drepanophycus schopfii''{{odn|Stilwell|Long|2011|s=80}}.
+== Historia ==
+[[Plik:Antarctica.CIA.svg|right|thumb|200px|Ziemia Marie Byrd to jedyny obszar bez roszczeń terytorialnych]]
+Obszar odkryty i opisany w 1929 roku przez [[Stany Zjednoczone|amerykańskiego]] polarnika [[Richard Byrd (lotnik)|Richarda Evelyna Byrda]], nazwany na cześć jego żony Marii{{odn|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer}}. Przebadany i zmapowany w 1935 roku przez [[Paul Siple|Paula A. Siple’a]] (1908–1968) podczas drugiej wyprawy antarktycznej Byrda{{odn|Encyclopædia Britannica}}. Kolejne badania przeprowadzono podczas amerykańskich ekspedycji w latach 1939–1941 i 1946–1947{{odn|Mills|2003|s=406}}.
+W 1957 roku założono amerykańską stację badawczą [[Byrd (stacja antarktyczna)|Byrd]]{{odn|Mills|2003|s=406}}. Na Ziemi Marii Byrd znajduje się także sezonowa [[Rosja|rosyjska]] stacja [[Russkaja (stacja antarktyczna)|Russkaja]], która w latach 1980–1990 była stacją całoroczną{{odn|Арктический и антарктический научно- исследовательский институт}}.
+== Polityka ==
+W odróżnieniu od większości pozostałych obszarów Antarktydy, do Ziemi Marie Byrd nie [[Roszczenia terytorialne na Antarktydzie|rości sobie praw]] żadne państwo{{odn|Encyclopædia Britannica}}.
+== Uwagi ==
+{{Uwagi}}
 == Przypisy ==
-{{Przypisy|
+{{Przypisy|}}
-<ref name="KSNG">Nazwa polska według KSNG: {{cytuj pismo |url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_08.pdf |czasopismo=Nazewnictwo geograficzne Świata |tytuł= Antarktyka |wolumin=8 |wydawca = [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej]] |odpowiedzialność=[[Główny Urząd Geodezji i Kartografii]] |strony = 21 |rok=2006}}</ref>
+== Bibliografia ==
-<ref name="USGS">{{GNIS|8565|Lassiter Coast |baza=Antarctica}}</ref>
+* {{cytuj pismo |url= http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zeszyty/zeszyt_08.pdf |czasopismo=Nazewnictwo geograficzne Świata |tytuł= Antarktyka |wolumin=8 |wydawca = [[Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej]] (KSNG) |odpowiedzialność=[[Główny Urząd Geodezji i Kartografii]] |rok=2006 |data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|KSNG|2006}}}}
-}}
+* {{Cytuj stronę | url = https://www.aari.ru/history | tytuł = История | autor = Арктический и антарктический научно- исследовательский институт | praca = www.aari.ru/ | język = ru | data dostępu = 2022-04-19| odn={{odn/id|Арктический и антарктический научно- исследовательский институт}}}}
+* {{Cytuj książkę | autor = Liggett, Daniela, Storey, Bryan, Cook, Yvonne, Meduna, Veronika  | tytuł = Exploring the Last Continent: An Introduction to Antarctica | wydawca = Springer | data = 2015 | isbn = 9783319189475 | data dostępu = 2022-04-19 | url = https://books.google.fi/books?id=iAOkCgAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=fi#v=onepage&q&f=false| język = en|odn={{odn/id|Liggett i inni|2015}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=128424| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Marie Byrd Land (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer}}}}
+* {{encyklopedia PWN|id = 3937835|tytuł=Marii Byrd, Ziemia|data dostępu=2022-04-19|odn={{odn/id|Encyklopedia PWN}}}}
+* {{Cytuj książkę | autor = Mills, William James  | tytuł = Exploring Polar Frontiers | wydawca = ABC-CLIO | data = 2003 |isbn = 9781576074220 | data dostępu = 2022-04-19| url = https://books.google.be/books?id=PYdBH4dOOM4C&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|język = en| odn={{odn/id|Mills|2003}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=122451| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Mount Berlin (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Berlin}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=127277| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Mount Kauffman (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Kauffman}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=131588| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Mount Sidley (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Sidley}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=132452| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Mount Takahe (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Takahe}}}}
+* {{Cytuj książkę | adres rozdziału= https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/display_name.cfm?gaz_id=133342| tytuł = SCAR Composite Gazetteer of Antarctica|rozdział = Mount Waesche (United States Gazetteer)| autor = Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR)| język = en | data dostępu = 2022-04-19 |odn={{odn/id|SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer – Mount Waesche}}}}
+* {{cytuj książkę | autor = Riffenburgh, Beau | url= https://books.google.fi/books?id=fRJtB2MNdJMC&printsec=frontcover&hl=fi#v=onepage&q&f=false |data = 2007 | tytuł = Encyclopedia of the Antarctic | wydawca = Taylor & Francis Group |isbn=0415970245| data dostępu =  2022-04-19|język = en |odn = {{odn/id|Riffenburgh|2007}}}}
+* {{Cytuj książkę | autor = Smellie, John L., Edwards, Benjamin R.  | tytuł = Glaciovolcanism on Earth and Mars | wydawca = Cambridge University Press | data = 2016 | isbn = 9781107037397 | data dostępu = 2022-04-19 | url = https://books.google.fi/books?id=bI8rDAAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=fi#v=onepage&q&f=false|język = en |odn = {{odn/id|Smellie|Edwards|2016}}}}
+* {{Cytuj książkę | autor = Stilwell, Jeffrey, Long, John | tytuł = Frozen in Time: Prehistoric Life in Antarctica | wydawca = Csiro Publishing | data = 2011 | isbn = 9780643096356 | data dostępu = 2022-04-19 | url = https://books.google.fi/books?id=0LSaBpILqsoC&printsec=frontcover&hl=fi#v=onepage&q&f=false|język = en| odn={{odn/id|Stilwell|Long|2011}}}}
+* {{Cytuj książkę | tytuł = [[Encyklopedia Britannica|Encyclopædia Britannica]] | wydawca = Encyclopædia Britannica, inc. | rozdział =Marie Byrd Land| autor r = The Editors of Encyclopaedia Britannica | data dostępu =  2022-04-19| adres rozdziału = https://www.britannica.com/place/Marie-Byrd-Land|język = en| odn={{odn/id|Encyclopædia Britannica}}}}
 {{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Ziemia Marii Byrd| ]]
+{{SORTUJ:Marii Byrd, Ziemia}}
+[[Kategoria:Ziemia Marii Byrd]]
+[[Kategoria:Antarktyda Zachodnia]]